“Enerji fiyatlarını düşürmek için petrol sanayisine 12 trilyon $’lık yatırım gerek”

Emre ERGÜL

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC) Lideri Heysem Faysal el-Gays, güç güvenliği, fiyatlardaki yükseliş ve Brent petrol fiyatının 100 dolara ulaşma mümkünlüğünün tartışıldığı bir periyotta, CNN Televizyonu’na konuştu; petrol sanayisiyle ilgili tüm merak edilenleri anlattı. Brent petrol fiyatının seyri, kesimde en çok konuşulan hususların başında geliyor.

OPEC’in üretim kesintilerinin arzı etkilemesi ve ABD iktisadının dirençli olması nedeniyle talebin güçlü olması nedeniyle petrol fiyatları son aylarda süratle yükseldi. Brent ham petrolü, haziran ortasındaki en düşük düzeyinden bu yana yüzde 29 arttı. Geçen hafta ise Suudi Arabistan ve Rusya’nın uzatılmış üretim kesintilerinin dayanağıyla varil başına 97 dolar civarında süreç gördü; ki bu geçtiğimiz kasım ayından bu yana en yüksek düzey oldu.

Petrol fiyatlarının varil başına 100 dolara ulaşıp ulaşmayacağı sorulduğunda OPEC’in Kuveytli Lideri şu cevabı verdi: “Bu sayıya yol açabilecek faktörler bir müddettir varlar ve var olmaya devam ediyorlar.” El-Gays, bu faktörlerin başını “yetersiz yatırım”ın çektiğinin altını çizdi ve ekledi: “Dünyanın bunu anlamasının çok değerli olduğunu düşünüyorum.”

El-Gays, işte nu noktada güç fiyatlarındaki artışa dikkat çekti. Global iktisat güç fiyatlarında ani bir artıştan kaçınmak isteniyorsa, petrol sanayisinin yatırımlarının kıymetli ölçüde artması gerektiğini söyleyen OPEC Lideri, 2045 yılına kadar bölümün potansiyel olarak daha değerli ham petrolden kaçınmak için en az 12 trilyon dolarlık yatırıma gereksinim duyacağını söyledi.

Petrol kesimini yetersiz yatırımın tehlikeli olduğu konusunda uyaran Lider şöyle devam etti: “Yetersiz yatırım yaparak aslında güç güvenliğini tehlikeye atıyoruz… Bu (yatırım) olmadan, talep arttıkça fiyatların ve oynaklığın da artacağına dair önemli olasılıkların olduğunu düşünüyorum.”

El-Gays’e nazaran, nüfus ve ekonomik büyüme, dünyanın gelecekteki güç ihtiyaçlarının sadece yenilenebilir güç kaynaklarıyla yahut bir güç kaynağı olarak hidrojene güvenerek karşılanmasının “dünya üzerinde hiçbir yolu olmadığı” manasına geliyor… Bu yüzden de Lider, insanların dünyanın kâfi güce (istikrarlı, uygun fiyatlı, emniyetli, kesintili olmayan güç kaynaklarına) sahip olduğundan emin olması gerektiğinin altını çizdi.

“Yetersiz yatırım” El-Gays’in geçtiğimiz pazartesi günü düzenlenen ADIPEC Güç Konferansı’ndaki konuşmasında da yer verdiği bu mevzu oldu. OPEC Lideri konferansta da “Yetersiz yatırım yaparak aslında güç güvenliğini tehlikeye atıyoruz. Talep arttıkça fiyatların ve oynaklığın da artacağına dair önemli olasılıkların olduğunu düşünüyorum” demişti.

“Petrol talebi bu yıl devam edecek”

Petrol ihraç eden 23 ülkeden oluşan OPEC’in Lideri Heysem el-Gays’in ADIPEC Güç Konferansı sırasında görüştüğü bir öbür TV kanalı da İngiliz BBC oldu. Kuveytli Lider petrol talebiyle ilgili konuştu: “Petrol bu yıl artmaya devam edecek. Talebin günde yaklaşık 2.4 milyon varil arttığını görüyoruz.” Suudi Arabistan, ham petrol üretimini günde 1 milyon, Rusya da 300 bin varil azaltacağını açıklamıştı.

İki ülkenin aldığı bu kararın kıymetli bir arz açığına neden olabileceğini belirten el-Gays, “Bu karar, belirsizlikler nedeniyle ihtiyati yahut önleyici olarak tanımlanabilir” dedi ve ekledi: “Gelecek yıl, talep günde 2 milyon varilin üzerine çıkacak. Elbette bu, global pazardaki birtakım belirsizliklere bağlı. Yeniden de global talebin artacağı konusunda hâlâ hayli iyimseriz. Bu yıl hayli sağlam olun.”

El-Gays’ın petrol rezervi IEA Lideri Birol’dan 1 hafta sonra konuşması dikkat çekti

OPEC Lideri Heysem Faysal el-Gays’in yatırım davetinin zamanlaması dikkat çekti. Zira el-Gays’ın uyarısı, Milletlerarası Güç Ajansı’nın (IEA) global petrol, doğalgaz ve kömür talebinin 2030 yılına kadar doruğa ulaşacağını öngörmesinden yalnızca bir hafta sonra geldi.

IEA Lideri Fatih Birol şu açıklamayı yapmıştı: “Yalnızca dünya çapındaki hükümetlerin – rastgele bir yeni iklim siyaseti olmasa bile – bugünkü siyaset belirlemelerine dayanarak, üç fosil yakıtın herbirine olan talebin önümüzdeki yıllarda tepeye ulaşacağı öngörülüyor. Bu 10 yıl içinde her yakıt için talepte birinci defa bir tepe görülüyor; birçok insanın beklediğinden daha erken.”

Birol, üretilen ve atmosferden uzaklaştırılan tüm emisyonlar dikkate alınarak, dünyanın 2050 yılına kadar gezegen ısınma emisyonlarını net olarak sıfıra indirme bahtı varsa, yeni petrol ve gaz projelerine yapılan harcamaların derhal durdurulması davetinde bulundu: “Dünya çapında yenilenebilir güçteki büyük artışa karşın, global ısınmayı sanayi öncesi düzeylerin 1.5 santigrat derece üzerinde sınırlamak (aşırı hava şartlarının felaket tesiri yaratacağı eşik) hala bir sorun olmaya devam ediyor.”

IEA iddialarına nazaran, bu amaca ulaşmak için fosil yakıtlara olan global talebin 2030 yılına kadar mevcut düzeylere nazaran yüzde 25 oranında azalması gerekiyor. Lakin OPEC Lideri, bilhassa nüfus ve ekonomik büyüme göz önüne alındığında, fosil yakıtların dünyadaki güç ortamının değerli bir bileşeni olmaya devam edeceğinin altını çizdi. CNN’e, yenilenebilir güç kaynaklarının yahut hidrojenin tek başına gelecekteki güç talebini karşılamaya yetmeyeceğini söyledi. El-Gays, fosil yakıt tüketiminin global güç talebi içindeki hissesinin son 30 yılda neredeyse hiç değişmediği göz önüne alındığında, bu azaltma maksadına ulaşmanın “muazzam bir zorluk” olacağını söyledi.

Kaynak: Dunya.com