Startups.watch tarafından hazırlanan Türkiye Teşebbüs Ekosistemi 2024 raporuna nazaran dünya genelinde teşebbüslere yapılan yatırımlar son beş yılın en düşük düzeyine gerilerken Türkiye’de artış gözlemlendi. Rapora nazaran, 2023 yılında dünya genelinde teşebbüslere yapılan yatırımlar, 2022 yılına nazaran yüzde 45 azalarak 622 milyar dolara geriledi. Avrupa’da da bu trendi takip eden bir azalma yaşandı; teşebbüslere yapılan yatırımlar bir evvelki yıla nazaran yüzde 39 azaldı ve 102 milyar dolara geriledi.
Tüm dünyadaki birleşme ve satın almalar 2023 yılında son 10 yılın en düşük düzeyine geriledi. Pandemi periyodunda bilhassa Amerika’da tepe yapan halka arz ve SPAC süreçleri 2023 yılında onda birinden daha aşağı düzeye indi. 2021 yılında tüm dünyada 622 yeni unicorn çıkmıştı, 2022’de bu sayı 348’e, 2023’te ise 100’e düştü.
Türkiye, 2023 yılında 325 yatırım çeşidinde 722 milyon dolar yatırım alarak, küresel ekosisteme kıyasla daha düzgün bir performans sergiledi. Bu yatırım meblağı, pandemi öncesi yatırım fiyatlarına yakın düzeylerde gerçekleşti. Türkiye, tohum yatırım adedi manasında Avrupa’da 4., MENA bölgesinde ise 1. sırada yer aldı.
Türkiye Kalkınma Fonu tarafından yönetilen TÜBİTAK BiGG FONU’nun 2024 yılı birinci çeyreğinde rekor sayıda ön tohum yatırımı yaparak Avrupa’da öne çıkması öngörülüyor. Kitle fonlama platformları, 2023 yılında yeni platformların faal olmasıyla birlikte tohum kademesinde alternatif finansman kaynağı olmayı sürdürdü. Teşebbüsler, 59 kampanyada toplamda 20.6 milyon dolar yatırım elde etti.
Kurumsal yatırımcılardan İlgi
Yabancı yatırımcı iştirak oranının son 5 yılın en düşük düzeyine gerilediği Türkiye’de, pandemi öncesi periyodun üzerinde bir adet olarak yatırımlara devam edildi. 2023 yılında kurumların ve kurumsal teşebbüs sermayesi fonlarının yatırımlara olan ilgisi dikkat çekerken, yatırımların %38’inde bir kurum yahut kurumsal teşebbüs sermayesi fonunun bulunduğu belirtildi. Oyun dikeyinde 2023 yılında Türkiye, Avrupa’da yatırım adedi olarak birinci sıraya yerleşirken, yatırım ölçüsü olarak beşinci sıraya konumlandı.
Oyunda Avrupa lideriyiz
Türkiye’de son üç yılda 1.3 milyar dolar toplam büyüklüğünde 276 VC ve GSYF’nin kurulduğuna dikkat çekilen raporda, 2023 yılı halka arzlar açısından etkin bir yıl olarak öne çıkıyor. Mackolik, ebebek, Bin Holding (Binbin) halka arzları ve Martı’nın SPAC metoduyla Amerika’da halka arzı öne çıkan gelişmeler ortasında yer aldı. Son olarak, Türkiye’deki 325 yatırım çeşidinin 70’i bayan girişimcilere aitken, VC’lerin exit seçeneklerine dair yapılan ankette VC’lerin telaşlı bir tablo çizdikleri belirtildi.
Kaynak: Dunya.com