AB dayanaklı kırsal kalkınma programında 100 milyar lira yatırım, 100 bin istihdam

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verierine nazaran 2007-2013 yıllarına ilişkin bütçe periyoduyla AB destekleme sistemi, aday ülkelere yönelik “Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA)” ismi altında birleştirildi.

AB Katkılı Kırsal Kalkınma Takviyeleri (IPARD) çerçevesinde bakanlıkça hazırlanan IPARD programları Avrupa Kurulu tarafından onaylanarak ülkenin, kırsal kalkınma alanındaki AB hibe fonlarından faydalanmasının önü açıldı.

Programı uygulamak üzere 2007’de kurulan Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK), 2011’de Avrupa Komitesi’nden gerekli yetki evresini ve akreditasyonu alarak IPARD fonlarını ülkede kullandırmaya başladı.

42 kentte uygulandı

AB ve Türkiye’nin eş finansmanıyla 42 vilayette uygulanan IPARD Programı ile yatırımcılar tarafından hazırlanan projelere 16 farklı dalda, onlarca iş koluna takviye veriliyor.

Hayvancılık ve çiftlik faaliyetlerinin çeşitlendirilmesiyle ilgili projelerde 500 bin, sürece ve pazarlama alanındaki projelerde ise 3 milyon avroya kadar olan yatırımlara yüzde 50-70 hibe takviyesi sunuluyor.

IPARD proje müracaatları çeşitli devirlerde çıkılan davet ilanları kapsamında alınıyor. 2011’den itibaren IPARD-I ve II programı kapsamında 28 müracaat davet ilanına çıkıldı.

Kadın ve gençlere olumlu ayrımcılık

IPARD ile bayanlara ve gençlere müspet ayrımcılık yapılıyor. Proje seçimlerinde uygulanan sıralama kriterlerinde, bayan yatırımcılara ve bayanları istihdam eden yatırımlara, ayrıyeten 40 yaşın altındaki genç yatırımcılara öncelik tanınıyor.

Genç yatırımcılara hayvancılık projelerinde yüzde 5 ek hibe veriliyor. Toplam yatırımların yaklaşık yüzde 67’si genç yatırımcılar tarafından, yüzde 42’si ise bayan teşebbüsçüler tarafından hayata geçirildi. Hem bayan hem genç kategorisinde olan yatırımcılar da bulunuyor. Kooperatif ve üretici örgütlerine proje seçiminde öne çıkması için ek puan veriliyor ayrıyeten hibe oranı yüzde 10 artırılarak kolektif yatırımlar teşvik ediliyor.

Dağlık alanda yapılan hayvancılık yatırımlarına ise yüzde 5 ek hibe takviyesi veriliyor. Kelam konusu dayanağın yanı sıra IPARD projelerine KDV ve başka tüm vergilerden muafiyet sağlanarak bir katkı daha sunuluyor.

Binlerce tesis kuruldu

TKDK tarafından uygulanan IPARD Programı ile tamamı Avrupa Birliği standartlarında olmak üzere 1587 süt, 1316 kırmızı et, 959 kanatlı eti üreten ziraî işletme kuruldu yahut modernize edildi.

Yine AB standartlarında ve besin güvenliği, hijyen ve etraf şartlarına sahip 265 süt sürece, 264 süt toplama merkezi, 246 kırmızı yahut beyaz et sürece, 657 meyve-sebze işleme-paketleme ve soğuk hava deposu ile 42 su eserleri sürece tesisi IPARD fonları ile ülkeye kazandırıldı.

Kırsalda ekonomik faaliyetleri çeşitlendirmek, kırsaldan kente göçü önlemek, istihdam ve iş imkanlarını artırmak için atılan adımlar kapsamında, 2 bin 798 arıcılık, 12 bin 996 tıbbi-aromatik bitki yetiştiriciliği, 1108 kırsal turizm, 1177 yenilenebilir güç tesisi konseyimi, 1159 zanaatkarlık ve katma kıymetli eser üretimi, 96 mahallî kalkınma stratejileri uygulaması (LEADER), 93 tarım-çevre müdafaaya yönelik proje ve 88 kültür balıkçılığı yatırımına hibe dayanakları verildi.

IPARD takviyelerinden faydalanarak kurulan yahut modernize edilen işletmeler ulaştıkları yüksek üretim standartlarıyla çok sayıda ülkeye ihracat gerçekleştiriyor.

IPARD-III programı yakında başlayacak

Gelecek yıl başlayacak IPARD-III programının bütçesi 430 milyon avro AB katkısı ve 125 milyon avro ulusal katkı olmak üzere, 7 yıl için toplam 555 milyon avro olarak belirlendi.

Yem bitkisi yetiştiriciliği, solucan gübresi üretimi, yumurta sürece tesisleri ve kırsalda kamu altyapı yatırımları üzere farklı kesimlere IPARD-III Programı ile birinci kez takviye sağlanacak.

Yatırım kesimleri için hibe oranları yüzde 50’den başlayıp yüzde 75’e kadar çıkabilecek. Kısa tedarik zincirlerinin oluşumuna katkı sağlamak gayesiyle internet sitesi konseyimi üzere harcamalara birinci sefer takviye verilecek. Programın birinci proje davetinin yılın son çeyreğinde yayınlanması planlanıyor.

100 milyar liralık yatırım, 100 bin istihdam

Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, 2011’den itibaren IPARD programları kapsamında 27 müracaat davetin ilanına çıkıldığını lisana getirdi.

Yumaklı, şu değerlendirmede bulundu: “IPARD kapsamında toplamda şu ana kadar 25 bin 102 proje yatırıma dönüşmüştür. Bu yatırımlara yaklaşık 44,3 milyar lira hibe takviyesi verildi ve 98 milyar liralık yatırım hayata geçti. Tarım-sanayi entegrasyonuna güçlü bir biçimde katkı sağlayan TKDK, katma pahası yüksek üretim altyapısının güçlenmesine ve yeni istihdam alanları oluşmasında kıymetli rol oynamış ve 94 bin 300 bin kişilik istihdam sağlanmasına katkıda bulunmuştur. IPARD kapsamında bu yılın 8 aylık devrinde 2 bin 815 projeye 1,7 milyar lira hibe ödemesi yaptık. Bu dayanakla kırsal alanda 3,1 milyar lira yatırım gerçekleştirilirken 4 bin 300 istihdam sağlandı.”

Yumaklı, IPARD-II Programı’nın 2023 yılında sona ereceğini, daha sonra 7 yıllık mühlet için IPARD-III programının başlayacağını belirterek, kelam konusu programın 81 vilayette uygulanması için çalışmaların devam ettiğini kelamlarına ekledi.

Kaynak: Dunya.com