Klasiklik girişimcilikle buluşuyor

Zamanın ötesine geçen bir muvaffakiyet öyküsü yazmak, her şirketin düşü. Bu rüyayı gerçekleştirebilenler asırları aşan bir mirasın sahipleri oluyorlar. Bu bahiste öne çıkan ülke hiç elbet Japonya. Japonya’da o kadar çok 100 yılın üzerinde işletme bulunuyor ki onlar için bir söz bile var: Shinise.

Japonya’da aile kavramı son derece güçlü

Japonca’da uzun ömürlü ve esaslı işletmeleri tabir eden bir terim yaşa meydan okumasının ötesinde itimatla ilgili de değerli manalar taşıyor. Shinise’ların ortak taraflarına bakıldığından en kıymetlisinin aile sahipliği olduğu görülüyor.

Oceanbridge Management CEO’su Masako Eguchi-Bacon, Japon işletmeleri üzerinde aile kavramının son derece güçlü bir tesire sahip olduğunu vurguluyor. Eguchi-Bacon, bu durumun hem büyük hem de küçük işletmeler için geçerli olduğunu ve Japonların bu bağlamda “ie” sözünü kullandıklarını belirtiyor. Bu söz konutu tabir ederken, iş dünyasında ailenin ismini yaşatmayı hedefliyor.

Uzun vadeli yaklaşım ve Shinise

Bacon, Japonya’nın iş kültüründe ie kavramının derin kökleri olduğunu ve çoklukla kısa vadeli yaklaşımların tercih edilmediğini tabir ediyor. Kar ve büyüme odaklı yaklaşımdan fazla gelenek ve istikrarın önceliklendirildiğini bu uzun vadeli bakış açısının şirketleri doğal afetler, savaşlar ve COVID-19 pandemisi üzere zorluklara karşı güçlü kıldığını belirtiyor.

Shinise olarak bilinen birçok eski Japon işletmesinin küçük ölçekte olmalarına karşın vakit içinde temkinli çeşitlendirme ile başarılı olduklarına dikkat çekiyor. Örnek olarak, 1889’da kurulan Nintendo ve 1917’de faaliyete geçen Kikkoman’ı gösteriyor.

Eguchi-Bacon, shinise’lerin evrimleşmeden hayatta kalamayacağını lakin orjinal yapının sonları içinde genişlemeyi araştırdıklarını tabir ediyor. Shinise işletmelerine nazaran, başarılı çeşitlendirme her vakit yepyeni işle irtibatlı. Örneğin, Nintendo’nun artık oyun kartları üretmese de hala oyun bölümünde yer aldığına dikkat çekiyor.

Miras ve halefiyet sorunları

Eguchi-Bacon, görünürde uygun bir halef yoksa yahut mirasa girmek istenmiyorsa Japon işletmelerinin bu durumu klasik olarak aile dışından halefler evlat edinerek çözdüklerini belirtiyor. Bu sistemle Panasonic, Toyota ve Suzuki üzere ünlü Japon şirketlerinin liderliğinin kuşaktan nesile aktarıldığına işaret ediyor. Klasik olarak bu rollerin erkeklere ayrıldığı lakin artık bayanların da bu konumlarda yer aldığı gözlemleniyor. Japonya’nın yaşlanan nüfusu ve uygun halefleri bulma zorluğu iş dünyasında yeni zorluklar doğuruyor.

Geleneksel şirketlere girişimcilik dersleri

Eguchi-Bacon, yeni jenerasyonun yeni bir özgüvene sahip olduğunu ve Japonya’nın sıklıkla eleştirilen girişimcilik ikliminin artık ‘girişim’ ve ‘shinise’ sözlerinin birebir cümlede kullanılmasıyla dinamizm kazanacağını belirtiyor. Japonya’nın yüzyıllar uzunluğu süregelen işletmeleri yeni bir periyoda adım atıyor ve klâsik şirketlere girişimcilik dersleri uygulanmaya başlıyor.

