2023 ‘mücadele yılı’ oldu 2024 daha şiddetli geçecek

Nurdoğan A. ERGÜN – Hamide HANGÜL – Mehmet Hanifi GÜLEL – Başak Parıltı GÖKÇAM

ORMAN ESERLERİ – AMBALAJ

Global ticarette yaşanan dalgalanmalara, Avrupa’da yaşanan duraksamalara ve yılın birinci aylarında gerçekleşen sarsıntıya karşın gücünü müdafaaya çalışan kağıt ve orman eserleri ve ambalaj bölümü, uğraş ile geçen bir yılın akabinde 2024’te daha çok çalışmaya odaklandı. Bilhassa yılın ikinci yarısında olumlu bir ivme bekleyen bölüm, yeni pazarlara yönelerek daralan iç pazarı ihracatla kapatmak istiyor.

2023 yılında Türkiye’nin mobilya, kağıt ve orman eserleri ihracatından en yüksek hissesi 1 milyar 38 milyon dolar ile Irak aldı. Yıl boyunca tepedeki yerini koruyan Irak’ı 385 milyon dolar ile Birleşik Krallık takip etti. Almanya’ya 334 milyon, ABD’ye 315 milyon ve Libya’ya 298 milyon dolarlık mobilya, kağıt ve orman eserleri ihracat gerçekleştirilirken listenin devamında İran, Fransa, Fas ve Gürcistan yer aldı.

2023 yılı boyunca mobilya, kâğıt ve orman eserleri ihracatından aldığı hissesi yüzde 28,13 ile en çok Fas artırırken, gerçekleşen ihracat sayısı 237 milyon dolar oldu. İhracattan aldığı hissesi yüzde 3,14’le Fas’ın akabinde en çok artıran ülkeler ortasında yer alan Gürcistan’a ise 219 milyon dolarlık ihracat gerçekleştirildi.

“İkinci yarı için iyimseriz”

İstanbul Mobilya, Kağıt ve Orman Eserleri İhracatçıları Birliği Lideri Erkan Özkan, 2023 yılının tek sözle özetlendiğinde, ‘mücadele’ ile geçtiğinin söylenebileceğini söz etti. Özkan, şöyle devam etti: “Çünkü dünya ticaretinde yaşanan sakinlik, ekonomik daralmalar ve birçok ülkede çift haneli sayılara ulaşan enflasyon oranları nedeniyle mobilya, kağıt ve orman eserleri dalının ihracatı sekteye uğradı. 2022 yılının sonlarına gerçek başlayan bu süreç 2023 boyunca da devam etti ve ihracatı artırmak için büyük zorluklarla çaba etmemize neden oldu.”

2024 yılının ikinci yarısı için daha müspet olduklarını lisana getiren Özkan, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bir yandan Avrupa’da enflasyonun düşmeye başlaması nedeniyle yavaş yavaş siparişlerin tekrar eskiye dönmesini, öbür yandan da para siyasetlerinin olumlu sonuç verip iç piyasanın hareketlenmesini bekliyoruz. Yıl boyunca katılacağımız fuarlar, gerçekleştireceğimiz ticaret heyetleri üzere çeşitli memleketler arası etkinliklerimizle de yılı olabildiğince verimli geçirmeye çalışacağız. Yani 2024 yılında da çok çalışacak ve zorluklarla çaba ederek başarılı ihracat sayılarını yakalamanın yolunu arayacağız.”

“2024 mevcudu muhafaza yılı olacak”

Gelecek yıl mevcut sıkılaşmanın, hasebiyle piyasadan para çekmenin devam edeceğini ön gören Modoko Lideri Koray Çalışkan, “Özellikle seçim sonrası devirde alınan önlemlerin ağırlaşacağı, iç piyasanın daralacağı, krediyle dönen firmaların borç bulmada zorlanacağı, öz kaynak satışlarının yaşanacağı, finansal yapısı güçlü olmayan birtakım firmalarda kapanmalar yaşanabileceği güç bir 2024 bekliyoruz” dedi.

İleriye dönük kalıcı ve yapan tahliller üretilmediği takdirde en büyük problemlerden birinin olacağını söz eden Çalışkan, “Daha evvelki yıllarda başlattığımız yatırımlarda dahil olmak üzere 2024’ün yatırım yılı değil, mevcudu koruma etme yılı olarak geçeceğinden bu yılla ilgili planlamaları ileri tarihlere atmış durumdayız.

