Önümüzdeki periyotta bölüme yeni dijital bankalar katılacak

Akben, “Bankacılık Söyleşileri” kapsamında AA’ya yaptığı açıklamada, ülke ekonomilerinin, global makroekonomik görünümün jeopolitik tansiyonlar ve enflasyonist baskı ögeleri sonucunda kırılgan olduğu 2023 yılında, iktisadi faaliyetteki ivmenin sürmesi ve enflasyonist patikadan çıkış misyonu ortasındaki makul dengeyi gözetmeye çalıştığını tabir etti.

Söz konusu istikrarın tesisi için uygun düzeyde ve tedrici ölçüde aksiyonların hayata geçirilmesinin elzem bir konu olarak ön plana çıktığını vurgulayan Akben, “Bu süreçte enflasyonun kısmi olarak dışsal faktörlere bağlı gelişmeler sonucunda iddia edilebilirliğinin zayıf olması, bariz miktarsal sıkılaşma ve mali tarafta daraltıcı tedbirlerin eş vakitli uygulanmasına neden oldu.” dedi.

Kademeli olarak gerçekleşen mali sıkılaşma süreci ve bunun sonucu olarak artan fonlama maliyetlerinin, resesyon beklentilerinin oluşmasına yer hazırladığını belirten Akben, global büyüme iddialarının aşağı taraflı revize edilmesiyle sonuçlanan bu periyotta, takip edilen öncü göstergelerin çeşitli dönemlerde karışık sinyaller sunduğunu, gelinen noktada, atılan sıkılaşma adımlarının global enflasyon artışını dizginlediğinin görüldüğünü söyledi.

Bununla birlikte yeni global büyüme sayıları ve ekonomik aktiviteye ait öncü göstergelerin ekonomilerde beklenenden daha olumlu bir büyüme kaydedileceğine yönelik kestirimleri artırdığının izlendiğini aktaran Akben, bu kapsamda, global iktisatta resesyon beklentilerinin, yerini izafî olarak daha optimist bir tabloya bıraktığına şahit olduklarını, bu durumun, “yumuşak iniş” olarak söz edilen senaryonun daha mümkün olduğunu gösterdiğini, geçen günlerde ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankasının siyaset faizini sabit bırakmasının, kelam konusu beklentileri teyit eder nitelikte olduğunu lisana getirdi.

Öte yandan, bölgesel tansiyonların muhtemel yayılım riski, global ve lokal enflasyon göstergelerinin gelişimi, merkez bankalarının alacağı aksiyonların gidişatı ve yeniden global çapta kırılganlık gösteren güç ve besin fiyatlarının, mümkün resesyon riski çerçevesinde yakinen takip edilecek parametreler ortasında yer alacağını vurgulayan Akben, “Bu minvalde, milletlerarası diplomasinin makroekonomik görünümü evireceği iklim, beklentileri yine şekillendirme potansiyeli taşımaktadır.” dedi.

“2024 ve takip eden orta vadeli devirde kelam konusu olumlu gelişmelerin devamlılığını öngörüyoruz”

Mehmet Ali Akben, bu yıl şubat ayında, herkesi derinden yaralayan, elem dolu bir zelzele hadisesi yaşandığını hatırlatarak, zelzele felaketine rağmen devletin, Türkiye’deki tüm kurumların ve milletin göstermiş olduğu yüksek uğraş ve uyum ile kuvvetli bir sürecin yaralarını daima birlikte sarmaya çalıştıklarını, sosyolojik tesirinin uzun yıllar hissedileceği bu felaketin, ekonomik yansımalarıyla kaçınılmaz olarak karşılaştıklarını söyledi.

Türkiye iktisadının, zelzele felaketine ve global boyutta risk ögesi taşıyan dışsal faktörlere karşın dayanıklılığını ispat ettiğini ve son 13 yıl boyunca kesintisiz büyümeyi başardığını belirten Akben, açıklanan üçüncü çeyrek GSYH sayılarına nazaran Türkiye iktisadının bir evvelki yılın birebir devrine nazaran yüzde 5,9 artış ile beklentilerin üzerinde büyüdüğünü kaydetti.

Türkiye iktisadının; finansal istikrar ve mali disiplinden ödün vermeksizin ekonomik döngüde öncelik niteliği taşıyan üretim, ihracat, yatırım ve istihdam ivmesini sürdürmeyi amaçlayan siyasetler doğrultusunda hareket ettiğini vurgulayan Akben, ekonomik büyümenin devamlılığının yanı sıra bu periyotta finansal ve mali istikrarı sağlamak ismine atılan adımların sürat kazandığını bildirdi.

