Nakite sıkışan KOBİ’leri vergi taksit yağmuru vurdu

Özlem ERMİŞ BEYHAN

Nakite sıkışan KOBİ’ler bu periyotta bir de üst üste gelen vergi ödemeleri ve yapılandırma taksitleri ile uğraşıyor. Mükellefler bugün (4 Ağustos) bir dizi ödeme ile karşı karşıya. Geçen aydan ertelenen yapılandırma taksiti ile bu ayın taksiti üst üste binince bilhassa bu ertelemede iki taksitin birlikte ödeneceğini bilmeyen küçük şirketler için büyük bir şok oluştu. Uzmanlar bu nedenle pek çok şirketin yapılandırmasının bozulabileceği konusunda ihtarda bulundu.

Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın üst üste tıpkı güne denk gelen bu ödemelerle ilgili ise rastgele bir çalışmasının bulunmadığı öğrenildi. Geçen aydan ertelenen yapılandırmanın birinci taksitinin yanı sıra bugün yapılandırmanın ikinci taksit ödemesi de yapılacak. Yeniden bugün gelir vergisinin ikinci taksiti ve motorlu taşıtlar vergisinin ikinci taksiti ödenecek. Tüm şirketler lakin bilhassa de KOBİ’ler kredi bulmanın çok güç olduğu bu günlerde ödemelerin yağmur üzere yağması nedeniyle nakit akışını yönetmekte çok daha fazla zorlanır hale geldi. Ağustos ayında ayrıyeten ek motorlu taşıtlar vergisinin de birinci taksiti bulunuyor.

Haklarını kaybedebilirler

DÜNYA Gazetesi Müellifi Zeki Gündüz, küçük ve orta ölçekli işletmeler bakımından nakit akışını yönetme noktasında zati güç günler yaşandığını, kredi sıkışıklığının tüm işletmeleri etkilediğini, bu türlü bir devirde vergi açısından yapılan tüm düzenlemelerin şirketlerin nakit akışını da gözetmesi gerektiğini söyledi. Gündüz, vergi mükelleflerinin üst üste gelen ödemelerinin altını çizerek, nakit sıkışıklığının her alanda lisana getirildiği bu günlerde birçok şirketin yapılandırma hakkını kaybetme riski ile karşı karşıya kalmaması için sürecin hakikat planlanmasının kıymetinin altını çizdi.

DÜNYA Gazetesi Muharriri Talha Apak ise vatandaşta daima ertemeler nedeniyle bir beklenti oluştuğunu, bu durumun yeni ertelemelere yol açtığını ve son ödeme günlerinde büyük yoğunluklar oluşarak mağduriyetlere neden olduğunu belirtti. Apak, “Mükellef nasıl olsa ertelenir diye ödemeyi son güne bırakıyor.

Teknik altyapımız birçok ülkeden daha ileri fakat tüm ödemeler tek güne sıkışınca sistem kilitlenebiliyor. Vatandaşlar çok sayıda ödeme gününü takip etmekte de zorlanıyor. Maliye her ödeme için ayın 1 ve 15’inci günlerini sabitlese daha tertipli bir yapıya geçilebilir” tabirini kullandı. DÜNYA Gazetesi müellifi Funda Başaran Yavaşlar da “7440 Sayılı Kanun’un son ödeme tarihi bugün doluyor. Birinci taksit ödeme mühleti uzatıldığından, birinci ve ikinci taksitlerin bugün birlikte ödenmesi gerekiyor.

Ödememe halinde, 7440 sayılı Kanun’dan yararlanma imkânı kalkıyor” bilgisini verdi. Yavaşlar mükelleflerin güç bir durumda olduğunu şöyle anlattı: “Diğer yandan, motorlu taşıtlar vergisi mükelleflerinin olağan MTV’lerini ödemeleri için müddet, -yapılan mühlet uzatımı nedeniyle bugün dolmakta ve bu ay, 7456 Sayılı Kanun ile getirilen ek motorlu taşıtlar vergisinin (EMTV) birinci taksiti de ödenmek zorunda.

Ödememe halinde, araç satış ve zamanı yapılamadığı üzere muayenesi de yaptırılamıyor. EMTV’nin ödenmemesi halinde ayrıyeten, trafikten çekme, hurdaya çıkarma ve yurt dışına çıkarma nedeniyle tescil kaydı kapatma sürecinin yapılması da yasaklanmış vaziyette.

