2023 yılında halka arzlarda yaşanan rüzgârın bu yıl da sürmesi bekleniyor. Ama bilhassa yılın ikinci yarısında canlanacağı iddia ediliyor. Türkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) Yatırım Bankacılığı faaliyetlerinden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Poyraz Koğacıoğlu, “Son halka arzların fiyat performansındaki olumsuz seyir ve seçim tesiri ile yılın birinci çeyreğinde halka arzlarda yavaşlama, yılın ikinci yarısında canlanma bekliyoruz” dedi.
Büyük arzlar ikinci yarıda
Büyük ölçekli halka arzların yılın ikinci yarısında gerçekleşeceğini öngören Koğacıoğlu, “Yabancı yatırımcı ilgisi oluşur ise aktüel olarak planlanan fiyatların üzerindeki büyüklüklerde halka arzlar görebiliriz. Halka arzlarda satış ve faal büyüklüğü kriterleri ve Borsa İstanbul pazar kotasyon fiyat kriterlerinin yükseltilmesi, 2023 yılına kıyasla ortalama halka arz boyutlarını kayda kıymet düzeyde artıracaktır. Faiz oranlarının daha öngörülebilir hale gelmesi ve vadelerdeki uzama da borçlanma aracı ihraç adetlerini ve hacimleri de olumlu etkileyecektir” diye konuştu.
Birleşme ve satın almada 10 yıllık düşüş
2023 yılı boyunca faiz oranlarının daha öngörülebilir hale gelmesiyle birlikte borçlanma araçlarına olan ilginin arttığını kaydeden Koğacıoğlu, halka arzlara ait şu bilgileri hatırlattı: “Hisse senedi yatırımcı sayısı 8,6 milyonu aşarak tüm vakitlerin rekorunu kırdı. 55 adet halka arzda toplam 73,3 milyar TL kaynak sağlandı.
Ortalama halka arz boyutu ise yaklaşık 1,3 milyar TL oldu. Borsada yüzde 27 düzeyine gerileyen yabancı hissesi 2023 yıl sonu prestijiyle yüzde 38’e yükseldi. Seçim öncesi yavaşlayan gerçek bölüm borçlanma aracı ihraçları, yılın ikinci yarısında hızlandı. Yılın son çeyreğinde gerçek dal borçlanma araçlarındaki vadeler ise, 1-2 yıl vade ile pandemi öncesi düzeylere çıktı.” TSKB, son 4 yılda 6 halka arz, 9 satın alma ve 20’den fazla borçlanma aracı ihracı olmak üzere toplam 1,5 milyar dolar üzerinde sürece aracılık ve danışmanlık hizmeti verdi.
Koğacıoğlu’nun verdiği bilgiye nazaran, 2023 yılında global birleşme ve satın alma süreçlerinde %20 ‘lik bir düşüşle toplam süreç bedeli yaklaşık 3 trilyon dolar olarak gerçekleşti. Bu durum 2013 yılından (2,8 trilyon dolar seviyesinde) bu yana en düşük seviyeyi temsil ediyor. Koğacıoğlu, “Türkiye’deki birleşme ve satın alma piyasasında, küresel piyasaya benzeri bir görünümde, 2023 yılında 2022’deki 11,5 milyar dolarlık süreç kıymetleri, yaklaşık 9 milyar dolar düzeyine geriledi.
Artan borçlanma maliyetleri, yüksek enflasyon ve jeopolitik gerginlik üzere faktörler, süreç hacminde ve süreç sayısında düşüşe neden oldu. Ayrıyeten, birçok satıcı yüksek pay kıymeti beklentisi içerisindeyken, alıcılar yüksek maliyet ve riskleri fiyatlarına yansıttığı bir yıl geçirdi.
Yenilenebilir güç ve teknoloji öne çıkacak
Pahada ortak bir anlayış olmaması süreçlerin gerçekleşmesini etkiliyor. 2023’te milyar dolarlık süreç gerçekleşmedi ve büyük süreçlerin sayısı azaldı” diye konuştu. “Dünya genelinde tedarik zinciri riskinin farklı bölgelere yayılması ihtiyacı, bilhassa son yıllarda yaşanan pandemi ve jeopolitik risklerle birlikte daha da değer kazandı” diyen Koğacıoğlu, Türkiye’nin stratejik coğrafik pozisyonu ve AB ülkeleri ile gümrük birliği üyeliğinin ihracatta kıymetli bir avantaj sunduğunu belirterek, ayrıyeten ülkemizin rekabetçi iş gücü ve gelişmiş endüstriyel altyapısının, sanayi şirketlerine ilgiyi artırdığını tabir etti. Koğacıoğlu, “Yabancı para cinsinden gelir elde edebilen, TL’deki riskleri yönetebilen, ihracat odaklı, katma kıymetli üretim yapan sanayi şirketlerine ek olarak, 2024 yılında yenilenebilir güç ve teknoloji odaklı süreçlerin daha da öne çıkması bekleniyor” biçiminde konuştu.
Türkiye Yeşil Fonu’nda maksat 400 milyon $ yatırım
TSKB, Hazine ve Maliye Bakanlığı garantisiyle Dünya Bankası kredisi ile finanse edilen birinci teşebbüs sermayesi yatırım fonu olan Türkiye Yeşil Fonu’nu kurmak için 155 milyon dolarlık 24 yıl vadeli kredi mukavelesini imzaladı. Poyraz Koğacıoğlu, fona ait şu bilgileri verdi: “Ana odak noktası, özkaynak finansmanı ve özel sermayenin harekete geçirilmesiyle firmaların yeşil dönüşüm süreçlerini desteklemek ve Türkiye’nin sermaye piyasalarındaki iklim finansmanını genişletmek olan Türkiye Yeşil Fonu, yeşil ve yeşil teknoloji firmalarına takviye sağlamayı amaçlıyor.
Ayrıca, firmaların yeşil dönüşüm süreçlerine katkıda bulunarak ülkemizin 2053 Net Sıfır maksadına kıymetli ölçüde dayanak olması planlanıyor. Ana odak noktası, öz sermaye finansmanı ve özel sermayenin harekete geçirilmesiyle firmaların yeşil dönüşüm süreçlerini desteklemek ve Türkiye’nin sermaye piyasalarındaki iklim finansmanını genişletmek.
Maxis Teşebbüs Sermayesi Portföy İdaresi A.Ş. altında 2024 yılı birinci yarısında kurulacak olan Türkiye Yeşil Fonu, 2024’ün son çeyreğinde yatırımlarına başlamasını planlıyoruz. Projede 155 milyon dolar fiyatındaki Dünya Bankası kredisinin yanı sıra 100 milyon dolarlık kısmı fon düzeyinde, 150 milyon dolarlık kısmı da firma düzeyinde olmak üzere toplamda 400 milyon dolar üzerinde yatırım fiyatına ulaşması hedefleniyor.”
Kaynak: Dunya.com