Nurdoğan A. ERGÜN – Hamide HANGÜL – Mehmet Hanifi GÜLEL – Başak Işık GÖKÇAM
Türkiye iktisadının yapı taşlarını oluşturan dalların temsilcileri, 2024’ten beklentilerini ve bölümlerinin yol haritasını DÜNYA’ya değerlendirmeye devam ediyor. Enflasyonu düşürmek ismine iç pazarda tüketim kısıtlamasına yönelik adımlara karşın ‘göreceli’ verimli bir devir geçiren perakende dalı, 2024’e daha optimist girdi.
Ancak bu havanın devam edebilmesi için maliyetlerin hangi noktaya geleceği değerli bir etken. Net ihracatçı kesimlerden züccaciyede ise ihracata dönük gayeler devam ediyor. Bu yıl 7 milyar dolarlık ihracat hedefleyen kesimde, ‘Made in Türkiye’ atağı bekleniyor. Bölümlerin ortak sorunu vergi düzenlemeleri ve girdi maliyetleri olurken, ortak beklenti yılın ikinci yarısında ‘iyileşme’ oldu.
“Uygun kiralama ile mağaza sayısı artar”
Marka ve mağaza sayısındaki artışa paralel Türkiye’de organize perakende hacminin her geçen yıl büyüdüğünü belirten Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Lideri Sinan Öncel, turist alışverişinde beklenen hacme ulaşılamasa da organize perakende bölümü için eylül ve ekim dışında başka ayların verimli geçtiğini söyledi.
Öncel, “Yerli müşteri yüksek enflasyon ortamında fiyatlar daha da artacak tasasıyla gereksinim alışverişlerini öne çekti. Herkes imkânlarının el verdiği ölçüde birikimlerini alışveriş yaparak değerlendirdiği için markalarımızın büyük kısmı adet satışlarını artırdı” diye konuştu.
Yılbaşı alışverişi nedeniyle aralık ayında canlılığın devam ettiğini söyleyen Öncel, 2023’ün geneli için adet satışlarında ortalama yüzde 10, ciroda yüzde 100 artış olduğunu söyleyerek, “2024’e girerken iyimseriz ve geleceğe umutla bakıyoruz. Zira organize perakende dinamik bir dal.
Her marka kendi büyüme stratejisi etrafında yeni mağaza açmak için fırsatları değerlendirirken e-ticaret alt yapısını da güçlendirmek istiyor. Uygun kiralama şartlarının oluştuğu yerlerde yeni mağaza açılışlarının devam edeceğini düşünüyorum.
Önümüzdeki yıl organize perakendenin performansında kira ve işçi masrafları başta olmak üzere maliyet artışlarının seviyesi, tüketicilerin alım gücü ve turist alışverişi belirleyici olacak” tabirlerini kullandı.
“Daha çok yatırım için mevzuat şart”
Türkiye’de yaklaşık 14 milyon metrekarede hizmet veren 447 AVM bulunduğunu ve 2023 yılının bu mevcudiyetle kapattığını belirten Alışveriş Merkezleri ve Yatırımcıları Derneği’nin (AYD) Lideri Nuri Şapkacı, 2024 yılı içinde ise 8 yeni AVM açılışının planlandığını açıkladı.
Derneğin öncelikli gayelerinin başında AVM dalını ileriye taşımak için geçmiş devirde başlatılan, başka bir ticari gayrimenkul mevzuatının oluşturulması ve takibinin yer aldığını tabir eden Şapkacı, “Dünyada birçok ülkede örneklerini gördüğümüz global uygulamaların Türkiye’ye uyarlanması ile bölümümüzün ve ülkemizin daha fazla yatırım çekmesi de mümkün olabilecek. Bu çalışmaları, kamu otoriteleri nezdinde sonuca ulaştırmak üzere çalışmalarımızı sürdürüyoruz” dedi.
“Kapsamlı kredi takviye paketleri bekliyoruz”
Hırdavat, züccaciye, otomotiv, kırtasiye olmak üzere 42 meslek kümesini içerisinde bulunduran İSTOÇ’un İstanbul’un 320 milyar dolarlık GSYH’sinin yüzde 5’ini oluşturduğunu belirten İSTOÇ İş Adamları Derneği (İSTOÇDER) Lideri Ahmet Acar, bölgenin İstanbul ihracatının yüzde 15’ini temsil ettiğini söyledi.
İSTOÇ’un 1 milyon 100 bin metrekarelik dev bir alandan oluştuğunu belirten Acar, direkt 100 bin şahsa istihdam yaratan merkezin, dolaylı yoldan da 400 bin şahsa istihdam oluşturduğuna dikkat çekti.
Hedeflerinin İSTOÇ’u dünya arenasında bir marka pozisyonuna getirmek olduğunu ileten Acar, “Birinci pazarımız Avrupa’dan aldığımız pastayı korumak ismine daha fazla yatırıma, daha fazla üretime ve daha fazla rekabet gücüne muhtaçlığımız var. Bunun için finansmana rahat erişebilmek ismine kredi takviye paketleriyle dallarımız desteklenmeli” dedi.
“KDV yüzde 18’den 8’e düşürülsün”
Gelecek yıl 6,3 milyar dolar ihracatı 7 milyar dolara çıkarma amacında olduklarını belirten Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER) Lideri Mesut Öksüz, Türkiye’de üretimi yetersiz olan hammaddeler üzerindeki vergilerin kaldırılması gerektiğini söyledi.
Böylece sanayicilerin daha rahat rekabet edebilmesinin sağlanması gerektiğine işaret eden Öksüz, “İvedilikle bu hammaddelerin üretimlerini artırıcı yatırımlar yapılması yoluna gidilmelidir. Bunların haricinde dalımızdaki KDV’nin yüzde 18’den 8’e düşürülmesi, elektrikli konut aletlerindeki ÖTV’nin kaldırılması dalın büyümesi, gelişmesi ve rekabet gücünün artması açısından gerçekleştirilmesi gereken işlemler” dedi.
“Zor günleri atlatıp ihracatı artıracağız”
Ev ve mutfak eşyaları bölümünün Çin, Almanya, İtalya ve Hollanda’nın akabinde paha bazında ihracatta 5. sırada yer aldığını açıklayan Mesken ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Lideri Talha Özger, “Uzun müddettir ihracatta gayeler ortaya koyarken ünite ihracat fiyatımızı öne koyuyoruz zira hem kesim hem de ülke ihracatımızın gelişmesi için hacimsel büyümeden çok katma pahalı ihracatın daha değerli olduğuna inanıyoruz” dedi.
Sektör olarak 2024 yılında mevcut pazarlarda ihracatı koruyup, artırırken amaç pazarlarda da daha da yükseltmeyi planladıklarını kaydeden Özger, “Panama, Avustralya, İtalya üzere ülkelere düzenleyeceğimiz etkinliklerle ve Avrupa, Asya ve Amerika’da katılacağımız fuarlarla bu pazarlarda Türk mesken ve mutfak eşyaları eserlerini en güzel halde tanıtmayı amaçlıyoruz.
Küresel ticarette yaşanan talep daralmalarına karşın bu sıkıntı günleri atlatacağımıza inanıyoruz. Küresel pazarlarda ‘Made in Türkiye’ kaliteli ülke markası algısını en uygun biçimde temsil ederek Türkiye iktisadına katkı sağlamaya devam edeceğiz” vurgusu yaptı.
Kaynak: Dunya.com