Makine imalat sanayi konsolide datalarına nazaran, yılın 7 ayı sonunda Türkiye’nin hür bölgeler dâhil toplam makine ihracatı 16,1 milyar dolara ulaştı. Ölçü bazında ihracatın yüzde 5,8 gerilediği bu devirde bedel bazında artış yüzde 11,1 oldu. Rusya’ya ihracatın yüzde 157 artarak 1,5 milyar dolara yaklaştığı bu periyotta, Almanya’ya ihracat artışı yüzde 11,6, ABD’ye ihracat artışı yüzde 15,2 oldu. Yüzde 19 artışla 2 milyar dolara ulaşan Temmuz ihracatı akabinde, son 12 aylık makina ihracatı yüzde 15,8 artarak 27,5 milyar dolara yükseldi. Haziran sonu itibariyle yıllık makine ithalatı ise yüzde 20,6 artışla 42,3 milyar dolar oldu.
Küresel makine ticaretindeki gelişmeleri tahlil ettiklerinde başta mali sıkılaşma olmak üzere pek çok faktörün tesiriyle, evvelki yıllardan farklı eğilimlerle karşılaştıklarını belirten Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu dünyadaki gelişmeleri şöyle yorumladı:
“Uzun yıllardır yakın işbirliği içinde çalıştığımız Alman Makine ve Ekipman İmalatçıları Birliği’nin (VDMA) raporları global kesimin teknolojik önderi Almanya’da tehlike çanlarının çaldığını, Temmuz ayı siparişlerindeki gerilemenin yüzde 15’e ulaştığını söylüyor. Bunun manası şirketlerin ölçek ve cirolarının küçülecek olması, yetişmiş nitelikli çalışanda istihdam kaybı riskinin ortaya çıkmasıdır. Artmayı sürdüreceği belirli olan finansman, güç ve istihdam maliyetlerinin üretici endeksi üzerindeki tesirlerinin kesimin rekabetçiliğini sınırladığı, yüzde 20’lere varan fiyat artışlarının da iç ve dış talebin daralmasında tesirli olduğu anlaşılıyor. Benzeri gelişmeler rakibimiz başka AB ülkelerinde de görülmekle birlikte, endüstriyel ve ticari alanda en yüksek entegrasyon düzeyine ulaştığımız Almanya’daki her sorun hem bize sirayet edebilecek riskler hem de yaratabileceği fırsatlar bakımından bölümümüzü çok yakından ilgilendiriyor.”
“Orta ve Doğu Avrupa’nın cazibesini gözden kaçıramayız”
Bugüne kadar global zahmetleri aşmak için ağırlaştıkları ve değerli dönüşler aldıkları Rusya pazarına yönelik kısıtlamaların, ana pazar Almanya’daki gelişmelere ek riskler oluşturduğunu tabir eden Karavelioğlu şunları söyledi:
“Mal, teknoloji ve hizmetlerin yanı sıra, Rusya’daki askeri endüstriyel kompleksle temaslı hukukî ve gerçek bireylere yönelik ihracatı da kapsayan yaptırımlar giderek sıkılaşıyor. Buna karşılık kimi Avrupalı ülkeler ticaretin rotasını saptırarak ihracatlarını eski Sovyet ülkeleri üzerinden yapıyor. Bizim imalatçılarımızın bu prosedüre tevessül etmediklerini dış ticaret verilerimizden görebiliyoruz. Giderek zorlaşan Rusya ihracatına alternatif olabileceğini düşündüğümüz Orta ve Doğu Avrupa için de çabalarımızı artırıyoruz. Romanya, Polonya, Sırbistan, Macaristan’da hızlanan yatırımlardan hissemize düşeni almalıyız. Avrupa’nın üretim ve güç yatırımları yanında, ziraî faaliyetlerini de ağırlaştırdığı bu bölgelerin makina imalatçılarımız için yalnızca ihracat değil, cazip yatırım fırsatları da sunduğuna inanıyoruz.”
“Yerli ekipman mecburiyeti güç teknolojilerimizi süratli geliştiriyor”
Yeşil Mutabakat kapsamının baş döndürücü süratle genişleyerek derinleşmesinin, firmaların sera gazı emisyonlarını azaltma uğraş ve yatırımlarını ağırlaştırdığının altını çizen Karavelioğlu zorluklar ve fırsatlar barındıran bu durumun daldaki yansımalarını şöyle kıymetlendirdi:
“Kaynak yaratmanın en ucuz ve kolay yolu israfı engellemek olduğundan, imalatçılarımızın doğal yaklaşımı müşterilerine hep en verimli makineleri sağlamak, en az güç harcayarak en fazla üretim yapan makine ve tesisler geliştirmek. Bu durumun pazara hâkim olması ise, AB’nin birçok direktifiyle teminat altına alınmış. Türkiye’nin en çok sayıda Ar-Ge merkezine sahip bölümü olarak, dünya elektrik gücünün en büyük kısmını tüketen elektrik motorları, pompalar, vanalar, havalandırma fanları, kompresörler üzere döner ekipmanlarda eserlerimizin randıman sınıfları ve ihracatlarının süratli arttığını gözlemliyoruz. Bir başka gelişme ise güç üreten ekipmanlarda meydana geliyor. Yeşil güç yatırımlarının ana ögeleri olan solar paneller, rüzgâr türbinleri, jeotermal pompaların üretim ve ihracatları artık önemli meblağlara ulaşıyor.”
“Talepte daralma ile maliyet artışı birbirini besliyor”
Dünya genelinde olduğu üzere Türkiye’de de ana gündem unsurlarından birinin enflasyonla çaba olduğunun altını çizen Karavelioğlu, fiyat istikrarını sağlamak ve cari süreçler açığını azaltmak için atılan adımların bölüme tesirini şöyle kıymetlendirdi:
“Ticari kredi sınırlamalarında ihracat ve yatırım kredilerinin farklı tutulması, makine kesimi için olumlu bir gelişme olsa da iç talepte kademeli olarak yaşanacak yavaşlamanın firmaların satışlarını ve nakit akışlarını etkileyeceği çok açık. İç ve dış pazardaki daralmanın yanında artmayı sürdüren mali külfetlerle de baş edebilmek zorundayız. Temmuz prestijiyle maliyetlerimize fiyat düzenlemeleri, akaryakıt fiyatları ve vergi artışları üzere yeni ögeler eklendi. Kurdaki göreli artışın ihracata olumlu tesiri kayıplarımızı şimdi telafi edememiş olsa da, yeni yatırımlara yönelik müspet ayrımcılığın ve dayanakların süreceğine dair açıklamalar makine imalatçıları için değerli. Enflasyon yüksek seyrederken kurların tekrar yatay bir seyre girmiş olması bizi endişelendirse de, Eximbank kredilerindeki izafî rahatlama ve Merkez Bankası’nın yatırım reeskont kredilerini yine hareketlendirme vaadi ümit veren öbür gelişmelerdir. İthalatın dizginlenmesi gereğine yönelik resmi beyan ve uğraşlar ise, ithalattan en muzdarip dal olarak yakından izleyeceğimiz ve dayanak vereceğimiz bahisler olacaktır.”
Kaynak: Dunya.com