Akben, şu değerlendirmede bulundu:

“Diğer yandan, enflasyonla gayretin gerekliliği olarak uygulanan ve cari açığı azaltıcı çerçevede oluşturulan siyasetlerin elbette gerçek iktisada yansımaları hissedilecektir. Enflasyon ile topyekun çabanın ve sıkılaşmanın, ekonomik devinimde birtakım zıt taraflı tesirleri olacaktır. Gerçekten bu devirde finansmana erişimin hem regülasyonlar prestijiyle hem de yükselen maliyetler sonucunda düşük seyrettiğini deneyim ediyoruz. Fakat orta vadeli görünümde tabana yaygın bir ekonomik kalkınma modeli için kelam konusu aksiyonlar elzem niteliktedir. Atılan adımlar, üretim, istihdam ve ihracata olan tesiri münasebetiyle makul mühlet ve ölçülülükte gerçekleştirildi. Makroekonomik göstergelerin, Orta Vadeli Program’ın işaret ettiği ekonomik maksatlar ile uyumlu ilerlediği gözlemleniyor. Hakikaten Orta Vadeli Plan’ın açıklanmasının çabucak ardından Plan ile uyumlu aksiyonlar yürürlüğe konuldu ve makroekonomik göstergeler olumlu sinyaller vermeye başladı. Bu gelişmelerin sonucunda Türkiye’nin CDS ve yurt içi dolarizasyon oranında önemli bir düşüş gözlemlendi ve buna paralel olarak TCMB’nin brüt rezervleri de 140 milyar doları aştı. Milletlerarası derecelendirme kuruluşlarının ülkemiz nezdindeki değerlendirmelerini müspet bir tabana taşıması, kaydedilen olumlu gelişmeleri teyit eder niteliktedir. Önümüzdeki yıl ve takip eden orta vadeli periyotta kelam konusu müspet gelişmelerin devamlılığını öngörüyoruz.”

“Türk bankacılık bölümü, selektif kredi anlayışını benimsedi”

Vakıf İştirak Genel Müdürü Akben, makroekonomik istikrarın tesisine ait kararların ve yapısal tahlil niteliğindeki stratejilere ahengi elverişli kılan düzenlemelerin isabetli sonuçlar ürettiğinin aşikar olduğunu belirterek, dezenflasyon sürecine ait kapsamlı aksiyon planlarının hayata geçirilmesi, enflasyon beklentilerinin çıpalanması, ekonomik büyümenin tabana yaygın gerçekleştirilmesi ve selektif kredi uygulamalarının kullanılması suretiyle katma kıymetli üretimin önceliklendirilmesinin bankacılık bölümünde son derece müspet bir yansıma bulduğunu tabir etti.

Akben, “Önümüzdeki periyotta devam edeceğini öngördüğümüz kaliteli büyümenin temellerini yeni devirde atmış bulunuyoruz. İktisat idaresinin önümüzdeki devirde atacağı adımların da sadeleşme ekseninde gerçekleşeceği, TL tasarrufları özendirici ve büyüme istikrarını koruma edici nitelikte olacağını öngörüyoruz.” dedi.

Reel iktisadın kalkınmasında ve gelişmesinde değerli bir rol üstlenen Türk bankacılık bölümünün, bu devirde liralaşma stratejisine odaklandığını ve alınan makroihtiyati önlemler etrafında istikrarlı büyümesini sürdürdüğünü kaydeden Akben, şöyle devam etti:

“Bu doğrultuda Türk bankacılık bölümü; cari açığı azaltıcı, üretime dayalı ve inovasyon odaklı ekonomik büyümenin tesisine katkı sunmak maksadıyla selektif kredi anlayışını benimsedi. Bunun yanı sıra finansal istikrarın temini ve dezenflasyon sürecinin gerçekleştirilmesine yönelik yapılan düzenlemeler, bankacılık bölümü için zorlayan aksiyonların hayata geçirilmesini zarurî kıldı. Ağır regülasyonların yürürlükte olduğu bu devirler, elbette bankacılık dalı için zorluklar barındırdı. Lakin iktisat idaresinin aldığı kararların acilen hayata geçirilmesi noktasında Türk bankacılık bölümünün olağanüstü bir deneyim örneği sergilediğini belirtmek gerekir. Türk bankacılık bölümü güçlü sermaye yapısı, faal risk idaresi ve kapsamlı kontrol düzeneğiyle itimat tesisinde bulunuyor. Ekonomik aktivitedeki ivmenin sürat kaybetmediği bu periyotta, bankacılık bölümünün önlemlere tam ahenk göstermesinin de verdiği katkıyla dezenflasyon süreci için taban hazırlandı.”

