Global tedarik zinciri için 12 ülkeden 35 savaş gemisi

Emre ERGÜL

Duruma müdahale eden ABD’nin kurduğu çok uluslu “Refah Muhafızı Operasyonu” (OPG) haftasonu resmen başladı.Kızıldeniz’e birinci geri-dönüş sinyali Maersk’ten geldi. Danimarkalı denizcilik şirketi, gemilerinin OPG’ye bağlı savaş gemilerinin eşliğinde Kızıldeniz seferlerini yapmalarını kabul etti. Ortadoğu basını, bölgede bulunan 12 ülkeye bağlı 35 savaş gemisinin ani müdahale için hazır beklediğine dikkat çekti.

Babu’l Mendeb krizi çözülüyor…Yemen’deki Husilerin İsrail’e karşı Hamas’a takviye vermek için Kızıldeniz’in güneyindeki Babu’l Mendeb Boğazı’ndan geçen ticari gemilerini kasım başından itibaren maksat almasıyla başlayan krizde son perde: Global denizcilik şirketlerinin rotayı Ümit Burnu’na çevirmesiyle başlayan sürecin akabinde, konteyner başına ortalama maliyetlerin 700 dolar artmasıyla birlikte ABD’nin başını çektiği çok uluslu “Operation Prosperity Guard (Refah Muhafızı Operasyonu)” misyonu haftasonu resmen misyona başladı. Kızıldeniz’e birinci geri-dönüş sinyali Maersk’ten geldi.

Danimarkalı denizcilik şirketi, gemilerinin OPG’ye bağlı savaş gemilerinin eşliğinde Kızıldeniz seferlerini yapmalarını kabul etti. Başta petrol devi BP ile global lojistiğin kritik isimleri MSC ve CGN olmak üzere, başka küresel denizcilik şirketlerinin de Maersk’i takip etmesi bekleniyor. Ticari gemiler rotalarını Ümit Burnu’na çevirip yolu 650 kilometre uzatınca, bilhassa Noel ve yeni yıl için Avrupa’ya gönderilen oyuncak ve ikramlık eşyaların kıtaya ulaşması gecikmiş; konteyner başına ortalama 700 dolar eklenmesinden ötürü da eserlerin piyasa fiyatları zarurî olarak yükselmişti.

ABD, başını çektiği çok uluslu OPG’de şu an 6 ülkeyle (Birleşik Krallık, Norveç, Hollanda, Yunanistan, Kanada ve Avustralya) birlikte hareket ediyor. Kuruluşunda “Varım” diyen Fransa, İtalya ve İspanya, “bir NATO ya da AB vazifesi olmadığı sürece ABD komutası altında olmayacağını” açıklayarak haftasonu OPG’den çekildi.

İki bölge ülkesi, Suudi Arabistan ile Mısır da, bir Müslüman ülkeye savaş açan taraf üzere görünmemek için OPG’de yer almayacağını açıkladı. Bu resmi açıklamalara karşın Ortadoğu basını, bölgede bulunan 12 ülkeye ilişkin 35 savaş gemisinin hazır kıta beklediğine dikkat çekti. El Cezire, “Bu gemiler, Babu’l Mendeb Boğazı’na 24 saatten daha kısa müddette ulaşabilecek pozisyonlarda.

Afrika ve Arap kıyılarındaki ulusların limanlarında da en az bir o kadar gemi var. Bu gemilerin birden fazla, Hamas ataklarının yapıldığı 7 Ekim’den evvel zati bölgedeydi.” Aslında Birleşik Misyon Gücü 150 (CTF-150) isimli çok uluslu askeri oluşum, 1990 yılından bu yana, bölgede korsanlıkla çaba ediyordu. Çoğunlukla Batılı olmak üzere, Suudi Arabistan, Pakistan, Tayland, Singapur ve Türkiye’nin de ortalarında bulunduğu 30’dan fazla ülke CTF-150’ye katıldı ve çoklukla 3 ila 4 ayda bir rotasyonla en az 4 savaş gemisi bölgede misyondaydı.

2022’de misyonu, yeni bir güç olan CTF-153 devraldı. Gazze’deki son savaş başladığında, kuvvet ABD destroyerleri USN Carney ve USN Mason, Japon destroyer JDS Akebono ve Güney Kore destroyeri ROKS Yang Man Chun’dan oluşuyordu. ABD, aralık ayı başında 20 ülkeden oluşan OPG’yi kurmak istedi. Fakat ay ortasında yola 10 ülke ile çıkıldı. 3 AB ülkesi de sonradan çekilince, OPG 7 ülkeyle yoluna devam ediyor.

