Maksadımız öğrenilmiş çaresizliği yıkmak

Kerim ÜlKER

30 Ağustos’ta başlayan TEKNOFEST’e bu yıl 1 milyon öğrenci başvurdu. Dünyanın en büyük teknoloji tertibi olan Etimesgut Havalimanı’nda düzenlenen aktifliğin mimarı Selçuk Bayraktar. Teknofest İdare Heyeti Başkanlığı’nın yanı sıra Baykar İdare Konseyi Lideri ve T3 Vakfı Mütevelli Heyeti Lideri olan Selçuk Bayraktar ile konuştuk.

“Bizim devrimizde bu türlü dünyaya nam salacak bir teknolojiyi icat etme hayalini yaşayan ya da astronot olacağını söyleyen çocuklarla dalga geçilirdi. Bu yüzyıllardan beri süregelen kanımca kanıksanmış bir öğrenilmiş çaresizlik. Bir işi yapabilmek için evvel onu yapabileceğine inanmak lazım. TEKNOFEST bu öğrenilmiş çaresizliği yıkmak, ülkemizin yüksek teknolojide büyük işler başarabileceğini göstermek için düzenleniyor” diyerek gayelerini ve hayallerini anlattı.

DÜNYA Gazetesi’ne açıklamalarda bulunan Selçuk Bayraktar’ın hayat hikayesini genel manada biliyoruz. Babası Özdemir Bayraktar’ın temelini attığı ağabeyi Haluk Bayraktar ile birlikte büyüttüğü Baykar’ın hikayesi aslında havacılık sanayisi için epeyce değerli. Selçuk Bayraktar, “Çocukken babam beni ufak bir uçakla uçmaya götürmüştü. Teknofest’ten daha ufak bir etkinlikti.

Pilot olma hayalim işte o vakit başladı. Model uçaklarla tanıştım ufacık yaşta. Babam yurtdışında mühendislik yapmıştı. Sonrasında ülkemizin havacılık endüstrini kurma hayalim oldu daha ileri yaşlarda” diyerek başlıyor anlatmaya.

Aslında hayalinin hayatının gerçeği haline gelmesi bana havayolu nakliyatının babası olarak tanınan Trippe’yi hatırlattı. 1899 yılında doğan ABD’li Juan Trippe, şimdi 9 yaşında babası Ernest Trippe ile bir havacılık gösterisinde uçakları görmüştü.

Üniversitede havacılık kulübünü kuran Trippe, uçakların birinci sefer yurtdışına uçmasını hayal ediyordu. Evvel Küba’ya posta taşımaya başladı. Akabinde da insanları… Havayolu yolcu nakliyatının Altın Çağı’nı Trippe, Colonial Airlines, Eastern Airlines, sonrasında ise Pan American Havayolları’nı kurarak başlatmış oldu.

“10 bireyle başladık 3 bin 500’e bireye ulaştık”

Gelelim kısa bir bilgiden sonra Bayraktar’ın öyküsündeki farklı detaylara… 10 şahısla çıktıkları bu seyahatte Baykar Makine’nın şu anda 3 bin 500 şahsa ulaştığını söyleyen Bayraktar, her fikirden insanın Baykar’da buluştuğunu lisana getiriyor.

Bayraktar, şöyle devam ediyor: “Daha sonra robot uçaklar yapma hayalim vardı. Ülkemizin birinci insansız robot uçağı Bayraktar Mini’yi yaptık. Sonrasında Bayraktar TB-1 ve TB-2’yi kendi imkanlarımızla, Türk mühendisleriyle tasarladık. Yaptıklarımız ortasında insansız hava aracı var, helikopter var.

Hepsini de öz kaynaklarımızla yaptık. Sonrasında Akıncı var. Akıncı da dünyada çok daha az sayıda ülkenin yapabildiği bir hava aracı. Fakat bütün bu seyahatin başından beri maksadımız Kızılelma’ydı açıkçası… O da nasip oldu. 2023’te milletimize kelam vermiştik birinci uçuşunu yapacak diye. Ve 2023’e 1.5 ay kala sözümüzden de evvel o da nasip oldu birinci uçuşumuzu yaptık ve hatta dünya tarihine geçecek şovlar yaptı.”