“Dijital bankacılık faaliyetlerine yönelik ilginin arttığına şahit olduk”

Mehmet Ali Akben, Türk bankacılık dalında faaliyet gösteren bankaların, uzun yıllardır süregelen yatırımlar sonucunda tıpkı vakitte teknoloji firması klasifikasyonlarını taşıyan ve inovasyon odaklı kurumlar haline geldiğini belirterek, yüksek dijitalleşme ve yeni teknolojilere entegrasyon noktasında yüksek iştah gösterildiğini söyledi.

Akben, 2024’ün; dal genelinde, teknoloji yatırımlarının sürat kesmeden devam edeceği, büyüme perspektifinin dijital kanallar vasıtasıyla kurgulanacağı bir periyot olacağını vurgulayarak, şunları kaydetti:

“Altyapı yatırımlarının süreceği ve inovatif eserlerin ortaya çıkacağı bu periyotta, elbette rekabet ön planda olacaktır. Toplanan fon tarafında klasik bankacılık anlayışından çok bütün müşteri kitlesi nezdinde tekil olarak yüksek şahsileştirilmiş tecrübe sunmak ve nakit akış döngüsünün merkezinde yer almak kesim genelinde öncelik olacaktır. Toplanan fon büyümesinin, kullandırılan fonlardaki gidişatla da ilintili olarak yüzde 40 bandını aşacağını öngörüyoruz.

Nakdi finansman portföyünde ise içinde bulunduğumuz sıkılaşma periyodunun tesiriyle talebin evvelki periyotlara kıyasla hafif düşüş gösterdiği görülüyor. Önümüzdeki devirde enflasyon göstergelerinin bariz seviyede düzgünleşme göstermesiyle finansman büyümesi ivme kazanacaktır. Dezenflasyon sürecinin tamamlanacağı takvime bağlı olarak finansman büyümesi değişiklik gösterecektir. Aktüel şartlar altında, önümüzdeki yılda finansman büyümesinin yüzde 40’a ulaşacağını kıymetlendiriyoruz. Şubeleşmenin özel mevduat bankaları nezdinde olgunluğa eriştiğini ve ağır bir şubeleşmeyle karşılaşmayacağımızı, öteki yandan dala yeni giren ve nispeten daha genç oyuncuların şubeleşme trendine devam edeceğini öngörüyoruz. Ayrıyeten, yasal yerin oluşmasıyla dijital bankacılık faaliyetlerine yönelik ilginin arttığına şahit olduk. Önümüzdeki periyotta de kesime yeni dijital bankaların katılacağını ve rekabet şartlarının dijitalleşme merkezli şekilleneceğini kıymetlendiriyoruz.”

“Bir yıllık mühlet zarfında KKM’den çıkışın büyük ölçüde tamamlanacağını değerlendirebiliriz”

Vakıf İştirak Genel Müdürü Akben, KKM’nin, dolarizasyon eğiliminin ağırlaştığı geçmiş periyotta süreksiz ve periyodik bir vakit dilimi için ortaya konulmuş bir eser olduğunu vurgulayarak, gelinen noktada, bu eserin vazifesini ifa ettiği ve direkt TL cinsi toplanan fonlara yönelik ilginin arttığının görüldüğünü söz etti.

Akben, “KKM’den çıkış sürecinin uzunluğunun ise tek bir etmenden bağımsız olarak genel eğilime bağlı yönetileceği kanaatindeyim. Bu noktada, TL toplanan fonları özendirici olarak atılan adımların ve bankacılık nezdindeki regülasyonların sonuç verme suratı yakinen takip edilecektir.” dedi.

