Uluslararası kredi kıymetlendirme kuruluşu Fitch Ratings’in ABD’nin uzun vadeli kredi notunu “AAA”dan “AA+”ya düşürürken; görünümü negatif izlemeden durağana çevirmesinin yankıları sürüyor.
Beyaz Saray idaresinin ateş püskürdüğü kararla ilgili tüm gözler Fitch’e çevrilirken, kuruluşun başanalisti Richard Francis, CNN Televizyonu’na bağlandı. Kararlarının ardında olduğunu gösteren Francis, “Rakamlar ortada. Amerika’nın borcu, ekonomik çıktısının yüzde 113’ünü oluşturuyor (ve büyüyor). Açıkça hayli tasa verici” dedi.
Francis ayrıyeten büyük ve büyüyen mali açıklardan ve faiz oranları yükseldikçe, ABD borcunu finanse etmenin artan maliyetinden duyduğu kaygıyı de lisana getirdi: “Yönetimin son 20 yılda istikrarlı bir halde kötüleştiğini düşünüyoruz. Bu nedenle, hükümetin bu mali zorlukların üstesinden gelebileceğine dair itimadımız daha az.”
“Kesinlikle katılmıyorum”
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Fitch’in kararının “anlaşılmasının sıkıntı olduğu”nu belirtip, ABD’nin dünyanın en büyük, en dinamik ve en yenilikçi iktisadı olmaya devam ettiğinin altını çizdi. Son birkaç yılda ülke iktisadının pandeminin akabinde tarihi bir toparlanma yaşadığını lisana getiren Yellen, Ocak 2021’den bu yana ülkede 13 milyondan fazla yeni istihdam oluşturulduğuna işaret ederek, işsizlik oranının da tarihi düşük düzeylere yakın seyrettiğinden bahsetti. Ülkede enflasyonun yıl boyunca her ay düştüğüne dikkati çeken Yellen, ABD’de görülen ekonomik güç göz önüne alındığında Fitch’in kararının anlaşılması sıkıntı olduğunu belirtti: “Fitch’in kararına katiyetle katılmıyorum ve bunun büsbütün yersiz olduğuna inanıyorum.”
“En inançlı ulusuz”
Fitch’in “hatalı” değerlendirmesinin yeniliğini yitirmiş datalara dayandığını savunan Yellen, bu kararın son 2.5 yılda görülen bir dizi göstergedeki gelişmeleri yansıtmadığını öne sürdü. Yellen, açmaza karşın her iki tarafında borç limitini çözmek için biraraya geldiğini anımsatarak, mali sorumluluğun ABD Lideri Joe Biden ile kendisi için öncelik olduğunu anlattı. Fitch’in kararının herkesin bildiğini değiştirmediğini söyleyen Yellen, “Hazine tahvilleri dünyanın önde gelen inançlı ve likit varlığı olmaya devam ediyor ve Amerikan iktisadı temelde güçlü” diye konuştu.
JPMorgan Chase’in CEO’su Jamie Simon da kararın saçma olduğuna işaret etti: “Aslında çok da değerli değil, zira borçlanma maliyetlerini belirleyen derecelendirme kuruluşları değil, piyasadır. Öteki ülkelerin kredi notlarının ABD’den daha yüksek olması saçma. Amerika yerine onların 3A olması çok saçma. ABD, hâlâ gezegendeki en müreffeh ulus, gezegendeki en inançlı ulus.”
IG Paris’in baş analisti Alexandre Baradez: Asıl sorun not düşürme değil, yavaşlama risk
“Piyasanın biraz kâr elde etmek için mazeretler aradığı hissine kapılabilirsiniz. Fakat Fitch’in kredi notunun düşürülmesinden fazla, şu anda fiyatlandırılanın artan bir ekonomik yavaşlama riski olduğundan şüpheleniyorum. Düşüş eğilimi, hayâlkırıklığı yaratan Çin ve ABD bilgilerinin akabinde ortaya çıkmaya başladı. Bu da sorunun nitekim notun düşürülmesiyle ilgili olmadığını, daha çok yavaşlama riskiyle ilgili olduğunu gösteriyor.”
Tikehau Capital’den Raphael Thuin: Fitch’in söylediğinde yeni bir şey yok
“Bugünkü piyasa fiyatları yansısı, piyasaların artan devlet borcunun uzun vadeli sürdürülebilirliğinden nasıl rahatsız olduğunu gösteriyor. Fitch’in söylemek zorunda olduğu şeyde mutlaka yeni bir şey yok, lakin piyasaların biraz gergin olduğu bir anda, daha düşük ekonomik büyüme ve daha yüksek getiriler dünyasında çok kaldıraç konusuna parmak basıyor. Orta vadede, kaldıraçsız bir döngüye gireceğiz ve bu, piyasaya kademeli olarak biraz risk katacak.”
Wells Fargo & Co’dan Chris Harvey: Piyasalar 2011 yılında risk alma modundaydı
“Fitch’in not indirimi, farklı makro ortamlar gözönüne alındığında, S&P’nin 2011 not indirimine emsal bir tesire sahip değil. S&P’nin Ağustos 2011’deki not indirimine hakikat giderken, piyasalar ‘risk alma’ modundaydı, pay senetleri düzeltmedeydi, kredi marjları kıymetli ölçüde genişliyordu, oranlar düşüyordu ve GFC hâlâ piyasanın kolektif vicdanındaydı. Bugün, neredeyse tam bilakis sahibiz. Rastgele bir pay senedi piyasası geri çekilmesi nispeten kısa ve yüzeysel olacaktır.”
Societe Generale SA’dan Manish Kabra: Durum, 12 yıl öncesinden biraz farklı
“Piyasa evvel düşünmeden hareket ettiğimiz, büyük bir riskten kaçış reaksiyonu yaşadığımız 2011’e dönüp bakacaktır. Fakat bu kere farklı olan, 2011’den çok daha yüksek olan nominal büyüme görünümü. Bu nedenle rastgele bir kâr alımının kısa ömürlü olmasını bekliyorum. ABD tahvil getirileri düşebilirse, bu, büyük riskten kaçış sinyalinin sonuna yaklaştığımızın işareti olur. Kurumsal yatırımcıların çoğunluğu çıkıp pay senedi satın almadan evvel getiri eğrisinin müspete dönmesini isterler.
Liberum Capital’dan Joachim Klement: ABD doları üzerinde kıymetli bir tesiri olmaz
“ABD kredi notunun düşürülmesinin pay senedi piyasaları, ABD Hazineleri yahut ABD doları üzerinde kıymetli bir tesiri olmayacağını düşünüyoruz. Not indirimi şaşırtan bir anda gelse de, ABD hükümetinin büyük açığı ve önümüzdeki 3 ile 5 yıl içinde öngörülen açık indiriminin olmaması göz önüne alındığında, haksız değil.”
RBC BlueBay LLP’den Mark Dowding: Not düşürmeyi kıymetli görmüyoruz
“Genel olarak, Fitch’in ABD’nin notunu düşürmesini bilhassa kıymetli görmüyoruz.”
Kaynak: Dunya.com