Yeni olağana nazaran yeni nizam kural

Başak Işık GÖKÇAM

Gezegenimiz, global ısınmanın yörüngesine girmiş durumda. İklim değişikliği, artan sıcaklık, nüfustaki artış, çok hava olaylarındaki artış, buzulların erimesi üzere pek çok sonuç yaşayan tüm canlıları tehdit etmeye devam ediyor. Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ise geçtiğimiz haftalarda tüm bu yaşananları “Küresel ısınmayı geçtik; global kaynama çağına girdik” halinde yorumladı.

Guterres’in bu yorumu, aslında gezegende yaşanan tüm bu süratli değişimlerin de nedenini en düzgün formuyla özetledi. Hususa ait değerlendirmede bulunan Yuvam Dünya Derneği Kurucu Lideri Kıvılcım Pınar Kocabıyık, “Eğer BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, ‘Küresel ısınmayı geçtik; global kaynama çağına girdik’ diyorsa, bunun manası üzerine daha fazla düşünmek gerekir.

Ve bu süreç kolay kolay da bitmez; alışılmış şayet buna karşı hem ulusal hem de global seviyede bir acil durum ilan etmez ve bütün üretim ve tüketim biçimlerimizi yine düzenlemezsek” dedi. Tahlil için yapılması gerekenlere dikkat çeken Kıvılcım Pınar Kocabıyık, “Fosil yakıtlardan acil olarak uzaklaşmalı, doğal sistemleri çok daha âlâ muhafazalı, ormanlarımıza sahip çıkmalı, kentlerimizi, ziraî alanlarımızı, tüm altyapılarımızı, iklim krizinin yeni normaline nazaran tekrar düzenlemeliyiz. Zira iklim krizi şu anda ve burada” halinde konuştu.

Tüm afetleri birbirine bağlamamak gerekir

Dünyada ve Türkiye’de yaşanan doğal afetlerin hepsini birbiriyle direkt temaslı olarak görmenin abartılı bir yorum olacağını söyleyen Kocabıyık şöyle devam etti: “Ancak dünyanın iklim kriziyle ilişkili bir çok hava olayları türbülansının içinde olduğunu söylemek de çok mümkün.

Amerika’nın Doğu eyaletlerini vuran fırtınanın bir milyona yakın insanın elektriksiz kalmalarına neden olduğunu biliyoruz. Kelam konusu kasırganın şimdiden iki insanın vefatına yol açtığını da haber ajansları duyuruyor.

ABD’de yaklaşık 50 milyon insan kasırganın tesirlerini bir formda yaşıyor.” Kasırgaların sayısı ve gücünün iklim krizi nedeniyle son 15-20 yılda büyük oranda arttığına dikkat çeken Kocabıyık, “Dünyanın en güçlü ülkesi ABD bile bu çok iklim olaylarından nasibini alıyor. Geçtiğimiz yıl tüm Pakistan’ı seller altında bırakan ve binlerce kişinin vefatına neden olan fırtına da bu sürecin modülü; son 400 bini yılın en sıcak temmuz ayını yaratan sıcak hava dalgaları da; Afrika’nın ve Akdeniz havzasının yaşadığı derin kuraklık da tıpkı formda iklim kriziyle bağlantılı” diye konuştu.

Daha güç günler bizi bekliyor

Geçtiğimiz ay 3-5 yıllık dönemlerle meydana gelen ve global bir tabiat olayı olan El Nino devrine girdiğimizi hatırlatan Kocabıyık, “Önümüzdeki periyotta daha fazla çok iklim olayı, sel, kuraklık ve sıcak hava dalgaları görme olasılığımız arttı. İklim krizinin ısıttığı dünyayı el Nino’nun da tesiriyle daha sıcak günler bekliyor. Isınan hava, denizlerin daha fazla buharlaşmasına ve sonuç olarak da daha fazla ve güçlü fırtınalara neden oluyor. Bu süreçten Türkiye de elbette bağımsız değil” diye konuştu.

Aşırı hava olayları çağına girdik

Türkiye’nin birçok kıyı kasaba ve kentinde alarma neden olan Rip akıntısını da kıymetlendiren Kocabıyık, “Uzmanlar, bunun da bu sürecin bir kesimi olup olmadığını söylemek için çok erken olduğunu belirtiyor. Rip akıntıları, bilhassa Karadeniz’ için doğal bir olay. Fakat çok hava olaylarının Rip akıntılarının sıklığını ve şiddetini artırdığını söylemek için daha fazla araştırmaya muhtaçlık var lakin şunu rahatça söyleyebiliriz: Tüm dünya iklim kriziyle ilişkili bir çok hava olayları çağına girmiş durumda” dedi.

Kaynak: Dunya.com