Ağustos 2023’te KKM hacminin 3,4 trilyon lira ile tepe düzeyine ulaştığını, takip eden periyotta artan TL toplanan fon ilgisiyle tedrici düşüş gösterdiğini kaydeden Akben, “Bunu takip eden 3-4 aylık sürecin ardından gelinen noktada 24 Kasım haftasına ait bilgiler ışığında KKM hacminin, tepe düzeyinden yüzde 20’ye yakın düşüş kaydederek 2,7 trilyon lira olarak gerçekleştiğini görüyoruz. Birebir devirde KKM hariç TL fonlar ise yüzde 40 düzeyine yakın artış gösterdi. Bu durum, artan TL toplanan fon ilgisini teyit eder niteliktedir. KKM’den çıkış vakte yaygın ölçüde olacaktır, mühlet tarafında ise öteki değişkenler de tesirli olacağı için direkt bir kestirimde bulunmak güçtür. Lakin bununla birlikte yeni eğilime bakıldığında takip eden bir yıllık mühlet zarfında KKM’den çıkışın büyük ölçüde tamamlanacağını kıymetlendirebiliriz.” formunda konuştu.

Sektörde katılma hesap getirilerindeki artışın direkt TL toplanan fon hissesine yansıdığını gördüklerini tabir eden Akben, TL toplanan fon büyümesinin kesim genelinde güçlü bir ivme kaydettiğini, geçen yıl bankacılık bölümünde yüzde 53 seviyesinde seyreden TL fon hissesinin, gelinen noktada yüzde 60 seviyesine yaklaştığını söyledi.

“Finansman hacminde büyümelerin devam ettiği lakin büyüme suratının yavaşladığı bir devir geçiriyoruz”

Vakıf İştirak olarak 2023 yılında liralaşma amaçlarına tam ahenk gösteren bankalardan biri olduklarını aktaran Akben, şunları kaydetti:

“Genişleyen şube ağımız, müşteri memnuniyetini önceliklendiren hizmet anlayışımız ve teknolojik altyapı yatırımlarına verdiğimiz ehemmiyetin sonuçlarını aldığımıza şahit oluyoruz. Toplanan fonlar içindeki TL hissemiz, bölümdeki gelişime paralel olarak yüzde 60 seviyesine yaklaştı. TL cinsi toplanan fon hacmimizi yılbaşına nazaran yüzde 54 seviyesinde artırdık.

Katılım bankalarında, çalışma sistemleri gereği, finansman maliyetlerinin arttığı devirlerde bunun katılma hesap getirilerine yansıması gecikmeli oluyor. Misal kuralla, finansman maliyetlerinin düşüş eğiliminde olduğu periyotlarda ise aksisi durum görülüyor. Bu periyotta finansman maliyetlerindeki artışın tesiri iştirak bankaları genelinde katılma hesap kar hissesi oranlarına gecikmeli yansımış olsa da Vakıf İştirak, müşteri kazanımını sürdürdü. 3. çeyrek prestijiyle aylık ortalama müşteri kazanımı, yılın birinci yarısındaki ortalama kazanımların yüzde 30 üzerine çıktı. Gerçekten Vakıf İştirak olarak, tabana yaygın bir bilanço inşa etmeyi temel öncelik olarak görüyoruz.”

Enflasyonla gayret kapsamında, selektif dallar haricinde TL cinsi ticari finansman büyümesine getirilen sınırlama ve artan kar hissesi oranları sonucu kullandırılan fon ivmesinin geçen 1-2 aylık dönemde besbelli formda yavaşladığını tabir eden Akben, “Son haftalarda ise kullandırımlarda hafif toparlanma eğiliminin olduğu görüyoruz. Lakin yıl geneliyle mukayese edildiğinde, finansman hacminde büyümelerin devam ettiği fakat büyüme suratının yavaşladığı bir devir geçiriyoruz.” dedi.

Parasal sıkılaşmanın tesirlerinin kullandırılan fon getirilerine direkt yansıdığını, bu durumun talep şartlarının doğal seyrinde bir düşüş getirdiğini belirten Akben, ihracat, yatırım ve tarım kategorilerine yönelik ticari kredilerde regülasyonların hudutlu olmasının bütüncül olarak selektif kredi anlayışının uygulanabilirliğini ortaya koyduğunu, dal genelinde, kullandırılan fonlar tarafında bu alanlara yönelik iştahın önümüzdeki devirde artacağını öngördüklerini söyledi.