2024 yılında mevcut sıkılaşmayla faiz ve dövizin birinci çeyrek ve sonrasında yavaş yavaş yatay seyre geçeceğini düşünüyoruz” diye konuştu. 2023 yılını 4,6 milyar dolar ihracatla kapattıklarını söz eden Çalışkan, “2024 yılı maksadımız ise 5 milyar dolar ihracat. İç pazarın daralmasından dolayı zati yoğunluğumuzu ihracata vereceğiz” biçiminde konuştu.

“Avrasya’nın ambalaj merkezi olmak için çalışacağız”

Ambalaj Sanayicileri Derneği (ASD) Lideri Zeki Sarıbekir, ambalaj bölümünün, Türkiye’de katma kıymetli ihracat yapan ve dış ticaret açığı vermeyen bir kesim olduğunu söyledi.

2023 sonunda kesimin toplam büyüklüğünün 30 milyar dolara ve ihracatın 10 milyar dolara ulaşacağını açıklayan Sarıbekir, “Sektörümüz her yıl yüzde 10 civarlarında büyüyerek ilerler lakin pandemi ile birlikte ambalajın değerinin daha da ön plana çıktığını gözlemliyoruz. Ambalajlı eser talebini besleyen başka bir mevzu ise e-ticaretin günden güne büyüyor olması. Bu da daha çok ambalaja muhtaçlık duyulacağını gösteriyor.

Ancak hepsinin ötesinde ambalajlı eser satışlarını en çok etkileyen ögenin hane halkı ve kişi başına ulusal gelirdeki gelişmeler olduğunu söyleyebiliriz” tabirlerini kullandı. Ülke olarak ambalaj bölümünde dünya çapında çok güçlü bir pozisyonda olduklarını söz eden Sarıbekir, “Mevcut koşullar göz önüne alındığında, ülkemizin coğrafik pozisyonu, üretim kapasitesi, nitelikli insan gücü ve rekabetçi yapımız da eklendiğinde çok daha büyük potansiyele sahip olduğumuzu söyleyebiliriz. Eserleri dünyada 180 ülkeye ihraç edilen dalımızı, Avrasya’nın ambalaj merkezi haline getirebilmek için 2024 yılında da kararlı adımlarla ilerleyeceğiz” diye konuştu.

”Yeni pazarlara yöneleceğiz”

Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği (KASAD) Lideri Alican Duran, 2023 yılını durağan geçirdiklerini söyledi. Duran, “Üretim ve ihracat hacmini her geçen gün geliştiren dalımız, bir yandan tüm dünyada yaşanan ekonomik daralmalar, öteki yandan enflasyon ile kur farkı ortasında açılan makas nedeniyle 2023’ü durağan bir formda geçirdi. Bilhassa Avrupa’da yaşanan sakinlik ve zayıf dış talep şartları bölümümüzde daralmaya neden oldu.

Bu nedenle üreticilerimiz 2023 yılında zorluklarla baş etmeye çalıştı” dedi. Bölümün 2024 beklentilerini de kıymetlendiren Duran, “Avrupa’da enflasyonun yavaş yavaş düşmeye başlamasıyla birlikte gerçekleşecek faiz indirimlerini bekliyoruz. Böylece 2024’ün ikinci yarısından itibaren siparişlerdeki duraksamalar ortadan kalkabilir ve üreticilerimiz rahat bir nefes alır” diye konuştu. 2024 yılı yol haritasını belirlediklerini de lisana getiren Duran, “Daralan Avrupa pazarı karşısında yeni pazarlara yöneleceğiz.

Öncelikle en büyük pazarlardan olan ABD pazarında daha faal olarak pazar hissemizi artırmaya çalışacağız. Bunun yanı sıra Mısır, Fas, Tunus ve körfez ticaretinde değerli rol oynayan BAE büyük ihracat pazarlarımız olabilecek potansiyel taşıyor. Olağan bir de karton ambalaj muhtaçlığı yüksek olan Malezya, Güney Afrika ve Nijerya pazarları da 2024’te gündemimizde olacak kıymetli noktalar ortasında yer alıyor” dedi.

TARIM – GIDA

Gıda dalı yeni yatırım için uygun kredi dayanağı istiyor

İçinde bulunduğumuz devirde tarım ve besin her zamankinden daha fazla kıymet arz etmeye başlarken sürdürülebilir bir besin siyaseti ülkeler için olmazsa olmaz haline geldi. Dal temsilcileri, değişen dünyada tarım ve besinin geleceğini DÜNYA’ya kıymetlendirdi.

Tarım ve besin dalı, 2023 yılında yüzde 2.8’lik artışla yaklaşık 35.2 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdi. Son yıllarda ihracatta istikrarlı formda büyüme gösteren tarım ve besin bölümü, yeni yeni yılda planlı üretim ve yatırımlarla kapasitesini artırarak ihracatta ivme kazandıracak.

