Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan ziraî üretimin planlanması hakkında yönetmeliğin yürürlüğe girmesinin akabinde değerlendirmelerde bulunan Ulusal Baklagil Kurulu Lideri Ö. Abdullah Özdemir, “Üretim planlanmasına mevzu eser ve eser kümelerinin belirlenmesinde, taban ve azami üretim ölçülerine havza yahut işletme bazında müsaade verilmesinde bakliyata yararları doğrultusunda olumlu ayrım yapılmasını bekliyoruz” dedi.
Üretim müsaadesi kriterlerinde yer alan iklim değişikliği ve yerlerin sulama imkânlarının son üç yıl başta olmak üzere günümüzün ve gelecek yılların en kıymetli başlıklarından biri olacağına dikkat çeken Özdemir, Dünya Su Gerilimi Haritası’na (WRI) nazaran Türkiye’nin su kıtlığı ve iklim krizinden etkilenme açısından yüksek riskli kategoride bulunduğunu lisana getirdi.
Özdemir, “580 bin ton ile nohut, 445 bin ton ile mercimek ülkemiz bakliyat üretiminin yüzde 78’ini oluşturuyor. Her iki eserin de su ihtiyaçları birçok esere kıyasla az ve susuz tarım için uygun olduklarından su kısıtlı bölgeler için ülkü eserlerdir. Yeni üretim planlamasında her iki eserin de bu özelliklerinin dikkate alınarak öncelik bulmasını umuyoruz” açıklamasını yaptı.
Münavebeli ekim için bakliyat
Özdemir, yönetmeliğe nazaran sulanan alanlarda en az üçlü, kuru alanlarda ise en az ikili münavebeyi içeren ekim nöbeti hazırlanacağını, bakliyat eserlerinin toprağı azot bakımından zenginleştirerek kimyasal gübreye olan muhtaçlığı büyük ölçüde azalttığını ve tıpkı topraktan daima ve yüksek randımanda eser alınmasını sağladığına değindi.
Bu doğrultuda sulanan alanlarda üçlü münavebe sistemi içerisinde kuru fasulye, kuru alanlarda ise ikili münavebe sistemi kapsamında nohut ve mercimek ekimi yeni üretim planlanmasında teşvik edilmesi konusuna vurgu yapan Özdemir, “Bakliyat, yönetmelikte yer verildiği üzere ‘özel mevzuatı çerçevesinde münavebe zaruriliği olan’ eserlere dahil edilerek üretim müsaadesi verilmesinde öncelik tanınmalıdır” sözlerini kullandı. Üretim müsaadeleri verilirken dikkate alınacak bir başka konunun ise arz-talep istikrarı ve yeterlilik oranları olduğunu lisana getiren Özdemir, “Ülkemiz şu an yalnızca kuru fasulyede yüzde 107 ile kendi kendine kâfi durumda.
Bu oran nohut için yüzde 96, kırmızı mercimek için yüzde 57 ve yeşil mercimek için yüzde 51. Öbür yandan TÜİK Genel Ticaret Sistemi bilgilerine nazaran ülkemiz 2023 yılının birinci 7 ayında 634 bin ton bakliyat ihracatı yaparken, birebir periyotta 1 milyon 185 bin ton ithalat yapmıştır. Ölçü olarak 2022 yılının tamamında gerçekleştirdiğimiz ithalat hacmine bu yıl birinci yedi ayda ulaştık.
Ayrıca ithalatımızın artış suratı ihracata kıyasla daha fazla” diye konuştu. Yapılan ihracatın yüzde 80’inin Dahilde Sürece Rejimi (DİR) kapsamında yurtdışından ithal ettikleri kırmızı mercimek ve kuru bezelyeye dayandığını söyleyen Özdemir, “Yeni yönetmelikte de vurgulandığı üzere eser ve eser kümelerinin belirlenmesinde bakliyat eserlerinde kendi kendimize yetemediğimizi, dış ticaret açısından net ithalatçı olduğumuzu ve ihracatımızın ithalata bağımlı olduğunun dikkate alınmasını istek ediyoruz” dedi.
Kaynak: Dunya.com