Maersk, Kızıldeniz seferlerine yine başlayacak

Danimarkalı denizcilik şirketi Maersk’in, Kızıldeniz ve Aden Körfezi’ndeki nakliye faaliyetlerini yine başlatmaya hazırlandığını bildirdi. Maersk’ten yapılan açıklamada, Kızıldeniz ve Aden Körfezi etrafındaki son güvenlik durumunun, Maersk ve öbür nakliyecilerin güvenlik hedefiyle bölgeden uzaklaşmasına sebep olduğu hatırlatıldı.

Açıklamada,”24 Aralık 2023 Pazar günü prestijiyle daha evvel duyurulan çok uluslu güvenlik teşebbüsü olan Refah Muhafızı Operasyonu’nun (OPG) deniz ticaretinin Kızıldeniz/Aden Körfezi’nden geçmesine ve bir sefer daha Süveyş Kanalı’nın Asya ile Avrupa ortasında bir geçit olarak yine kullanılmasına imkan vermek için kurulduğu ve konuşlandırıldığı teyidini aldık”ifadeleri kullanıldı. “OPG teşebbüsünün faaliyete geçmesiyle, gemilerin Kızıldeniz’den hem doğuya hem de batıya gerçek transit geçişlerine tekrar müsaade vermeye hazırlanıyoruz” bilgisinin yer aldığı açıklamada, bu mevzuda ilerleyen günlerde daha fazla detayın açıklanacağı belirtildi.

Japon denizcilik firmaları rota değiştiriyor

Japonya’da denizcilik firmaları, Kızıldeniz’deki ticari gemilere akınlar nedeniyle rotaları değiştiriyor. Devlet televizyonu NHK’nın haberine nazaran, “Nippon Yusen” ile “Mitsui OSK Lines” firmaları Avrupa çıkışlı ve varışlı nakliyat gemilerinin rotasını değiştirdi. Rota değişikliğinin, “Husilerin, İsrail ile temaslı nakliyeleri maksat alabileceği ihtimaliyle” yapıldığı ve gemilerin Güney Afrika’daki Ümit Burnu’na yönlendirildiği aktarıldı.

Ulusal basında, Kawasaki Kisen Kaisha (K Line) ve Ocean Network Express firmalarının da Husi taarruzları sebebiyle gemi nakliye rotalarını değiştirdiği bildirildi. Yeni rotaların, teslimat gecikmeleri ve taşıma maliyetlerine yol açacak olması, global iktisatta “tedarik zinciri krizine” sebep olabileceği telaşlarını artırıyor.

“Küresel kapitalist sistem, deniz nakliyatı güvenliği üzerine kurulu”

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Milletlerarası Alakalar Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Atay Akdevelioğlu, Refah Muhafızı Operasyonu misyonunun “muhtemelen” başarılı olacağı değerlendirmesinde bulundu: “Misyonun acil hedefi İsrail’in korunması. Daha uzun vadede (amaç) tıpkı Somalili korsanlar örneğinde olduğu üzere, bölgedeki deniz ticaretini garanti altına almak zira Batı sistemi, global kapitalist sistem, deniz nakliyatının güvenliği üzerine heyeti aslında.” Akdevelioğlu, ABD’nin Husilere direkt saldırması ve Yemen’in savaşa sürüklenmesi ihtimalinin olup olmadığına ait soru üzerine, “Hayır, zannetmiyorum. Husilerin yarattığı tehdit, aslında verilen karşılık kadar önemli değil” dedi.

İsrail’deki limanlar durdu!

Yemen’deki Husilerin önderi Abdulmelik el-Husi, 14 Kasım’da televizyondan yaptığı açıklamada, Kızıldeniz’de İsrail gemilerini amaç alabilecekleri tehdidinde bulunmuştu. İsrail’in güneyindeki Eilat Limanı’nın Genel Müdürü Gideon Golber, Yemen’deki Husilerin Kızıldeniz’de kendileriyle temaslı yahut işbirliği içinde olan gemilere yönelik taarruzlarının başlamasından bu yana limanın faaliyetinin yüzde 85 azaldığını belirtti.

Kaynak: Dunya.com