“Coğrafi kapsama alanımızı artırarak hizmet ağımızı genişletmeyi hedefliyoruz”

Mehmet Ali Akben, bankacılık dalının, süregelen altyapı ve ağır dijital dönüşüm yatırımları ile teknoloji firmalarına mahsus yetkinlikler kazandığını, datayı merkeze alan iş yapış kültürünü operasyonel süreçlerinde yaygınlaştırdığını vurgulayarak, rekabetin arttığı bu konjonktürde, robotik süreçler ve API’lar aracılığıyla entegrasyonların artmasıyla operasyonel sarfiyatların optimize edilmesi, data akışının anlamlandırılarak şahsileştirilmiş müşteri tecrübesi sunulması ve finansal teşebbüslere tek uygulama üzerinden entegrasyonun artırılması konularının büyük ilgi odağı haline geldiğini anlattı.

Bankacılık bölümü dışındaki finansal aktörlerin, geliştirdikleri eser ve hizmetlerle bankaların rekabet alanına girmesi ve yenilikçi teknolojilerin geometrik bir artış ivmesi kaydetmesinin, bankaların bu alanda reaktif anlayıştan fazla proaktif bir yaklaşım benimsemesiyle sonuçlandığını, bu yaklaşımın sonucu olarak klasik bankacılık anlayışının açık bankacılık temelli bir dönüşüm gerçekleştirdiğini aktaran Akben, gelinen noktada, bankalar ve banka dışı aktörler ortasında örnekleri her geçen gün çeşitlenerek artan entegrasyonların geliştirilerek hem rekabete hem de işbirliğine işaret eden “rekaberlik” kavramının ortaya çıktığını kaydetti.

Akben, gelecek periyotta de bölümün finansal teknolojilere adaptasyonunun devam edeceğini, sunulan eser ve hizmetler ile müşteri tecrübesinin artmasına odaklanılacağını ve bankaların gelir üretiminin bu kanallar aracılığıyla çeşitleneceğini öngördüklerini tabir etti.

Katılım finans unsurlarından taviz vermeden dalın referans kurumu olma vizyonuyla faaliyetlerini sürdüren Vakıf İştirak olarak, faaliyete geçtikleri periyottan bu yana her yıl istikrarlı olarak pazar hisselerini artırdıklarını belirten Akben, şöyle devam etti:

“2023 yılını da birebir ivmeyle sürdürdüğümüzü söylememiz mümkün. Eylül periyodu finansal sonuçlarımıza nazaran toplam etkin büyüklüğümüzü, yılbaşına nazaran yüzde 43 artırarak 269 milyar liraya ulaştırdık. Büyüme performansımızı verimlilik temelinde gerçekleştirmeyi önceliklendirdik. Mevcut bütün kaynaklarımızı gerçek bölümün gelişimi ve büyümesi doğrultusunda yönlendirmek ve gerçek kesimin gereksinimlerine acilen yanıt üretmek misyonuyla hareket ederek sunduğumuz nakdi ve gayrinakdi takviyesi yılbaşına oranla yüzde 40 artırarak 222 milyar liraya ulaştırdık. Toplanan fon hacmimizi ise tıpkı devirde yüzde 47 artırarak 203 milyar liraya taşıdık. Toplam öz kaynak büyüklüğümüz yılbaşına nazaran yüzde 50 artarak 28 milyar lirayı aştı.

Finansal kalemlerde artan penetrasyonumuzun yanı sıra şubeleşmeye ve istihdam kazanımlarına devam ettik. 2023 yılının birinci 9 ayında 19 yeni şube açarak toplam şube sayımızı 184’e çıkardık. Yılı 191 şube ile kapatmayı hedefliyoruz. Organizasyonel olgunluğumuzu artırmayı ve iştirak finans ekosistemine yeni istihdamlar kazandırmayı önceliklendirdik. Yılın birinci 9 ayı prestijiyle işçi sayımızı 355 kişi artırdık ve toplamda 2 bin 739 işçi sayısına ulaştık. Geldiğimiz noktada, 2023 yılını hedeflediğimizin ötesinde bir performansla tamamlayacağımızı öngörüyoruz. Vakıf İştirak olarak ilerleyen periyotlarda coğrafik kapsama alanımızı artırarak hizmet ağımızı genişletmeyi hedefliyoruz. Müşteri memnuniyetini merkeze alacak dijital dönüşüm projelerine tartı vermeye devam edeceğiz. Eser ve hizmet yelpazemizi genişleterek daha fazla müşterinin hizmetine sunacağız.”

Kaynak: Dunya.com