UV ışınıyla 200 kat daha süratli geri dönüşüm

Başak Parıltı GÖKÇAM

Almanya’da her yıl 100 bin tondan fazla bebek bezi çöpe atılıyor. Bu durum, bebek bezi astarları üzere çok ölçüde pahalı kaynağın çöpe atılmasına neden oluyor.

Süper emiciler olarak isimlendirilen ve özel polimerlerden oluşan astarların geri dönüşümü üzerine çalışan Karlsruhe Teknoloji Enstitüsü’nün (KIT) araştırmacıları, yaptıkları çalışma sonucunda polimerleri bir ortada tutan kimyasal zincirleri parçalamak için UV radyasyonu kullanımının başarılı olduğunu duyurdu. Dönüşüm için hiçbir kimyasala muhtaçlık olmadığını belirten araştırmacılar, oda sıcaklığında geri dönüşümün, klâsik geri dönüşüme nazaran 200 kat daha süratli olduğunu belirtti.

Bebek bezlerinin yanı sıra bandaj ve pansuman gereçleri üzere öteki hijyen ve tıbbi eserlerde de bulunan harika emicilerin geri dönüştürülmesi için güçlü asitlere muhtaçlık duyuluyordu. Klasik yolla suda çözünmeyen polimerlerin, yüksek sıcaklıkta erimeyerek, sırf bozunması, maliyetli ve karmaşık bir süreç olduğu için her yıl iki milyon tona yakın polimer çöpe atılıyor yahut yakılıyordu. UV ışınları ile bu dönüşümün maliyetli ve 200 kat süratli gerçekleşmesi ise bilim dünyasında büyük bir kapı araladı.

16 saat yerine 5 dakikada sıvı oluyor

Biyolojik ve Kimyasal Sistemler Enstitüsü, Biyolojik Arayüzler Enstitüsü ve KIT Kimyasal Teknoloji ve Polimer Kimyası Enstitüsü’nden araştırmacılar, çapraz bağlı sodyum poliakrilat polimerlerinin su alımından sonra UV ışığı altında bozunduğunu buldu.

Konuya ait açıklamada bulunan Biyolojik ve Kimyasal Sistemler Enstitüsü Profesörü Pavel Levkin, “Polimerleri birbirine bağlayan zincirler ışık tarafından kırılıyor. Daha sonra o kadar gevşek oluyorlar ki suda yüzüyorlar ve sıvı liflere dönüşüyorlar” diye konuştu. . Çalışma için klâsik bebek bezlerinden astarları kesen araştırmacılar, bunları suyla ıslatarak 1000 W’lık bir lambaya maruz bıraktılar. Beş dakika sonra katı unsur, toplayıcıya düşen bir sıvıya dönüştü. Levkin, “UV ışığıyla yapılan bu formül, asitlere nazaran yaklaşık 200 kat daha hızlıdır” dedi.

“Başka birçok esere dönüştürülebilir”

Ekip daha sonra sıvıyı yeni yapıştırıcılara ve boyalara dönüştürmek için bilinen süreçleri kullandı. Unsurun çözünür ve işlenebilir olduğunun gözlemlenmesinin büyük ehemmiyet taşıdığını belirten Levkin, “Büyük olasılıkla öteki birçok esere dönüştürülebilir. Geri dönüşüm usulü, güneş gücü kullanılarak hiçbir maliyet olmaksızın ekolojik olarak optimize edilebilir. Üstün emicilerin geri dönüşümü için umut verici bir strateji bulduk. Bu, etraf kirliliğini değerli ölçüde azaltacak ve polimerlerin daha sürdürülebilir kullanımına katkıda bulunacaktır” sözlerinde bulundu.

Kaynak: Dunya.com