Ukrayna’da doğan bebeklere Bayraktar ismi veriliyor

Selçuk Bayraktar, geçmiş yıllarda Türkiye başta olmak üzere birçok ülkenin İsrail, ABD’den İHA-SİHA aldığını hatırlatıyor. “Türkiye’de biliyorsunuz İsrail uçakları alınıyordu ve bu insansız araçların ismi de Heron’du…

Şu anda dünyada insansız hava aracının ismi Bayraktar oldu. Bayraktar’a marşlar yazılıyor, dünyanın birçok yerinde bizlere madalyalar veriliyor. Azerbaycan’da verildi, Ukrayna’da verildi, hatta Ukrayna’da çocuklara bile Bayraktar ismi veriliyor.” Pekala bu muvaffakiyetin sırrı neydi? Yani askeri alandaki muvaffakiyetin, gönüllere dokunmasının…

Düşünün Ukrayna’da cepheye sürülen dünyanın en güçlü tanklarından Alman Leopard değerli bir kazanım oldu. Rus uçaklarının, helikopterlerinin ve tanklarının endişeli düşü taşınabilir füze Javelin de üstün muvaffakiyet sergiliyordu lakin müzikler yazılan, doğan bebeklere ismi verilen Bayraktar’dı. Bunu ise şöyle anlatıyor Selçuk Bayraktar: “Azerbaycan bu sürecin başlangıcı oldu.

Azerbaycan daha az kayıpla daha süratli bir savaşı kazandı. Ukrayna’da da emsal süreci gördük lakin en değerlisi Ukraynalılar, birebir tarihe sahip, tıpkı din ve misal lisanı konuşan, kültürleri tıpkı olan Rusya tarafından işgal edilmişti. Türkiye ise bu süreçte geçmişte olduğu üzere daima haksızlığa uğrayanın, mazlumun yana taraf oldu. Ukrayna’nın ülke bütünlüğünü birinci günden bu yana söyledi. İşte, burada kendi dininden olmayan, kendi ırkından olmayan Türkiye’nin Ukrayna’nın yanında olması, ‘Türk ve Müslümanlar sahip çıktı’ algısı başladı.

Geçmiş asırlarda, ‘Yetiş Türk’ denildiğinde yardıma koşan anlayış hala devletimizin önceliği. Bakın, Bayraktar TB-2’nin ismini vererek dünya üzerinde eşi gibisi görülmemiş biçimde kampanya yaptılar, para topladılar. Çocuklar bahçelerindeki çileği, kirazı topladılar. Hatta biz de ‘bu parayı alamayız, alıp bu parayı insani yardımda kullanın. Biz bu uçakları bağışlıyoruz’ dedik. İşte ismimize müzikler yakılmasının sebebi bu.”

“Başka ülkelerden mutlu olmayanlar bize dönüyor”

Bayraktar ile sohbetimizde bahis şirketin var olduğu coğrafyaya geldi. Dünyanın 3 farklı kıtasında 30’dan fazla ülkeye İHA-SİHA sattıklarını lisana getiren Selçuk Bayraktar, “NATO ve Avrupa Birliği ülkeleri bizden insansız hava aracı alıyor.

Bulunduğumuz coğrafya bakımından dünyanın en geniş alanına yayılan şirketiz. Dünyada bilinirliğimiz, ikinci sıradaki rakibimizin 5 kat daha fazla” diyor. Bayraktar’a bulundukları pazarlarla ilgili soru sorduğumda ise cevabı epeyce farklı: “Daha evvel İHA-SİHA kullanan ülkeler artık bizi tercih ediyor.

Örneğin Fas, Suudi Arabistan üzere ülkeler bizim rakiplerimiz olan şirketlerden araç almış, denemiş, kullanmış. Lakin gereğince randıman elde edemedikleri için bu defa bizle görüşüyor, alım yapıyor.” Mevzu, TEKNOFEST’e geliyor. Tertipteki stantları tek tek gezen, bilhassa çocukların olduğu kısımlarda onlarla sohbet eden Selçuk Bayraktar, her birine, “İleride ne olacaksın” diye soruyor.

