Ziraat İştirak Genel Müdürü Metin Özdemir, Türkiye’de 2023’ün sarsıntının tesirleri ve enflasyonla uğraşla geçtiğini tabir ederek TCMB’nin fiyat istikrarını sağlamaya çalışırken, iktisat idaresinin kararlı bir formda enflasyonu düşürmeye yönelik adımlar attığını lisana getirdi.
Özdemir, bu adımların sonucu olarak 2024’te enflasyonda yavaşlama ve kurda sakin bir seyir beklenirken, büyüme suratında da hedeflemelere uygun bir ilerlemenin öngörüldüğünü söyledi.
Ekonomi idaresinin attığı adımlarla bölümü güçlendirdiğinin piyasa tarafından izlendiğini aktaran Özdemir, “Yılın birinci yarısındaki negatif kredi spreadlerinin olumluya dönüşü, dengelenme yolunda bankacılık için daha olumlu bir süreç olduğuna işaret ediyor. Bu adımların yeni yılda da fiyat istikrarını sağlamak ismine devam edeceğini beklemekteyiz.” dedi.
‘Bankalar önlem almalı’
2024’te sürdürülebilirliğin; BDDK, KGF ve öteki otoritelerin düzenlemelerine ahenk açısından bankalar için değerli bir gündem unsuru olacağını vurgulayan Özdemir, bu doğrultuda sürdürülebilirlik ile ilgili esaslı bir dönüşümün habercisi niteliğinde olan mevzuattaki son gelişmeler dikkate alınarak bankalar açısından hazırlıklı olunması, 2024 iş planlamalarında bu durumun göz önünde bulundurulması, ileride ek sermaye yükümlülüğü üzere aksiliklerle karşılaşmamak için gerekli önlemlerin alınması gerekliliğinin öne çıktığını kaydetti.
Özdemir, Merkez Bankası düzenlemelerinde son devirde yapılan, menkul değer tesis uygulamasının sona erdirilmesi, ticari kredi oranları ile mevduat oranları ortasındaki negatif farkın ortadan kaldırılması üzere değişikliklerin, bankacılık bölümünün 2024’te karlılığına olumlu istikamette tesir edeceğini iddia ettiklerini bildirdi.
TL’nin hissesi yükseliyor
Özdemir, Ziraat İştirak’te TL mevduatın toplam mevduat içindeki hissesinin 2022 sonu prestijiyle yüzde 60,9 iken, Kasım 2023 prestijiyle yüzde 61,9 seviyesine ulaştığını, mayıs-kasım devirleri karşılaştırıldığında bakiyesi olan kredi müşteri sayısında yaklaşık yüzde 7,3, toplanan fon müşteri sayısında da yüzde 9,2 artış gerçekleştiğini kaydetti.
Türkiye’de iktisadın öncelikli gündem unsuru olan enflasyonla uğraş kapsamında güçlü adımlar atıldığını vurgulayan Özdemir, şöyle devam etti:
“Şubat ayında yaşanan sarsıntının tesirlerini geride bırakmaya çalışırken, sıkılaştırıcı siyasetlere devam edilirken, Para Siyaseti Konseyi (PPK) toplantılarında faiz artış kararları alındı. Ekonomik olarak global gelişmelere epey hassas olan ülkemizde, bölgesel sıkıntıların seyri takip edilecek değerli bahis başlıklarındandır. Türkiye iktisadını etkileyen yüksek güç ile emtia maliyetlerinin, bunlara bağlı oluşan arz istikametli problemlerin tahlili için alternatif kaynakların artırılması maksadıyla çalışmalar yapılmaktadır. 2023’ün şubat ayında en yüksek düzeyini gören TL ticari kredi yıllık büyümesi, kredi oranlarındaki yükseliş ve yüzde 2,5 düzeyinde belirlenen büyüme sonu sonrasında yavaşlamaya başladı. Ferdî krediler de 2023’ün birinci yarısında güçlü bir ivme yakalamış ve tıpkı formda uygulamaya alınan önlemler sonrasında büyüme suratında yavaşlama gösterdi.
Temmuz ayındaki düzenleme ile TL yatırım ve ihracat kredilerinde oran üst sonu olarak yıllıklandırılmış referans oranının 1,4 katı, öbür TL ticari krediler için 1,8 katı, muhtaçlık kredilerinde ise 2 katı uygulanmaya başlandı. Eylül ayında ise öbür TL ticari krediler için referans faiz uygulaması kaldırıldı. Haziran ayında başlatılan nakdî sıkılaşma süreci ile kredi oranlarında yükseliş eğilimi görülmektedir. Kredi büyüme göstergelerindeki yavaşlamaya ek olarak TL ticari ve ferdî krediler ortasındaki kompozisyonda da dengelenmenin yaşandığı söylenebilir. Mayıs ve haziran aylarında kişisel kredilere kıyasla bariz olarak sürat kesen ticari krediler, takip eden aylarda geçmiş periyot performansına yaklaşmaktadır. 2023 yılı eylül ayı prestijiyle 2022 sonuna kıyasla kısıta tabi olmayan ticari kredilerde (TL cinsi yatırım, ihracat, tarım, esnaf, kamu kurum ve kuruluşlarına kullandırılan krediler ve sarsıntı bölgesi kapsamında istisna olarak kabul edilen ticari krediler) büyüme devam ederken, kısıta tabi kredilerde büyüme oranı daha düşük gerçekleşti.”
Kredileri gerçek dal kullandı
Yeni iktisat idaresi ve Merkez Bankası’nın uyguladığı sıkı para siyaseti, sadeleşme adımlarıyla bankacılık bölümünde kredi ve mevduat oranlarının yükseldiğini vurgulayan Özdemir, bankacılık dalında kaynakları döviz geliri olanlar için yüksek TL oranı ortamında döviz kredisinin tekrar cazip hale gelmeye başladığını söyledi.
Öne çıkan ihracat ve yatırım kredisi kullandırımlarının başka ticari kredilere nazaran olumlu ayrıştığını söz eden Özdemir, 2023’te TL kredilerdeki artışın büyük kısmının gerçek dala kullandırılanlardan oluştuğunu, gerçek kesime kullandırılan kredilerdeki büyümede ise imalat ve endüstrinin başta gelen bölümler olmak üzere zelzele bölgesine verilen kredilerin tesiri olduğunu, böylelikle yurt içi ve dışından sağladıkları kaynakların aktif bir biçimde kullanılarak Türkiye için stratejik ehemmiyette olan ve daha fazla katma kıymet sağlayacak dallara öncelik verildiğini anlattı.
Kaynak: Dunya.com