Almanya, mesken kiralarını 3 yıllığına donduracak

Emre ERGÜL

Türkiye’nin ana gündemlerinden biri olan “uçuşa geçen konut kiraları,” Avrupa iktisadının amiral gemisi Almanya’nın da gündeminde… Yeşiller ve Hür Demokrat Parti (FDP) ile koalisyon hükümeti kuran büyük ortak Almanya Toplumsal Demokrat Partisi (SDP), kiraların 3 yıl dondurulmasını içeren kıymetli bir yasa tasarısı üzerinde çalışıyor.

Tasarının mimarı SDP milletvekili Verena Hubetz. Alman medyasına konuşan vekil, “İnsanlara nefes alacakları bir ortam yaratmalıyız. Önümüzdeki 3 yıl için kiraları dondurmalıyız” dedi. Tasarı, 41.6 milyon hanenin yüzde 60’ının kiralık konutlarda oturduğu ülkede tartışmaları da beraberinde getirdi.

Önce Almanya’daki sistemi bir hatırlatalım: Ülkede kira artışı için mesken sahipleri kiracıları 3 ay evvelce uyarması gerektiğinden, kira artışları genelde 15 ayda bir oluyor. 12 ayın sonunda ikaz yapılıyor, kiracı da 15’nci ayda kirayı artırıyor. Birinci 3 yıldaki artış oranı, kente nazaran, yüzde 15 ile 20 ortasında değişiyor.

Büyük kentlerde bu oran net yüzde 15… (Hükümet, iktidara birinci geldiğinde bu oranın yüzde 11’lere inmesini istiyordu.) Üç yılın sonunda konut sahibi artış oranını istediği üzere belirleyebiliyor.

SDP’nin hazırladığı tasarıya nazaran, talebin çok yüksek olduğu kentlerde artış yüzde 6 ile sonlandırılacak, öbür tüm kentlerde ise kiralar 3 yıl dondurulacak, artış olmayacak. “Talebin yüksek olduğu kentler”in hangileri olduğu ya da “yüksek talebin” hangi kriterlere nazaran belirleneceği belirtilmedi.

Almanya’da yüksek kira sorunu 5 yıldır süren, lakin 24 Şubat 2022’de başlayan Ukrayna Savaşı’yla pik yapan bir sıkıntı. Savaştan kaçan 1 milyon Ukraynalı yüzünden kiralar “roketledi.” Bir başka sorun da konut stoğunun olmaması. İngiliz Financial Times gazetesinin yayınladığı bir rapora nazaran, ülkede şu an 700 bin yeni konuta gereksinim var. Bu mevzu, SDP ile koalisyon ortağı FDP ortasında da çatlağa da neden oldu.

FDP’ye nazaran, “konut eksikliği, yeni düzenlemeler getirilerek değil, konut piyasasının liberalleşmesiyle çözülebilir.” FDP’nin inşaattan sorumlu sözcüsü Daniel Föst bu husus hakkında şunları söyledi: “Hükümet toplumsal konutlara haklı olarak 15 milyar euro ayırdı. Lakin odak nokta inşaat dalımız çökmeden evvel inşaat kriziyle çaba etmek olmalı. Sırf daha fazla, daha süratli ve daha ucuz inşa ettiğimizde, gereğince uygun fiyatlı konut yaratabileceğiz.”

“Kazancın yüzde 30’u” Almanya’da pek işlemiyor

Malum tekliftir: “Ödediğiniz konut kirası, hane halkının çıkarının yüzde 30’unu geçmemeli.” Lakin bu kural, Almanya’da pek işlemiyor. Son bir ankete nazaran, Alman kiracıların yüzde 49.2’si karlarının yüzde 30’dan fazlasını mesken sahibine veriyor. Yüzde 40’ın üzerine çıkan Alman kiracı oranı ise yüzde 25.9… Kiraların en çok yükseldiği kent ise başşehir Berlin… Son 5 yılda başkentte metrekare fiyatları ortalama 9 eurodan 12.80 euroya çıktı, kira artışı ise yüzde 42’leri buldu.

Kaynak: Dunya.com