2023’te birleşme ve satın alma hacmi 7,5 milyar dolar oldu

Mehmet Hanifi GÜLEL

KPMG Türkiye, bu yıl beşincisini hazırladığı yıllık “KPMG Perspektifinden Birleşme ve Satın Alma Trendleri 2023” raporunun sonuçlarını açıkladı. Rapora nazaran, 2023 yılında yatırımcının risk alma iştahı azalırken nakdî sıkılaşma siyasetleri sonucunda finansal kaynaklara erişimin zorlaşması ve yaşanan bölgesel jeopolitik gerginlikler ile birlikte 2023 yılında global birleşme ve satın alma süreç hacmi 2022 yılına kıyasla yaklaşık yüzde 23 düşüşle 2,7 trilyon dolar düzeyine geriledi.

2021 yılında rekor düzeylere ulaşan süreç hacmi, böylece 2023 yılında son 5 yılın en düşük düzeyinde gerçekleşti. Buna paralel olarak toplam süreç adedi ise geçen yıla kıyasla yaklaşık 5 bin adet azalırken, 55 bin 862 adet olarak gerçekleşti. Yüksek faiz oranları, süregelen enflasyon, devam eden Rusya – Ukrayna savaşı ve Orta Doğu’da yükselen jeopolitik gerginlikler münasebetiyle azalan yatırımcı iştahı dünyada birleşme ve satın alma süreç hacminde yaşanan bu düşüşün temel nedenleri olarak gösterildi.

Toplam süreç hacmi büyüklüğünde yaşanan düşüşe paralel olarak 2022 yılında global ölçekteki mega süreç (değeri 10 milyar dolar üzerindeki işlemler) sayısı 37 olarak gerçekleşirken 2023 yılında bu sayı 26 ile sonlu kaldı. Global çapta en yüksek süreç hacmine sahip bölge toplam 1,3 trilyon dolar birleşme ve satın alma süreç hacmiyle Kuzey Amerika oldu. Bölge, dünyada gerçekleşen toplam süreç hacminin yüzde 50,4’ünü oluşturdu.

Türkiye’de süreç adedi 547

Türkiye’de ise küresel ölçekteki gelişmelerin yanı sıra geride bıraktığımız genel seçimler ve Orta Doğu’da devam eden jeopolitik gerginlikler birleşme ve satın alma aktiviteleri üzerinde değerli bir rol oynadı. Bu gelişmeler tesirinde 2023 yılında ülkemizde açıklanan süreç hacmi 2,8 milyar dolar ile geçen yılın altında kalsa da pahası açıklanmayan süreçler üzerine yapılan değerlendirmeler sonucunda süreç hacmi 7,5 milyar dolar düzeyine ulaştı.

Küresel trendlere paralel olarak Türkiye’de yüksek faiz ve enflasyon ortamının yarattığı belirsizlikler 2023 yılında yatırımcıların risk alma iştahını baskılamaya devam ederken yatırımcıların görece düşük hacimli süreçlere yönelmesiyle açıklanan süreç hacmi geçen seneye nazaran azalırken 2022 yılında 219 olan satın alma süreç adedi 2023 yılında 547 süreç adedi ile rekor düzeye ulaştı. Yabancı yatırımcılar 10 milyon doların altında pay süreci yapmıyor.

En büyük satın alma 439.1 milyon dolar

Rapora nazaran açıklanan toplam süreç hacminin GSYİH oranı yüzde 0,3’e düşerek 2022’ye kıyasla azaldı ve küresel ortalamaların değerli ölçüde altında kaldı. Lakin pahası açıklanmayan süreçler üzerine yapılan değerlendirmeler dikkate alındığında bu oranın yüzde 0,8 düzeyinde hesaplandı.

Ülkemizde en büyük 10 satın alma ve birleşme sürecinin toplam süreçler içerisindeki hissesi yüzde 68 olurken en büyük sürecin bedeli TOFAŞ’ın Stellantis Otomotiv Pazarlama’yı 439,1 milyon dolar bedel ile satın alması oldu. Raporda Türkiye’de en büyük ikinci satın alma ise PJSC Tatneft tarafından Aytemiz’i 336 milyon dolarla satın almasıyla gerçekleşti.

Üçüncü ise SSR Mining’in Artmin Madencilik’i 270 milyon dolarla yüzde 40 pay alması oldu. 2023 yılında öne çıkan pahası açıklanmayan süreçler ise şöyle; BAE kökenli Mubadala Capital öncülüğünde Getir’in eylül ayında aldığı yatırım, MNG Kargo’nun Deutsche Post (DHL) tarafından satın alınması ve dünya devi Multi-Color Corporation’ın Korsini Ambalaj’ı satın alması, süreç pahaları açıklanmasa da 2023 yılının öne çıkan süreçlerinden oldu.

Enerji ve otomotiv öne çıkacak

KPMG Türkiye Birleşme ve Satın Alma Hizmetleri Önderi Özge İlhan, 2024 yılına yönelik beklentilerini açıkladı. İlhan şunları söyledi: “Son yıllarda rekor süreç adediyle öne çıkan TMT (teknoloji, medya, telekomünikasyon) kesiminin bu yıl da trendini sürdürmesini bekliyoruz. Ayrıyeten, AB yeşil mutabakatı kapsamında uygulanması beklenen sonda karbon vergisi nedeniyle başta ihracatçı şirketler olmak üzere genel bir yeşil güç dönüşümü ile yenilenebilir ve pak güç alanında yatırım aktivitesinin artmasını bekliyoruz. Türkiye’nin avantajlı jeopolitik pozisyonu ve gelişmiş sanayi bilgi birikimi nedeniyle endüstriyel üretim dalı de her vakit olduğu üzere 2024 yılında da yatırımcılar nezdinde öne çıkan bölümlerden olmaya devam edecektir.”

Kaynak: Dunya.com