Onlar dünyanın en eskileri

578 yılında Shitennō-ji tapınağı ile kurulan Kongō Gumi, dünya genelinde en eski şirketlerden ve bin 445 yıldır faaliyette. Guinness Rekorlar Kitabı’na nazaran dünyanın en eski oteli de Japonya’da bulunuyor: Nishiyama Onsen Keiunkan, Dünyanın en eski çay meskeni olan Tsuen Tea, 1160 yılında, Japon borsasında listelenen en eski işletme olan inşaat firması Matsui Kensetsu 1586’da kuruluyor.

Japonya’da 100 yaşın üzerinde 52 binden fazla, bin yılı aşkın müddettir faaliyet gösteren 21 şirket bulunuyor. Kongo Gumi: Kuruluşu 578 yılına dayanıyor ve dünyanın en eski şirketi olarak kabul ediliyor. Tapınak inşaatı ve onarımında uzmanlaşmış. Uzun ömrünün sırrı, aile mirasının korunması ve işletme idaresinde süreklilik olarak görülüyor.

Hoshi Ryokan: 718 yılında kurulan bu konukevi dünyanın en eski oteli. İşletme, misafirperverlik ve hizmet kalitesindeki sürekliliği ile tanınıyor.

Nisiyama Onsen Keiunkan: 705 yılında kurulan bu otel Guinness Rekorlar Kitabı’na dünyanın en eski oteli olarak geçiyor. Daima yenilenme ve yüksek kalitede hizmet sunma geleneği ile tanınıyor.

Ichiwa: 1002 yılında kurulan bu mochi dükkanı, tıpkı aile tarafından işletiliyor ve klasik Japon tatlılarını üretiyor. Daima müşteri memnuniyeti odaklı çalışmalarıyla dikkat çeker.

Genda Shigyō: 771 yılında kurulan bu kağıt üreticisi, Japon kültüründe değerli bir yere sahip washi kağıdını üretiyor. Uzmanlık ve klasik tekniklere hâlâ bağlı.

Suzukiya: 16. yüzyıldan beri faaliyet gösteren sake üreticisi, yüksek kalitesi ile tanınıyor. Kaliteye ve klâsik tekniklerine verdiği ehemmiyetle biliniyor.

Tsuen Tea: 1160 yılında kurulan dünyanın en eski çay dükkanı yüzyıllardır devam eden çay kültürünü ve klâsik Japon çay seremonisini sürdürüyor.

Japon işletmelerinin sırları

Japon iş kültürü, uzun vadeli planlama, aile bağlarına ve geleneklere büyük ehemmiyet verme üzere pahalara dayanıyor. Bu bedeller, işletmelerin yalnızca kısa vadeli karları değil, uzun vadeli sürdürülebilirliği ve mirası muhafaza odaklı olmalarını sağlıyor. Bu nedenle, Japonya’da uzun ömürlü işletmelerin varlığı ve başarısı sürdürülebilirliğin ve kalitenin birer yansıması olarak öne çıkıyor.

Geleneklere bağlılık: Klâsik eserler ve hizmetler sunarak ve bu bedellere bağlı kalarak ayakta kalmayı başarıyorlar.

Aile idaresi: Birden fazla Japon işletmesi tıpkı aile tarafından kuşaklar boyunca işletiliyor. Bu durum, işletme bilgisinin ve bedellerinin sürekliliğini sağlıyor.

Ustalık ve kalite: Eser ve hizmetlerinde yüksek kalite standartlarına sadık kalarak müşteri sadakatini ve marka pahasını artırıyorlar.

Yeniliğe açıklık: Geleneklere bağlı kalmalarına karşın bu işletmeler vakit içinde değişen müşteri gereksinimlerine ve teknolojik gelişmelere ayak uydurmayı başarıyorlar.

Dikkatli ve kademeli büyüme stratejileri: Ani ve riskli değişikliklerden kaçınarak işletmenin istikrarını koruyorlar. Bu, uzun vadeli sürdürülebilirliğe katkı sağlıyor.

Finansal muhafazakarlık: Finansal idarede muhafazakar yaklaşımları tercih ederek çok borçlanmadan kaçınıyorlar.

Kaynak: Dunya.com