Nurdoğan ARSLAN ERGÜN
Yaklaşık 130 üreticinin bulunduğu madeni yağlar ve mineral yakıtlar kesimi, iç pazardaki ithal ve kaçak eser baskısından kurtulup ihracatta çıta yükseltmeyi hedefliyor. 5 milyar dolarlık bir hacme sahip olan bölüm, haksız rekabetin önlenmesi için ithal eserlere de TSE ve EPDK iştirak hissesi mecburiliği getirilmesini talep ediyor. Türkiye’nin madeni yağ üssü olabilecek bir ülke pozisyonunda olduğunu söyleyen Madeni Yağ ve Petrol Eserleri Sanayicileri Derneği (MAPESAD) Lideri Tayfun Koçak, iç pazarda ithal ve kaçak eserlere karşı gayret verdiklerini belirtti.
Madeni yağ dalı olarak Türkiye’nin dünyada ham husus fason üretim merkezi olabileceğinin altını çizen Koçak, “Türkiye’de yağ ürettiren birçok marka var. Türkiye üzerinden civar ülkelere ihracat yapmayı düşünenler var. Bu fırsatı kaçırmamamız lazım. Devletin de dayanağıyla Türkiye’yi madeni yağ üssü haline getirebiliriz. Böylelikle 45 milyar dolarlık dünya ihracatından daha büyük hisse alabiliriz” dedi.
“Haksız rekabetin önüne geçilsin”
Madeni yağ kesiminin yaklaşık 128 ülkeye ihracat yaptığını aktaran Koçak, “İhracatımızda kısmi bir yükseliş var. Ancak ithalattaki artış daha fazla. Dünyanın birçok ülkesinden Türkiye’ye madeni yağ geliyor. Karşımıza birçok marka çıkıyor. Eser tahminen Alman malı değil lakin üzerinde Made in Europe, Made in Germany yazabiliyor.
Bize ekstradan bir şey verilmesin fakat bu haksız rekabet ortadan kalksın. İthal edilen eserlere kesinlikle TSE zaruriliği, EPDK’dan aşikâr bir iştirak hissesi ödeme mecburiliği getirilmesi şart” diye konuştu. Madeni yağ kesiminin otomobil lastiğinden, makine sanayii ne kadar çabucak her kesimin içinde olduğunu lisana getiren Tayfun Koçak, kesimin yıllık iş hacminin 5 milyar doları aştığını lakin sağlanan katma kıymetin daha fazla olduğunu kaydetti.
Madeni yağ üreticilerinin ambalajdan palete kadar geniş bir yelpazede istihdama katkı sağladığını da lisana getiren Koçak, “Sektörümüz her manada katma bedeli yüksek bir iş kolu. Kalite, otomasyon noktasında firmalarımız gerekli yatırımlarını tamamlamış durumda. Bugün savunma sanayiine eserler veriyoruz, her manada yerli ve ulusal olmaya katkı sunuyoruz” dedi.
“Katık tedariki için tesis kurulmalı”
Madeni yağ bölümü hammaddesinin baz yağ olduğunu kaydeden Koçak, baz yağı yüklü olarak TÜPRAŞ’tan tedarik ettiklerini açıkladı. Asıl sorunun ‘katık’ olduğunu tabir eden Koçak, şunları söyledi: “Madeni yağ üretimi bir harmanlama. Madeni yağ içinde katık var. Katıkta her ne kadar bir kısım Türkiye’de üretilse de birçoğu Avrupa’dan geliyor. Katığın Türkiye’de üretilmesi için devletin ön ayak olması lazım. Zira katık üretmek çok maliyetli bir şey. Türkiye’de özel bölümün katık işine girmesi maliyetinden ötürü biraz güç. Tahminen özel kesim devlet iş birliğiyle katık üretimine bir yatırım yapabilir. İşin kilit noktası katık. Bu alana büyük yatırım yapılması lazım.”
