Mehmet Hanifi GÜLEL
Kakao, çikolata fiyatını yüzde 80 artırdı Türkiye geçen yılın birinci 11 ayında kakao ithalatı yüzde 25,4 artış ile ölçü bakımından 106,9 bin ton, bedel bakımından ise 273 milyon dolar olarak gerçekleşti. Kakao tozu ithalatı yüzde 42,4 artış ile ölçü bakımından 37,3 bin ton, bedelde ise 114,9 milyon dolara yükseldi. Kakao yağında ise yüzde 42,5 artış ile ölçüde 21,2 bin ton, bedel bakımından 106,5 milyon dolarlık ithalat yapıldı. Türkiye’den kelam konusu eserlerin ihracatı ise yüzde yaklaşık 100 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.
Türkiye kakao ve çikolata dalının ihracatı ise çikolatalı besinler 87,6 bin ton karşılığında 316,8 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran yaklaşık yüzde 3 artış gösterdi. Kakaolu öteki besinlerin ihracatı yaklaşık 61 bin tona karşılık 241,4 milyon dolar ihracat yapıldı. Bu eser kümesinde yüzde 17,9 artış yaşandı. Çikolata ihracatı ise 64,4 bin tona yapılırken, bunun karşılığında 217,4 milyon d
Kakao fiyatlarında son bir yılda yaşanan yüzde 70 artış çikolata fiyatlarını da artırdı. İstanbul Sanayi Odası Kakaolu, Şekerli Eserler ve İçecekler Sanayii Meslek Komitesi Lideri Fuat Küçük, 2023 yılında çikolata fiyatlarının yaklaşık yüzde 80 arttığını söyledi.
Kakao fiyatlarının milletlerarası piyasada vadelerinin 45 yıl sonra ton başına birinci kere 4 bin doların üzerini görmesi, çikolata fiyatını da önemli halde artırdı. Kakao fiyatı son 1 yılda yüzde 70 oranında artış gösterdi. Pandeminin başından 2022’nin ortasına kadar kakaonun ton fiyatı 1750 dolar düzeyinde seyrediyordu.
Dünyada kakao üretiminin düşmesi ve tedarikte oluşabilecek meselelerden ötürü fiyatının artmaya devam ettiğini aktaran Fuat Küçük, kakaonun yanında şeker fiyatlarında da görülen artışlar doğal olarak çikolata bölümünü direkt etkilediğini belirtti. Kakaodaki fiyat artışının çikolatada kullanılan en temel husus olan kakao yağını da önemli derecede etkilediğini tabir eden Küçük, ‘’Kakaodaki süratli fiyat artışı nedeniyle kakao yağı ve tozuna tıpkı anda gelen fiyat artışları çikolata fiyatları da bundan olumsuz etkilenmiş durumda. Enteresan olan evvelce kakao bazlı eserlerde sürece oranı ve arz talebine nazaran yalnızca birinde artış olurdu.
Örnek olarak kakao tozu artış gösterdiğinde kakao yağı o kadar yükselmezdi yahut tam aykırısı bir durum olurdu. Lakin şu an ikisi de önemli derecede artış gösterdi. Durumu sayılarla özetlemeye çalışırsak 2023 yılının başı ve sonunu göz önüne aldığımızda çikolata fiyatları yaklaşık olarak yüzde 80 artış gösterdi’’ dedi.
Dünya kakao arzında düşüş bekleniyor
Üretimin yapıldığı Afrika’da doğal afetlerin ve kuraklık problemlerinin devam ettiğini bildiren Küçük, Afrika üreticilerinin satışlarını gelecek yıl için düşürmesi ve Gana’da kakao üretiminin azalacağı söylentilerin olduğunu tabir etti. Küçük, öteki yandan üretimi hızlandıracak tahlillerin yanı sıra alternatif üreticilerin eksikliği önümüzdeki devirde de bu maliyet baskılarının devam edeceğini gösterdiğini bildirdi. Kakaonun yetiştiği Gana ve Fildişi Kıyısı bölgesinde sıkıntıların devam ettiğini aktaran Küçük, ‘’Küresel ısınmanın tesirlerinden ötürü oluşan erken yağmurlar, makus hava şartları ve ziraî hastalıklar üretimi önemli manada etkiledi.
Fiyat artışının asıl sebeplerinden birisi haline geldi. Bu sorunlar hasat periyodunu de ziyadesiyle etkiledi. Hasattaki bu sorunlardan ötürü global arzda yavaşlama meydana geldi. Rekolte sayılarına baktığımızda 2022/2023 hasat devri için 600 bin tondan 450 bin tona düşmesi öngörülüyor. Bu öngörüler fiyatları da etkiledi. Bu yüzden benim beklentim global arzdaki bu düşüşün devam edeceği yönünde’’ diye konuştu.
İç pazarda çikolata talebinde artış yaşanıyor
Çikolatada fiyat artışlarına karşın talepte artışı yaşandığını açıklayan Küçük, ‘’Artan fiyatlardan dolayı, çikolata üreticileri talebin düşmemesi ve müşteri kaybı yaşamamak ismine yaptığı tüketici görüşlerini göz önüne alarak çeşitlerini arttırdı. Üreticiler ilgi odağı olacak yeni eserleri piyasaya sunulmasıyla birlikte, tüketici talebine karşılık verdiler. Velhasıl Türkiye açısından bakarsak çikolata çeşitliliğinin artması ve yeni eserlerin piyasaya sunulmasından ötürü, talebin düşüşünün bilakis arttığını söyleyebilirim. Bu da ülkemizde çikolataya olan ilginin uygun oranlarda olduğunu gösteriyor’’ tabirlerini kullandı.
Kaynak: Dunya.com