Birol BOZKURT
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) haftalık banka istatistiklerini yayımladı. BDDK bilgilerine nazaran, geçen hafta Kur Muhafazalı TL Mevduat ve Katılma hesapları 3 trilyon 368,7 milyar TL’den 20,3 milyar TL azalışla 3 trilyon 348,3 milyar TL’ye indi. Son iki haftada yaşanan düşüş 60 milyar lirayı buldu. Dolar cinsinden bakıldığında KKM büyüklüğü 125,6 milyar dolar oldu. Uzmanlar, yaşanan çözülmenin beklendiği üzere TL mevduatlara gitmediğini, KKM’den çıkan paranın daha çok Borsa İstanbul’a gittiğini söylüyor.
Uzmanlar ayrıyeten TL mevduatlarda artışın hudutlu kalmasının belirlenen faizlerin yılsonu enflasyon varsayımına uzak kalmasından kaynaklandığına dikkat çekiyor. Merkez Bankası tarafından haftalık para ve banka istatistikleri yayımlandı. Buna nazaran, bankacılık kesimindeki toplam mevduat, 1 Eylül ile biten haftada 50 milyar 546 milyon 788 bin lira azalarak 13 trilyon 363 milyar 559 milyon 367 bin liraya geriledi. Tıpkı periyotta bankalardaki TL cinsi mevduat yüzde 0,1 artışla 7 trilyon 376 milyar 850 milyon liraya yükseldi. Uzmanlar bu yükselişin beklentilerin altında kaldığı görüşünde.
Döviz mevduatları 155,9 milyon dolar azaldı
KKM’de yaşanan çözülmenin gibisi döviz mevduatlarında da yaşanıyor. TCMB tarafından açıklanan datalara nazaran, bir evvelki hafta 178 milyar 560,6 milyon dolar olan yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 1 Eylül ile sona eren haftada 178 milyar 404,70 milyon dolara geldi. Gerçek bireylerin döviz mevduatları bir evvelki haftaya nazaran 780,10 milyon dolar artarak 106 milyar 886,20 milyon dolar olurken, hukukî bireylerin döviz mevduatı 936 milyon dolar azalarak 71 milyar 518,50 milyon dolara ulaştı.
Yurt içi yerleşiklerin parite tesirinden arındırılmış toplam yabancı para mevduatı 760 milyon dolar azaldı. Parite tesirinden arındırıldığında gerçek bireylerin döviz mevduatları 307 milyon dolar artarken, hükmî bireylerin döviz mevduatları 1 milyar 67 milyon dolar düşüş gösterdi. Mevduat bankalarındaki tüketici kredileri, geçen hafta yüzde 0,3 artarak 1 trilyon 356 milyar 498 milyon 751 bin lira oldu. Tıpkı periyotta taksitli ticari krediler yüzde 0,2 artışla 1 trilyon 105 milyar 129 milyon 126 bin lira, kredi kartları bakiyesi de yüzde 3,3 yükselişle 1 trilyon 245 milyar 963 milyon 320 bin liraya çıktı.
Mevduat bankalarındaki tüketici kredilerinin 404 milyar 625 milyon 629 bin lirası konut, 67 milyar 538 milyon 472 bin lirası taşıt ve 884 milyar 334 milyon 650 bin lirası başka kredilerden oluştu. Bankacılık bölümünün TCMB dahil toplam kredi hacmi de 1 Eylül ile biten haftada 79 milyar 619 milyon 870 bin lira artarak 10 trilyon 3 milyar 425 milyon 405 bin liraya yükseldi. Toplam kredi hacmi, geçen yılın birebir devrine nazaran yüzde 56,5 artış kaydetti.