Tarımda planlı üretime geçişin değerli olduğunu belirten dal temsilcileri, 2024 yılında besin sanayi hammadde tedarikinde vaktinde tedarik ve çok fiyat dalgalanmalarını önleyici kolaylıklar getireceğini bekliyor. Temsilciler öteki yandan, daha uzun vadeli ve daha uygun faizli kredi bulabilme imkanları olması halinde yatırım ve ihracatın bundan olumlu etkileneceğini lisana getiriyor.

“Tarımda planlı üretim çok fiyatı önleyecek”

Tarım ve besin bölümü açısından 2023’ü pahalandıran TOBB Besin Meclisi Lideri Necdet Buzbaş, 2023’te tarımda ihracatın yüzde 2.8 oranında artarak 35 milyar 164 milyon dolar olduğunu söyledi. Buzbaş, “İşlenmiş besin eserlerindeki ithalatın yüzde 30 oranındaki artışı ise değerli bir olumsuzluk olarak izlenmesi gerekir. Turizm bölümündeki 55 milyar dolara varacağı iddia edilen gelir, yüzde 20’ler civarında bir oranda besin harcamalarına katkı verecektir. 2023 içinde besin sanayi bakımından en kıymetli çıkar ‘tarımda planlı üretime geçiş’ kararı oldu.

2024 yılında uygulamaya konacak proje, besin sanayi hammadde tedarikinde vaktinde tedarik ve çok fiyat dalgalanmalarını önleyici kolaylıklar getirecek” dedi.

“Kur beklentisi olmadan ihracatı artıracağız”

Hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri kesiminin 2023’te yüzde 8’lik artışla 12.4 milyar dolara ulaştığını aktaran İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Lideri Kazım Taycı, 2024 yılında ise dal olarak ihracatı 15 milyar dolarla kapatmayı hedeflediklerini söyledi. Taycı, “Fiyat rekabetinden farklı olarak, yenilikçi eserlerle, markalaşmayla ve yanlışsız eserlerimiz ile kur beklentisine gerek kalmadan ihracatımızı artırmayı planlıyoruz.

Gıda kesimine yatırım yapabilecek ortam oluşturulursa önümüzdeki birkaç yıl içinde mevcuttaki ihracat sayılarımızı daha çok artırdığımızı görebiliriz. Türkiye’de daha uzun vadeli ve daha uygun faizli krediler bulabilme imkanımız olursa, bu imkanın süratle yatırıma dönüşmesi ve ihracat sayılarımıza olumlu yansıması kaçınılmaz olacak.

Tarım üretimimizle ilgili otoritemizin almış olduğu kararlar son derece isabetliydi. Ekilmeyen alanların ekilmesi ve çiftçiye verilen dayanaklar, üretimi daha da canlandırdı. İklim şartlarının olumlu ilerleyişi, dalımızın üretimini rekor düzeylere yükseltti. Son periyotta çiftçiye verilen takviye siyasetleri tıpkı kararlılıkla devam ettirilmeli” diye konuştu.

“Gıdadaki gücümüzü dünyaya tanıtacağız”

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Bölüm Konseyi Lideri Ahmet Tiryakioğlu, bölümün 2023 sonunda ihracatının, geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 8 artarak 12,4 milyar dolara yükseldiğini, ölçü bazında da yüzde 36 arttığını söyledi.

Tiryakioğlu, “Gelişmiş ülkelerin faiz artışlarıyla tüketici harcamalarını yavaşlatmaya çalıştığı, hiperenflasyon meselesiyle boğuşan az gelişmiş ülkelerde ise alışverişlerde ıstıraplar yaşandığı bir devirde bizim eserlerimize olan talebin azalmadığını görüyoruz. Dalımızın, tarım ve tarıma dayalı besin endüstride ihracatın bel kemiği olduğunu bir sefer daha kanıtladığını söyleyebiliriz” dedi.

Yeni yılda fuarların yanı sıra, faaliyetlerine taraf verecek bir diğer ögenin da Türkiye Besin İhracatçıları markası olacağını vurgulayan Tiryakioğlu, “Yeni markamız; bulgur ve şekerli mamul eserlerinden başlayarak, Türkiye’nin besin alanında üretimden gelen gücünü tüm dünyaya tanıtacak” diye konuştu. 2024 yılı beklentilerine de değinen Tiryakioğlu, “Dünyanın farklı coğrafyalarında kuraklık ve savaş üzere pek çok risk yükselirken, global besin fiyatlarında üst taraflı bir hareket görebiliriz” değerlendirmesinde bulundu.

Kaynak: Dunya.com