Mehmet Hanifi GÜLEL
Kabuklu (naturel) kırmızı mercimeğin fiyatı, son bir ayda yüzde 33 artışla kilogramı 15 liradan 20 liraya yükseldi. Kırmızı mercimeğin iki yıldır 15 lira düzeyinde bulunduğunu belirten dal temsilcileri, üreticilerin tekrar ekim yapması için son devirde oluşan fiyatın değerli olduğunu vurguladılar.
İki yıldır kilogramı 15 liradan süreç gören kabuklu kırmızı mercimeğin fiyatı bir ayda yüzde 33,3 artış göstererek 20 liradan süreç görmeye başladı. Kırmızı mercimekteki fiyatın uzun müddet stabil kaldığını aktaran dal temsilcileri, son periyotta oluşan fiyatın üreticilerin yine ekim yapması için değerli olduğunu belirtiyorlar.
Temsilciler, buna karşın önümüzdeki yıl üretimde yüzde 20 düşüş beklediklerini de söz ediyorlar. Gaziantep Borsası’nda kırmızı mercimek fiyatının 20 liraya yükselmesini kıymetlendiren Şanlıurfa Ziraat Odaları Vilayet Uyum Heyeti Lideri ve Hilvan Ziraat Odası Lideri Hikmet İpar, kelam konusu fiyatı bu yıl hasat periyodunda beklediklerini söyledi.
Mercimeğin hasat devrinde para etmediğini ve bir sonraki periyot için çiftçilerin umutsuz kaldığını tabir eden İpar, ‘’Çiftçi 2 yıl evvel mercimeği 24 liradan sattı, bu yıl hasat devrinde 15 lira dolayında yer alıyordu. Bugün oluşan bu fiyat, hasat periyodunda nazaran yeterli bir fiyat. Ama girdi maliyetleri olan gübrenin tonu 22 bin lirayı ve mazotun litresinin 39 lirayı bulduğu bu devirde 20 lira düzgün bir fiyat değil.
Bu fiyat çiftçiyi şad etmez. Piyasada mercimek fiyatının 20 liraya çıkmış ise tohumun fiyatı da 30 liraya çıkmış demektir. Çiftçi harmanını kaldırdığı vakit bir sonraki yıl ne ekeceğine karar veriyor. Şayet çiftçi mercimek tohumunu kaldırmamış ise 30 liradan tohum alıp, ekim yapmaz. Alandan gözlemlediğim kadarıyla ekim yapanlar tohum kaldırmadı. Önümüzdeki yıl mercimek ekimi her halükarda yüzde 20 dolayında azalma bekleniyor’’ dedi.
‘’Bu fiyatta çiftçi artık ekim yapabilir’’
Yetkin Besin Kırmızı Mercimek Fabrika sahibi Mehmet Adil Uzman, kırmızı mercimek fiyatının dünya piyasasının altında kaldığına dikkat çekti. Kanada’dan ithal edilen mercimeğin tonu 840 dolara yükseldiğini bildiren Uzman, kelam konusu fiyatlarla daha eserlerin gelmediğini ancak kabuklu hali tonunun 22 bin liraya denk geldiğini tabir etti.
Türkiye’de ise yerli eserin tonu 20 bin liradan alındığını ve bunun da 760 dolara denk geldiğini belirten Uzman, ‘’Yerli eserin fiyatı daha da artması lazım, zira eserimiz daha kaliteli. Yerli mercimeğin fiyatının düşük kalması ihracatta kısıtlamasından kaynaklandı. İhracata verilen kısmi müsaade ise son 3 yılda yapılan ihracatın yüzde 7,5’i kadar müsaade veriliyor. Başka yandan fiyatının bu yıl da tıpkı düzeyde kalması halinde çiftçi ekim yapmayacaktı. Şu an kabuklu mercimeğin fiyatı 20 lira civarında ve olağana döndü üzere görünüyor. Bu fiyatta çiftçi artık ekim yapabilir’’ diye konuştu.
Reis: İşlenmiş eserin fiyatı 29 liraya çıktı
Kabuklu kırmızı mercimeğin fiyatı 15-20 gün öncesine kadar düşük düzeyde seyrettiğini kaydeden Reis Besin İdare Heyeti Lideri Mehmet Reis, bugün ise fiyatın 20 liraya kadar çıktığını belirtti. İşlenmiş kırmızı mercimek fiyatının ise bir ay evvel 23 liradan satıldığını aktaran Mehmet Reis, işlenmiş eserin fiyatı geçen hafta içinde 29 liraya kadar çıktığını söyledi.
Mercimekteki fiyat artışının nedenlerinden bir adedinin Kanada menşeli eserinin fiyatı artış olarak gösterildiğini lisana getiren Mehmet Reis, ‘’Türkiye’de fiyat artarsa Kanada mercimeğinin de fiyatı artıyor. Bugün oluşan bu fiyatlar makul denilecek bir düzeyde, lakin daha da üst çıkarsa o vakit kabul edilebilir bir durum olmaz. Ayrıyeten kırmızı mercimek üreticisinin seneye öteki esere yönelmemesi için mercimek fiyatının muhakkak bir düzeye gelmesi gerekiyordu. Zira üreticinin de maliyetleri üste hakikat çıkıyor’’
Kaynak: Dunya.com