2035 yılında hedef 5 gigavatlık deniz üstü RES

Enerji ve Natürel Kaynaklar Bakanlığı’nın birinci deniz üstü rüzgar gücü santrali (Deniz üstü RES) için yenilenebilir güç alanlarını Bandırma, Bozcaada, Gelibolu ve Karabiga olarak belirledi.

Denizüstü Rüzgar Gücü Derneği (DÜRED) İdare Heyeti Lideri Dr. Murat Durak, konuylu ilgili DÜNYA’ya konuştu. Durak, deniz üstü rüzgar elektrik santrallerinin kara üstü türbinlerine nazaran birinci suram maliyeti açısından dezavantajlı olduğunu belirterek, “Buna karşın denizde rüzgar şiddeti karaya oranla çok daha fazla ve daima olabilmesi açısından uzun vadede yüksek kar getiren bir yatırım olma özelliği taşıyor” dedi.

Türkiye’nin güç gereksiniminin üçte ikisinden fazlasını ithalat yoluyla karşıladığını, arz güvenliğinin sağlanması için bütün yerli ve ulusal kaynakların kullanılmasının kural olduğunu anlatan Durak, “Deniz üstü RES potansiyelimiz düşünüldüğünde gerek güç kaynak çeşitliliği ve gerekse de yenilenebilir kaynak olduğundan ötürü kullanılması elzemdir. Ayrıyeten ülkemizin deniz üstü yapılar konusunda ilerlemesi için bu tip deniz üstü yapılar konusunda tecrübeye gereksinim vardır” diye konuştu.

En yüksek potansiyel Ege Bölgesi’nde

Türkiye’de açık deniz rüzgâr gücü potansiyelinin en fazla olduğu bölgenin Ege Bölgesi’nin kuzeybatısında kalan alanlar olduğunu anımsatan Durak, teknik olarak bu bölgenin 6 gigavat sabit, 19 gigavat ise yüzer olmak üzere toplam 25 gigavat’lık potansiyeli bulunduğunu bildirdi.

Ege Bölgesi’ni Marmara ve Karadeniz bölgelerinin takip ettiğine dikkat çeken Durak, batı ve güney kısımlardaki tüm potansiyel alanlarla birlikte Türkiye’nin toplam açık deniz rüzgâr potansiyelinin 50 metreden daha az derinlikte 18 gigavat sabit, 50-1.000 metre derinlikte de 57 gigavat olmak üzere toplamda yaklaşık 75 gigavata ulaştığını bildirdi.

Rüzgâr ve güneş gücünün hisseleri yükseltilecek

Ülkemizde 2018’de profesyonelce tasarlanmış bir deniz üstü RES ihalesi düzenlendiğini, şartnameyi alan çok sayıda firma olmasına karşın ihaleye iştirakin olmadığını aktaran Durak, bunun sebeplerine bakılması ve deniz üstü RES projelerini hayata geçirmek için çalışmalar yürütülmesi gerektiğine dikkat çekti.

Enerji ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’nca Aralık 2022’de Türkiye Ulusal Güç Planı’nın açıklandığını hatırlatan Durak, çalışmada Türkiye’nin elektrik sisteminde mevcut durumda sahip olduğu ve önümüzdeki devirde sahip olabileceği imkânlar ve yenilenebilir güç potansiyeli göz önüne alındığında rüzgâr ve güneş güç kaynaklarının toplam elektrik üretimi içindeki hisselerinin yükseltilmesinin planlandığını bildirdi.

Durak, bu kapsamda 2035’te kaynaklar bazında; deniz üstü rüzgar gücü şurası gücünün 5 gigavata, kara üstü rüzgar gücü şurası gücünün 24,6 gigavata, güneş gücü konseyi gücünün 52,9 gigavata, hidroelektrik güç konseyi gücünün 35,1 gigavata, jeotermal ve biyokütle heyeti gücünün 5,1 gigavata ve nükleer güç konseyi gücünün 7,2 gigavata ulaşmasının planlandığını bildirdi.

“Denizin üstünden de faydalanacağız”

Deniz üstü RES projelerine güç arz güvenliğe katkısının yanında stratejik olarak da baktıklarına vurgu yapan Durak, karasal RES projelerinin Türkiye’nin boşta duran dağları ve yerleşime uzak olan bölgelerini iktisada kazandırdığını, birebir sürecin denizler için de işleyeceğini lisana getirdi.

Durak şöyle devam etti: “Artık yalnızca denizlerimizin altından değil üstünden de faydalanma imkanı mümkün olacaktır. Bu projelerde kullanılacak ekipman, montaj, nakliye, mühendislik üzere proje bileşenlerinin mümkün mertebe ülkemiz kaynak ve insan gücü tarafından sağlanması yoluyla, öteki ülkelere bilgi birikimi ve iş gücü ihraç edebiliriz.

Hali hazırda bunu gerçekleştirebilecek deniz ve güç bölümü bileşenleri ülkemizde mevcuttur. Ülkemizde deniz üstü RES’lere yalnızca proje olarak bakılmamalı, elektrik üretiminin yanında denizlerimiz için stratejik ehemmiyete haizdir. Mühendislik hizmetleri, elektromekanik ekipman üretimi, gemi üretimi mümkün mertebe ülkemizde yapılmalıdır. Üniversiteler ve lokal uzmanlarla çalışılmalı ve bayan istihdamı planlanmalıdır.

Yeşil hidrojen üretilebilir

Ülkemizde, Yenilenebilir Güç Kaynaklarını Destekleme Sistemi (YEKDEM) aracılığıyla deniz üstü tesislerde taban fiyatın 6,75 dolarcent/kWh, YEKDEM tavan fiyatın 8,25 dolar-cent/ kWh ve YEKDEM fiyat uygulama müddetinin de 10 yıl olduğunu, bu tesisler için yerli katkı fiyatı uygulama müddetinin de 5 yıl olarak belirlendiğini söz eden Durak, deniz üstü RES’lerle, sera gazı emisyonu olmadan “yeşil hidrojen” üretilebileceğini, bu sebeple bu projelerin talebi karşılamak için gelecekte yeşil hidrojen üretim merkezleri olma potansiyeline de sahip olduğunu kelamlarına ekledi.

Avrupa’nın gayesi 160 gigavat

Murat Durak, Ocak 2023 prestijiyle dünyada kullanılan RES kapasitenin 70 gigavat olduğunu söz ederek, Avrupa ülkelerinin 2030 projeksiyonlarının 160 gigavat, İngiltere’nin 30 gigavat, ABD’nin 70 gigavat, Çin’in ise 100 gigavata çıkarmayı hedeflediklerini bildirdi.

Kaynak: Dunya.com