Mehtap HALICI
Herkesin konutlara kapandığı periyotta kârlı olan mobilya kesimi, artık ise kan kaybediyor. Mobilya bölümünde 44 bin firma faaliyet gösteriyor. Dal, direkt 300 bin bireye, dolaylı olarak ise 500 bin bireye istihdam sağlıyor. Bölüm; büyüme, istihdam ve ticaret hacmi bakımından ülke iktisadına değerli katkılar sağlıyor.
Ancak Türkiye’de yaşanan ekonomik dalgalanma ve bu yılki sarsıntı felaketi mobilya kesimini olumsuz etkiledi. Yaşanan süreçle birlikte dal artık iç piyasadaki daralmayla uğraş ediyor. Modoko Lider Koray Çalışkan, “Belki de daima birlikte bütçeyi kısmak lazım. Bu ıstıraplardan geçeceksek biraz ayağımızı yorgana nazaran uzatıp önümüzdeki yıl nasıl rahat ederiz diye bakmamız gerekiyor lakin gördüğüm kadarıyla kamu da özel kesimde daima birlikte kemer sıkmıyoruz. Kemeri şu anda halk sıkıyor lakin evvel kamunun sıkması lazım” dedi.
Bu durumun sürdürülebilir olmadığına işaret eden Çalışkan, “O yüzden planlamaları yaparken devletin de biraz küçülmesi, kendini sıkması gerektiğini düşünüyorum” sözlerini kullandı. Bölümün şu anda ziyanına ya da kârsız biçimde başa baş çalıştığına işaret eden Koray Çalışkan, mobilya üreticilerinin maliyetlerinin yüzde 60 olduğunu lakin bu sayının tüketiciye yüzde 40 olarak yansıtıldığını söyledi. İç piyasadaki daralmaya ağırlaşan Çalışkan, “Bakanımız da iç piyasanın daralacağını söylemişti. Bunu şu anda daima birlikte yaşıyoruz.
Kredi imkanları azalmış vaziyette. Taksitler azalmış durumda. Eserlerin ünite fiyatları, insanların alım gücünün üstüne çok çıkmaya başladı. Bundan ötürü biz iç piyasada âdetler bazında önemli düşüşler yaşıyoruz. İşin makus yanı adetler azalıyor, maliyetler artmaya devam ediyor. Bu da firmaların üstüne yük bindiriyor” diye konuştu. Şu anda mobilya bölümünün kuvvetli bir süreçten geçtiğine dikkat çeken Koray Çalışkan, “Bizler rafta eser satıyoruz. ‘Ürünümüz kalsın 2 gün sonra satalım’ diyemeyiz zira büyük alanlarda üretim yapıyoruz. İnsan istihdam ediyoruz, döndürmemiz gereken maliyetler var.
O yüzden bu devir para kazanmayalım, bir sonraki devir kazanırız mantığıyla ilerleyemeyiz. Bu periyotlarda bilhassa mobilya bölümündeki borçlu olan firmalardan ne yazık ki berbat haberler gelmeye başlıyor” dedi. Bilhassa borçlu olan firmaların ziyanına çalıştığını ve iç piyasadaki daralmanın devam ettiğini belirten Çalışkan, “Özellikle seçim sonrası devirlerde bu firmalarda iflaslar yahut kapanma sıkıntıları çıkabilir” diye konuştu.
“İhracatta da elimiz kuvvetli değil”
Mobilya bölümünün bu yıl 6 milyar dolar ihracat hedeflediğini söz eden Koray Çalışkan, şu anda geçen yılın yüzde 4’ler ve 5’ler oranında gerisinde olduklarını söyledi. Eser kalitelerinin Türkiye’de çok düzgün olduğuna işaret eden Çalışkan, “Dünyanın en büyük mobilya hammaddesi olan sunta ve MDF’yi üreten ülke biziz.
Bu eserleri bizim çok rahat bir biçimde ihraç etmemiz lazım. Zira inovasyona ve dizayna ehemmiyet veriyoruz ancak yurt dışına çıktığımız vakit bilhassa bu periyotta Çin’in eskiye nazaran biraz daha fazla saldırmasıyla ihracatta da elimiz kuvvetli değil. Yalnızca iç piyasayı değil dış piyasayı da daraltmış oluyoruz. O yüzden burada matematiği çok güzel yapmamız gerekiyor. Bilhassa ihracatçılara ne şekil takviyeler verilebilir bakmak lazım” dedi. Çalışkan, taban fiyat artışının yine yaşanacağını ve dolar bazında maliyetlerin her geçen gün artığını belirterek, bu durumun yurtdışına sunulan eserlerin fiyatlarını arttırdığını söyledi.
Taksit hududu kalktı evlenme oranları düştü
Bundan 2 yıl öncesine kadar mobilya kesiminde peşin fiyatına 2 taksit yapıldığını belirten Çalışkan, “Biz 2 taksit yaptığımız vakit banka da 3 ila 5 ortası ek taksitler veriyordu. Bu tüketici için önemli bir avantaj sağlıyordu. Artık bu taksitler kalktı. Bu da direkt satışları olumsuz etkiliyor” dedi. Çalışkan, konut kurma maliyetlerinin asgarî 300-500 bin TL ortasında seyrettiğini belirterek, “Bu sayı bu periyotta kazanılması kolay bir sayı değil. Toplumsal olarak bu durum evlenme oranlarını da düşürdü” dedi.
Kaynak: Dunya.com