Bankacılık bölümü kredi hacmi 10,4 trilyon lira oldu
Bankacılık kesiminin kredi hacmi, geçen hafta 75 milyar lira artarak 10 trilyon 424 milyar 761 milyon liraya yükseldi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından yayımlanan haftalık bültene nazaran, bölümün kredi hacmi 1 Eylül prestijiyle 75 milyar lira arttı. Kelam konusu devirde toplam kredi hacmi 10 trilyon 349 milyar 698 milyon liradan 10 trilyon 424 milyar 761 milyon liraya yükseldi. Bankacılık kesimindeki toplam mevduat da (bankalararası dahil) geçen hafta 42 milyar 535 milyon lira arttı. Kelam konusu haftada yüzde 0,3 artan bankacılık kesimi toplam mevduatı, 12 trilyon 934 milyar 627 milyon lira oldu.
Tüketici kredileri 1,4 trilyon liraya yükseldi
Datalara nazaran, tüketici kredileri fiyatı, 1 Eylül prestijiyle 4 milyar 351 milyon lira artışla 1 trilyon 438 milyar 525 milyon liraya yükseldi. Kelam konusu kredilerin 447 milyar 669 milyon lirası konut, 87 milyar 447 milyon lirası taşıt ve 903 milyar 409 milyon lirası gereksinim kredilerinden oluştu. Kelam konusu devirde taksitli ticari kredilerin meblağı 2 milyar 507 milyon lira artarak 1 trilyon 208 milyar 805 milyon liraya yükseldi. Bankaların ferdi kredi kartı alacakları da yüzde 3,6 artışla 992 milyar 296 milyon liraya çıktı. Ferdî kredi kartı alacaklarının 419 milyar 545 milyon lirası taksitli, 502 milyar 752 milyon lirası taksitsiz oldu.
Yabancıdan 2,5 yılın en büyük tahvil alımı
TCMB tarafından yayımlanan menkul değer istatistiklerine nazaran yabancılar 1 Eylül haftasında 254 milyon dolarlık pay ve 375 milyon dolarlık tahvil satın aldı. Böylece yabancılar son 2,5 yılın en büyük tahvil alımını gerçekleştirmiş oldu. Yabancı 1 Eylül haftasında hem pay hem de tahvil tarafında güçlü alım gerçekleştirdi. Yabancılar daha evvel 19 Mart 2021 haftasında 460 milyon dolarlık tahvil satın almıştı. TCMB’nin datalarına nazaran yurt dışı yerleşik bireyler geçtiğimiz 3 haftayı 517 milyon dolarlık pay satışıyla tamamlamıştı.
Merkez rezervleri 120 milyar doları aştı
Merkez rezervleri 120 milyar doları aştı Merkez Bankası’nın toplam rezervleri 1 Eylül haftasında bir evvelki haftaya nazaran 3 milyar 325 milyon dolar artarak 120 milyar 624 milyon dolara ulaşırken, yükseliş eğilimi üst üste 12’inci haftaya taşındı. TCMB tarafından Haftalık Para ve Banka İstatistikleri yayımlandı. Buna nazaran, 1 Eylül prestijiyle Merkez Bankası brüt döviz rezervleri, 2 milyar 811 milyon dolar artışla 78 milyar 766 milyon dolara yükseldi. Brüt döviz rezervler, 25 Ağustos’ta 75 milyar 955 milyon dolar düzeyinde bulunuyordu. Kelam konusu devirde altın rezervleri 514 milyon dolar artarak 41 milyar 858 milyon dolara yükseldi. Böylelikle Merkez Bankası’nın toplam rezervleri, 1 Eylül haftasında bir evvelki haftaya kıyasla 3 milyar 325 milyon dolar artışla 117 milyar 299 milyon dolardan 120 milyar 624 milyon dolara yükseldi. Rezervlerdeki üst taraflı eğilim üst üste 12’inci haftaya taşınırken, mayıs sonu prestijiyle 98,5 milyar dolar düzeyinde bulunan rezervler, 1 Eylül prestijiyle 120,6 milyar dolara çıktı.
Kaynak: Dunya.com