Cevaplar ortasında doktorluğu hedefleyen de var, astronot olmak isteyen de. Bayraktar, “Bizim vaktimizde pilot olmak bir hayaldi. Artık uzayı hedefliyoruz. Çocuklar da bunun farkında ve astronot olmak bir maksat haline geldi. TEKNOFEST’i 2018’de birinci yaptığımızda bu kadar büyüyeceğini biz de düşünmemiştik. Biz X, Y nesli olarak aslında tahminen de ‘Acaba’ kuşağıydık. ‘Acaba başarabilir miyim, yapabilir miyim?’ kuşağıydık.

Bizim devrimizde bu türlü dünyaya nam salacak bir teknolojiyi icat etme hayalini yaşayan ya da astronot olacağını söyleyen çocuklarla dalga geçilirdi. Bu yüzyıllardan beri süregelen kanımca kanıksanmış bir öğrenilmiş çaresizlik. Bir işi yapabilmek için evvel onu yapabileceğine inanmak lazım. TEKNOFEST bu öğrenilmiş çaresizliği yıkmak, ülkemizin yüksek teknolojide büyük işler başarabileceğini göstermek için düzenleniyor” diye yanıtlıyor.

5 yılda müracaat sayısı 20 binden 1 milyona çıktı

Başvuru sayısını merak ettiğimde ise Selçuk Bayraktar, “Teknoloji yarışlarına müracaat birinci yıl 20 bindi, ikinci yıl 50 bin oldu. Üçüncü yıl 100 bin, dördüncü yıl 200 bin oldu. Sayı daima katlanarak arttı. Cumhuriyet’in 100. yılında ise bir milyon öğrenci başvurdu.

Bu insanlık ormanının ne kadar büyüdüğünü ve kök salmaya başladığını gösteriyor. Bu topraklarda hayali olanlar ‘Başımıza icat çıkarma’ kelamıyla durdurulmuş. Artık bir yandan dünyada bu halde muamele görürken, demek ki bizim çözülmemiş problemlerimiz var içeride… Daha evvelden Hazerfan Ahmet Çelebi yaşamış, Nuri Demirağ yaşamış, Lâgarî Hasan Çelebi yaşamış bunların çözülmesi gerekiyor” diyor.

Havada ‘Altın Çağ’ı başlattı

2020 yılında 44 gün süren Karabağ’ın 30 sene sonunda tekrar Azerbaycan’a katılması için verdiği gayret, hem havacılık hem de harp tarihinde bir periyodun açılmasına neden oldu.

Türkiye’nin kardeş ülke Azerbaycan’a verdiği sonsuz dayanak ortasında Türk İHA ve SİHA’larının yazdığı takviye, bir manada global muharebe ve muhabere alanında drone’un yadsınamaz değerini gösterdi. Hatta Azerbaycan’ın elde ettiği zaferin akabinde dünyada insansız hava araçları sanayisinde Türkiye, bir manada bu alanın yıldızı haline geldi.

Ülkeler, filolarına İHA ve SİHA katmak için yarışırken, drone üretimine yönelik yatırımlar gündeme geldi. 2’nci Karabağ Savaşı’nın çabucak akabinde Hintli DCM Shriram isimli sanayi şirketinin Türk drone üreticisi Zyron Dynamics’e ortak olması, bu pay satışının çabucak akabinde Tata başta olmak üzere Hintli sanayi devlerinin üretim planına alması işte o 44 günlük savaşın akabinde yaşandı. Akabinde geçen yıl başlayan Rusya’nın Ukrayna’yı işgal süreci insansız hava araçları için “altın çağ”ın başladığını gösterdi. İsmine müzikler yazılan, bilgisayar oyunları düzenlenen, çocukların ismi haline gelen çağı başlatan ise Bayraktar oldu.

Kaynak: Dunya.com