Dünya genelinde iktisatların yavaşlayacağına dair telaşların güç kazanmasıyla emtia piyasasındaki düşüş eğilimi geçen hafta da devam etti. Analistler, ABD Merkez Bankası (Fed) Lideri Jerome Powell’ın açıklamalarındaki tonun öngörülenden daha “şahin” olması nedeniyle emtia piyasasındaki fiyatlamalarda oynaklığın arttığını belirtti.
Çin’de açıklanan datalar dünya iktisadının yavaşladığına yönelik kaygıları beslemeye devam ederken, Çin’in ihracatı geçen ay yüzde 6.4 azalarak beklentileri karşılamadı. Ülkede, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ekimde aylık yüzde 0.2, yıllık yüzde 2.7 gerilerken, deflasyon tasaları tekrar ön plana çıktı. Geçen hafta Avrupa’da açıklanan datalar de ekonomik aktiviteye ait yavaşlamayı ortaya koydu.
Almanya’da sanayi üretimi eylülde aylık yüzde 1.4 gerilerken, Euro Bölgesi’nde hizmet dalı ve bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) sırasıyla 47.8 ve 46.5 biçiminde gerçekleşerek daralmanın devam ettiğine işaret etti. Dünya genelinde ekonomik aktiviteye ait telaşların güçlenmesi ve ABD’de artan petrol üretimiyle, geçen hafta Brent petrol yüzde 4.2, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğalgaz ise yüzde 14.6 azalış kaydetti.
Dünyanın en büyük petrol tüketicileri ABD ve Çin’de iktisada ait gelişmeler talebin düşeceği beklentisini güçlendiriyor. Üretimin artması ve havaların ılıman olacağına yönelik öngörüler de doğalgaz fiyatlarını aşağı taraflı etkiledi.Oysa doğalgaz 30 Ekim-3 Kasım haftasının en çok kazandıran emtiasıydı. Yüzde 11.1 artış yapan doğalgaz, o hafta kahve ve platini geçmişti.
Paladyum bin doların altına geriledi
Geçen hafta pahalı metallerde düşüş eğilimi öne çıkarken, altının ons fiyatı yüzde 2.8, gümüşün onsu yüzde 4.2 ve platin yüzde 9.5 azaldı. Platin, 843.50 dolarla Eylül 2022’den bu yana en düşük seviyeyi test ederken, 949.80 dolarla Ağustos 2018’den bu yana en düşük seviyeyi gören paladyum ise haftayı yüzde 13.9 düşüşle tamamladı. Paladyum fiyatları böylelikle 5 yılın akabinde birinci sefer bin doların altına düştü.
Analistler, paladyumun arabalardaki katalitik konvertör üretiminde kullanıldığını belirterek, elektrikli araçlara talebin artmasıyla içten yanmalı motorlara sahip arabalara olan talebin düşebileceğine yönelik kestirimlerin arttığını ve paladyumda talep telaşlarının öne çıktığını söyledi. Paladyum, resesyon tasalarından en çok etkilenen emtia araçları ortasında yer aldı. Global çapta arz fazlası olacağına yönelik tasalar de paladyum fiyatlarının gerilemesine neden oldu.
Tarım kümesinde sert hareketler
Geçen hafta tarım kümesinde da oynaklığın artması dikkat çekerken, Chicago Ticaret Borsasında süreç gören buğday yüzde 0.6, pirinç yüzde 4.2 yükseldi. Öte yandan, soya fasulyesinin fiyatı yüzde 0.2 gerilerken, 4.61 dolarla Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören mısır ise haftayı yüzde 2.8 düşüşle tamamladı.
Petrol fiyatlarındaki düşüş ve üretimin güçlü olacağına ait beklentiler mısır fiyatlarının düşmesinde tesirli oldu. Intercontinental Exchange’de süreç gören pamukta geçen hafta yatay bir seyir görülürken, kahve yüzde 1.1, şeker yüzde 1.6 kıymet kaybetti. Kakao ise yüzde 3.4 paha kazandı. Pamuk geçen hafta 0.7477 dolarla 1 yılın en düşük düzeyini test etti. Kakao ise ton başına 4 bin 35 dolarla tarihi tepeyi gördü.
Üretimin artacağına tüketimin ise düşeceğine yönelik öngörüler pamuk fiyatlarını olumsuz etkiledi. Memleketler arası Pamuk İstişare Komitesi (ICAC), 2023/24 döneminde global pamuk üretiminin yüzde 3 artışla, 25.41 milyon tona çıkacağını, tüketimin ise yüzde 0.43 düşüşle, 23.35 milyon tona düşeceğini iddia ediyor.
Kaynak: Dunya.com