Dolayısıyla, ödeme zorluğu yaşayan mükellefler epeyce sıkıntı bir durumdalar. Öbür yandan, ödeme yapabilecek durumda olan mükellefler bakımından ise Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın sitesine giriş an itibariyle epeyce güç. Bu, yaşanan yoğunluktan kaynaklı bir durum.“ DÜNYA müellifi Bülent Yıldırım da bahis ile ilgili yorumunda, “Bugünlerde firmaların nakde ulaşması daha sıkıntı olduğu için, krediyle dönen firmaları ve nakit akışında sorun olan firmaları bu ödemeler zorlayacaktır diye düşünüyorum” dedi.

“Sistemsel yoğunluklardan ödemeler yapılamayabilir”

Türkiye Özgür Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) Genel Lideri Emre Kartaloğlu, şu yorumda bulundu: “4 Ağustos 2023 günü elektronik ödeme ve bildirim sistemlerinde yoğunluk manasında değerli günlerden biri olarak karşımıza çıkıyor.

Bir bütün olarak tüm vergi ve SGK primlerinin ödeme müddeti ile bildirimlerin verilme mühletinin, neredeyse tıpkı güne uzatılmış olmasının bir yandan tekrar ilgili kurumlarımızın elektronik sistemlerinde sistemsel bir yoğunluk oluşturabileceği, ödemelerin ve bildirimlerin sistemsel yoğunluklar nedeniyle yapılamaması üzere bir durumla karşılaşabileceğimizi belirtmek istiyorum.

Diğer yandan da yüklü fiyatta vergi ve primlerin ödenmesi ile karşı karşıya kalınacak olması nedeniyle işletmelerimizde nakit istikrarının sağlanması bakımından gerekli planlamaların son ana kalmadan yapılmasında fayda olduğunu düşünüyorum.”

“Mükelleflere son bir imkân tanınabilir”

Funda Başaran Yavaşlar değerli bir bahse daha vurgu yaptı: “7440 Sayılı Kanun’da Cumhurbaşkanı’na müracaat, bildirim ve beyan müddetleri 30 Haziran 2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil); bu müracaat, bildirim ve beyana ait birinci taksit ödeme mühletleri ise 31 Temmuz 2023 tarihine uzatma yetkisi verilmişti ve Cumhurbaşkanı hâlihazırda bu yetkisini kullandı. Bundan sonra artık, geriye yönelik bir yasal düzenleme ile ve -tahsilatın vaktinde yapılmasındaki- kamu faydası da etkilenmeyecek formda bir faiz uygulamasıyla birinci iki taksiti ödeyemeyenlere son bir imkân tanınabilir.

Bir öbür imkân, Maliye Bakanlığı Gelir Yönetimi Başkanlığı, beyannamelerin verilme ve ödeme müddetlerinin son gününü, yasal müddetinden itibaren bir ayı geçmeyecek halde tekrar belirleme yetkisini tekrar kullanması. Her durumda, bugün ödeme yapamayacak olan mükellefler, en azından MTV ve EMTV bakımından tecil imkanından yararlanabilirler. 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Metodu Hakkında Kanun (md.48), kamu borcunun ödenmesi halinde çok sıkıntı duruma düşecek mükelleflere, yazı ile başvurma ve teminat gösterme kuralıyla tecil imkânı tanıyor. Tecil faizi hala aylık yüzde 2, yıllık yüzde 24.”

Bugün son gün…

31 Temmuz’da ödenmesi gereken 2023 yılına ilişkin gelir vergisinin 2. taksiti, motorlu taşıtlar vergisinin 2. taksiti ve 7440 sayılı Kanun’un peşin ve 1. ile 2. taksitlerinin ödeme mühletinin uzatılması ile 31 Temmuz 2023 günü sonuna kadar verilmesi gereken 2023/Haziran periyoduna ait “Form BaBs” bildirimlerinin verilme ve mezkûr tarihe kadar elektronik defter (e-Defter) uygulamasına dâhil olanlar tarafından oluşturulması ve imzalanması gereken e-Defterlerin oluşturulma ve imzalanma ile birebir müddette Gelir Yönetimi Başkanlığı Bilgi Süreç Sistemine yüklenmesi gereken “Elektronik Defter Beratları”nın yüklenme mühletleri bugün doluyor.

Kaynak: Dunya.com