Birol BOZKURT
Türkiye’de sermaye piyasaları gün geçtikçe daha da derinleşiyor. Borsa İstanbul’un tesiriyle sermaye piyasalarına olan ilgi her geçen gün artıyor. Şirketler Borsa İstanbul’da halka arz olarak hem finansmana erişim sıkıntılarını çözüyor hem de kurumsallaşarak kalıcı hale geliyorlar. Yalnızca büyük şirketlerin değil daha yolun başında olan teşebbüslerin de halka arz olduğu platformların sayısı artıyor.
Bu kapsamda Türkiye’nin Sermaye Piyasası Heyeti (SPK) lisansıyla faaliyete geçen birinci hisseye dayalı kitle fonlama platformu Fonbulucu’nun Kurucusu & CEO’su Hakan Yıldız ile konuştuk. 2 yıllık bir platform olduklarını söyleyen Hakan Yıldız, “Şu ana kadar 671 milyon 812 TL’lik fonlama yaptık. Sistemde 66 binden fazla kayıtlı üyeye ulaştık. Fon muhtaçlığı olan 4 bin 814 girişimciden müracaat aldık.
Ve bu toplam fonlama gereksinimi 4,1 milyar TL’yi buldu. Sayılar giderek büyüyor. Başvuran teşebbüsçü sayısı ve sisteme dahil olan yatırımcı sayısı ülkenin kitle fonlama sistemini bir sermaye piyasası, yatırım ve girişimcilerin finansmana ulaşma aracı olarak kabul ettiğini gösteriyor” dedi.
Fonbulucu olarak yalnızca bir hisseye dayalı kitle fonlaması platformu olmadıklarını söyleyen Hakan Yıldız, “Kendimizi yatırımcılık ve girişimcilik ekosistemi olarak tanımlıyoruz. Teşebbüslere yatırım da yapıyoruz. Şu anda beş tane teşebbüs sermayesi yatırım fonumuz var. Bir portföy idare şirketinin çoğunluk payını satın aldık.
Yatırım ve bilhassa girişimcilik konusunda verdiğimiz hizmetleri geliştirmek ismine Kolektif House ile Türkiye genelinde girişimcilik merkezleri kurduğumuz başka bir şirketimiz var. Bakış açımız aslında 360 derece hem girişimcilerin geliştirilmesini sağlamak hem de yatırımcılara yeni girişimcilere yatırım yapabilecekleri fırsatlar sunmak.
Bu yolda ilerliyoruz. İnşallah bir gün bu sistemi yatırım bankası olarak da göreceğiz. Şu anda tüm modülleri birleştirdik ve gayemiz yatırım bankasına dönüşmek. 2024 yılı içerisinde dönüşeceğimizi düşünüyorum. Dünyada ve Türkiye’de yatırım fonlaması sistemi ile yola çıkıp yatırım bankası olan birinci yapı olacağız diye varsayım ediyorum.
“Kredi kartı ile yatırım yapan yatırımcılarımız var”
Fonbulucu aracılığı ile her yaştan her meslekten kişinin büyüme potansiyeli yüksek teşebbüslere küçük ölçüler yatırarak birer melek yatırımcıya dönüştüğünü söyleyen Hakan Yıldız, yatırımcıların kredi kartlarıyla bile yatırım yaptıklarını şöyle anlatıyor; “Örneğin bir kampanyamızda toplanan fonun yüzde 37’si hatta yüzde 40’ı kredi kartıyla ödenmiş.
Biz de 1 TL’ye dahi yatırım yapılabiliyor. Yeniden SPK tarafından belirlenen üst limitler de var. Üst limitler de ikiye ayrılıyor. Bunlar; nitelikli yatırımcılar için ve nitelikli olmayan yatırımcılar için formunda. Nitelikli olmayan yatırımcılar, 2023 itibariyle yıllık 150 bin TL yatırım yapabiliyorlar tüm platformlarda. Fakat dilerlerse bu yatırım fiyatını platformlardaki alanlardan 600 bin TL’ye kadar çıkarabiliyorlar. Nitelikli olmayan yatırımcıların üst limiti en fazla 600 bin TL. Nitelikli yatırımcılar ve kurumsal yatırımcılar için bir limit uygulanmıyor.
Toplam yatırımcıların yüzde 8,7’si 18-24 yaş ortası gençlerden oluşuyor. Bu da erken benimseyicilerin olduğunu gösteriyor. Fakat yoğunluk olarak yatırımcı kitlesi bizim maksat kitlemiz olan 25-44 yaş ortası küme yatırımcıların yüzde 75’ini oluşturuyor. 65 yaş üstü sisteme kayıtlı 126 tane yatırımcı var. En yaşlı yatırımcımız 86 yaşında. En genç yatırımcımız 18 yaşını doldurduktan bir gün sonra yatırım yaptı.”
6 ayda 17 teşebbüs 206,2 milyon TL fona ulaştı
2022 yılının birinci altı aylık devrinde 13 teşebbüsün yaklaşık 41 milyon TL fonlanmasına aracı olan fonbulucu, 2023 yılının birinci altı aylık periyodunda geçen yılın birebir periyoduna nazaran fon fiyatını beş katına çıkararak 17 teşebbüse 37 binden fazla yatırımcı tarafından toplamda 206,2 milyon TL fon aktarılmasını sağladı.
“Hisselerin alınıp satılacağı bir platform kuruyoruz”
Yatırımcıların ellerindeki payları kendi ortalarında alıp satabilecekleri bir platform üzerinde çalıştıklarını söyleyen Hakan Yıldız, tasarladıkları sistemi şöyle anlattı; “Diyelim ki 1 yıl evvel teşebbüs şirketinden pay aldınız, sonra gereksiniminiz oluştu ve satmak istiyorsunuz.
Burada OTC dediğimiz tezgâh üstü pazarlar vardır. Yani iki kişinin bağlantı kurarak pazarlık yoluyla anlaştığı pazarlardır bunlar. Bu sistem de bu türlü çalışacak. “10 TL’ye aldığım hissesi 50 TL’ye satıyorum” diye ilan vereceksiniz. Diğer bir yatırımcı da diyecek ki “Tamam, bu hisseyi alıyorum”. Ve mutabakat sağlanacak. Bunun toplumsal medya hesabı üzerinden denemelerini yaptık, alınıp satıldı paylar. Şu anda hala başvuranlar var bize. Mesela alıcı satıcı anlaşmış ve biz onlara hiçbir fiyat almadan gerekli takviyeleri verdik.
Çünkü bu aracılık faaliyetine giriyor ve SPK bunları yalnızca geniş yetkili aracı kurumlara veriyor ancak bu inançlı bağlantının kurulmasını biz sağlıyoruz. Yakın vakitte başlayacağını düşünüyoruz. Bu ortada dünyada bunu yapan dördüncü platform olacağız. Yani küresel çerçevede de çok yeni. Amerika’da iki, İngiltere’de bir firma başladı. Üç tane de kitle fonlama şirketinde başlatıldı sistem, biz dördüncüyüz.”
Kaynak: Dunya.com