Türk müteahhitlik dalının ocak-eylül periyodunda yurt dışında üstlendiği proje fiyatı global ekonomik ve Rusya-Ukrayna savaşına karşın artmaya devam ediyor. Ticaret Bakanlığı datalarına nazaran, dal, 2020’de amaç ülkelerde yaşanan siyasi istikrarsızlıklar, konjonktürel meseleler ve Kovid-19 salgınının tesirlerine karşın 16,2 milyar dolar kıymetinde 371 iş üstlendi.
Salgının 2021’de dünya iktisadında yarattığı olumsuz tesirin azalmasına paralel olarak Türk firmalarının yurt dışında yürüttüğü projelerin toplam bedeli 30,7 milyar dolara çıktı. Bu devirde üstlenilen proje sayısı 445 olarak kayıtlara geçti.
51 yılda 486 milyar dolar
Yurt dışı müteahhitlik bölümü, geçen yılı da global ekonomik problemler ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın gölgesinde geçirdi. Bu periyotta bölümün üstlendiği proje sayısı 494, toplam proje bedeli 19,1 milyar dolar oldu. Geçen yıl üstlenilen projelerin ortalama bedeli 38,7 milyon dolar olarak hesaplandı. Bölüm, bu yılın ocak-eylül periyodunda ise 185 proje üstlendi.
Bu devirde üstlenilen projelerin bedeli geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 48,4 artarak 8 milyar 690 milyon dolardan 12 milyar 898 milyon 676 bin dolara yükseldi. . Yılın 9 ayında üstlenilen projelerin ortalama bedeli ise 69,7 milyon dolar olarak hesaplandı. Yurt dışı müteahhitlik dalı, 1972’den eylül ayı sonuna kadar ise 135 ülkede 486 milyar dolar pahasında 11 bin 837 proje üstlendi.
Müteahhitlik firmalarınca 1972 yılından bugüne kadar yurt dışında üstlenilen projelerin ülkelere nazaran dağılımında Rusya yüzde 20,2’lik hisseyle birinci sırada yer aldı. Kelam konusu ülkede bugüne kadar yaklaşık 98 milyar dolarlık proje hayata geçirildi. Rusya’yı yüzde 10,5’lik hisseyle Türkmenistan takip ederken üstlenilen projelerin fiyatı 50,9 milyar dolar oldu. Irak yüzde 6,9’luk hisse ve üstlenilen 33,3 milyar dolarlık projeyle üçüncü sırada yer aldı.
Konut projeleri birinci sırada yer aldı
Türk müteahhitler, bugüne kadar yurt dışında yüzde 13,8’lik hisse ve 67,3 milyar dolarlık bedelle en fazla konut alanında proje üstlendi. Bu dalı yüzde 13,6’lık hisse ve 66 milyar dolarla kara yolu, tünel ve köprüler izledi. Kelam konusu alanları 41 milyar dolarlık proje bedeliyle demir yolu, 35 milyar dolarla ticaret merkezi ve 32,6 milyar dolarlık proje bedeliyle havalimanı projeleri takip etti.
Öte yandan, ENR mecmuasının her yıl belirlediği dünyanın en büyük 250 müteahhitlik firmasını gösteren listede Türkiye, 2003’te yalnızca 8 müteahhitlik firmasıyla yer alırken 2023’te 42 firmayla uzunluk gösterdi. Mecmuanın 2023 sayısında yer alan bu firmalardan 6’sı kelam konusu listede birinci 100 firma ortasında kendine yer buldu, 2 Türk firması ise birinci 50’ye girdi. Türkiye, firma sayısı prestijiyle Çin’den sonra ikinci sırada yer alıyor.
Kaynak: Dunya.com