Recep Şenyurt
İklimdeki bozulmayı kısıtlamanın ve güç güvenliğini artırmanın dermanının yenilenebilir güç kaynaklarına yatırımdan geçtiğini belirten YENADER Lider Yardımcısı Karaduman, “Hala fosil yakıt bağımlısıyız, toplumlarımızın ve dünyamızın uygunluğu için bu bağımlılığa çabucak artık son vermeliyiz” dedi.
Enerji güvenliği, güç fiyatlarında istikrar, refah ve yaşanabilir bir dünya için fosil yakıtların kullanımından vazgeçmenin ve yenilenebilir güç temelli dönüşümü hızlandırmanın kaide olduğunun altını çizen Karaduman, dünyanın önde gelen ülkelerinin yenilenebilir güç imkânlarına dayalı güç dönüşüm strateji ve projelerine sürat verdiğini kaydetti. Karaduman, “Enerji arz güvenliği öncelik haline geldi, arz modelleri nitelikli bir yükle yerli ve ulusal güç kaynak ve yatırımlarına dayalı bir anlayışla planlanmaya başlandı. Bu devirde, Türkiye de yenilenebilir güç yatırımlarını hızlandırılmalı” tabirini kullandı.
“Güneş ve rüzgâr gücü büyüme rekoru kıracak”
Karaduman, Memleketler arası Güç Ajansı’nın 2023 yıl ortasında yinelenen, orta devir Yenilenebilir Güç Pazarı Raporu’nda; evvel global pandemi, akabinde Rusya-Ukrayna Savaşı’nın farklı istikametlerde tetiklediği global güç krizinin ‘katalizör’ tesiri ile güneş ve rüzgâr gücünde, 2022 sonu ve 2023’ün birinci 6 aylık periyodunda bugüne kadarki en büyük yıllık artışın yakalanacağına işaret edildiğini vurguladı.
Yeni kurulan güneş gücü ve rüzgâr kapasitesinin, daha değerli olan fosil yakıt üretiminin yerini alarak 2021-2023 periyodunda Avrupa Birliği elektrik tüketicilerine 100 milyar euro tasarruf sağlayacağının varsayım edildiğini kaydeden Karaduman, “Rüzgâr ve güneş gücünün rekabet gücü geçen yıldan bu yana güzelleşirken, hükümet siyasetlerinin değişen piyasa şartlarına nazaran yenilenebilir güç ihalelerine ahenk sağlaması gerekiyor.
Ayrıca, siyasetlerin vaktinde planlamaya odaklanması gerekiyor ve değişken yenilenebilir güç kaynaklarının yüksek hisselerini güç sistemlerine inançlı ve uygun maliyetli bir halde entegre etmek için şebekelere yatırım yapılması lazım” diye konuştu.
“Türkiye, dünya sıralamasında saygın bir konumda”
Artan güç talebini karşılamakta yenilenebilir güç kaynaklarına yönelmenin Türkiye için hem iktisat hem de etraf açısından hayati değere sahip olduğunu belirten Ali Karaduman, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Türkiye’de rüzgâr ve güneş gücü istikrarlı bir artış gösteriyor.
Ayrıca yenilenebilir güç santralleri, istihdama katkı sağlayarak ülke iktisadına büyük kazanımlar sağlıyor. Tüm avantajlar göz önüne alındığında dünyada pak güç yatırımı ve kapasitesinde rekor büyüme bekleniyor. Son yıllarda ülkemizdeki yenilenebilir güç yatırım atağı bizi Avrupa ve dünya sıralamasında saygın bir basamağa taşıdı.
Özellikle “sıfır karbon toplumuna geçiş” yahut “sıfır karbon iktisadına geçiş”in kıymetinin arttığı son periyotta, bu alanda yaptığımız çalışmalara sürat kesmeden devam ederek, yeşil ve sürdürülebilir gelecek için kararlılığımızı devam ettirmeliyiz. Bilhassa yenilenebilir güç çalışmalarında önemli bir uğraşla dünya genelinde kazandığımız saygınlık son derece kıymetli. Yapılan tüm çalışmalar dünyayı daha yaşanabilir kılmak ismine büyük değer taşıyor.”
“Yatırımlar kesintiye uğramadan devam etmeli”
Karaduman, yenilenebilir güç kaynaklarından güç sağlamanın ana gündemleri olduğunu lisana getirerek, Türkiye’nin 104 bin megavatı aşan konseyi gücünün yaklaşık 56 bin megavatını yenilenebilir güç tesislerinin oluşturduğunu, 2023’de yenilenebilir güçte en az 2 bin megavat kapasite artışı beklendiğini, bu artışın güneş ve rüzgâr güç santralleri ile karşılanacağını öngördüklerini söyledi.
Yenilenebilir güç çalışmalarının kesintiye uğramadan devam etmesi için yatırımların önündeki pürüzlerin kaldırılması gerektiğinin altını çizen Karaduman şunları kaydetti: “Kredi Garanti Fonu’nun (KGF) 350 milyar TL’ye çıkarılması çok hoş bir gelişme lakin KGF’nin biran önce kullandırılması yatırımları daha da hızlandıracaktır.
Öte yandan iletim ve dağıtım çizgilerine yapılan yüzde 250 oranındaki artırımlar ile elektrik fiyatları düşmeyeceği üzere enflasyon da düşmeyecektir. Bu kurallar altında Azami Uzlaştırma Fiyatı’ndan (AUF) ödeme yapılıp, Piyasa Takas Fiyatı’ndan (PTF) dengeleme hesaplarının yapılması adil olmamaktadır.
“Yerli üretimi ve endüstriyi harekete geçirecek yatırımlar desteklenmeli”
Karaduman, Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığı’nca ilan edilen Türkiye Ulusal Güç Planı’ndaki amaçlar doğrultusunda Türkiye’nin 2035’te konseyi gücü içerisindeki yenilenebilir gücün hissesini % 65 düzeylerine çıkarılmasının hedeflendiğini tabir ederek, bunun için de önümüzdeki 12 yıl boyunca her yıl 3 bin megavat güneş, 1.500 megavat rüzgâr ve toplam 5 bin megavat offshore (deniz üstü) rüzgâr yapmak zorunda olduğunu lisana getirdi.
Yenilenebilir güçte yatırımların tarafının YEKA ihaleleri, hibrit yatırımlar, depolamalı güneş gücü ve rüzgâr gücü yatırımlarına kaydığını söyleyen Karaduman, “Bu yatırımların hayata geçirilmesi için uzun vadeli yeni teşvik sistemlerinin oluşturulmalı. Yatırımcının yatırım fırsatlarını kısa müddet içerisinde gerçekleştireceği, proje risklerinin minimize edileceği, birebir vakitte yerli üretim ve endüstriyi geliştirecek teşvikler sağlanmalı” dedi.
Kaynak: Dunya.com