“Yatırımların önü vergilerle tıkanmasın”
Türkiye madeni yağ kesiminde geri dönüşüm alanında da değerli yatırımlara imza atıldığını tabir eden Tayfun Koçak, fakat bir ekip uygulamaların yatırımın önünü tıkadığını söyledi. Koçak, kelamlarına şöyle devam etti: “Geri Kazanım İştirak Payı-GEKAP diye bir vergi çıktı. Bunun oranı da kilogramda 1.5 TL’den 3 TL’ye çıkarıldı. ÖTV kilogram bazında 5.15 TL oldu.
ÖTV, EPDK iştirak hissesi, TSE zaruriliği, GEKAP, teminat mektubu derken bölümün üzerinde yüzde 35 vergi yükü var. Burada da karşımıza finansman ögesi çıkıyor. 100 TL’lik bir parayla iş yaparken artık finansman muhtaçlığımız 150 TL oluyor. Hammaddedeki artışlar, dövizdeki artışlar, personellik fiyatları üzere maliyetler fiyatları da üst çekiyor. Rekabetin getirmiş olduğu fiyat ayarlamasını hiçbir kesim oyuncusu da istediği üzere yapamıyor.”
İHA’ların yağını üreten Speedol, ABD pazarına girmeye hazırlanıyor
2011 yılında, 1921 yılında ABD’de kurulan Speedol markasını isim hakkıyla birlikte alan Koçak Madeni Yağ, daha evvel yalnızca eser bazlı girdiği Amerikan pazarında depo açmaya hazırlanıyor.
Bu yılsonuna kadar Missouri’de açılacak depodan tüm Amerika kıtasına dağıtım yapılacak. Tıpkı vakitte Koçak Petrol’ün de Lideri olan Tayfun Koçak, 35 yıldır madeni yağ, gres, antifriz, oto bakım eserleri üreten bir firma olduklarını aktardı. Eserlerin birçoğunun OEM olarak isimlendirilen onaylı katıklarla üretildiğini kaydeden Koçak, Ulusal Savunma Bakanlığı, Devlet Demiryolları, MKE, BMC üzere kurum ve kuruluşlarla çalıştıklarını belirtti. TAI ile ortak işbirliği yaptıklarını ve İHA’ların yağını ürettiklerini de aktaran Koçak, 25 bin tonluk üretimin yüzde 15’ini 32 ülkeye ihraç ettiklerini açıkladı.
Sektörde Speedol markasıyla üretim yaptıklarını hatırlatan Koçak, “Düzce Gümüşova OSB’de 46 yerde kapasite artışı yapmayı planlıyoruz. İnşaata başladık. İnşaatın yaklaşık 26 bin metrekare bitimini 2024’ün sonunda hedefliyoruz. Kapalı alanın tam bitiş tarihi de 2024 olacak. 2025’in ortasında eksiksiz geçmeyi planlıyoruz. Yatırım fiyatı 20-25 milyon dolar ortasında. Yeni fabrika ile kapasitemizi 3 kat artıracağız” dedi. Koçak, şu anki mevcut tesisi de depo alanı olarak kullanabileceklerini belirtti.
İhracat birinci 7 ayda yüzde 36 geriledi
Kimya içerisinde yer alan madeni yağlar ve mineral yakıtlar kesimi ihracatı, 2022 yılında yüzde 74 artışla 9,9 milyar dolara çıktı. Dalın temmuz ayı ihracatı ise yüzde 55,9 azalarak 487,6 milyon dolar oldu. Ocak-temmuz devrindeki ihracat ise yüzde 36 azalarak 3,9 milyar dolar olarak gerçekleşti. 2023 OcakTemmuz devrinde en fazla ihracat gerçekleştirilen ülkeler birinci sırada evvelki yıla nazaran yüzde 54,2 azalış ve yüzde 12 hisse ile Hollanda (501,3 milyon dolar) yer alırken, ikinci sırada yüzde 81,6 artış ve yüzde 10 hisse ile İspanya, üçüncü sırada yüzde 15 azalış ve yüzde 8,4 hisse ile Romanya, dördüncü sırada yüzde 56,6 azalış ve yüzde 8 hisse ile Lübnan, beşinci sırada ise yüzde 38,5 artış ve yüzde 7 hisse ile İtalya yer aldı.
Kaynak: Dunya.com