Konut talebi yanlışsız fiyatla buluşamıyor

Hamide HANGÜL

Enflasyonist ortam, krediye erişim zorluğu, yükselen fiyatlar ve daralan taleple konut dalı, 2023’de sıkıntı bir yıl geçirdi. Konut satışları, geçen yıl yüzde 17,5, ipotekli satışlar yüzde 36,6 azalırken, inşaat maliyetleri yıllık yüzde 67 artış gösterdi.

Sektörde bir sıkışma olduğu, alım-satımın azaldığı seçkin durumlardan birinin yaşandığına işaret eden kesim temsilcileri, “Konut talebi hala canlı, lakin talep gerçek fiyatla buluşamıyor. Fonların önünün açılması durumunda, 2024’te bir canlanma oluşabilir” değerlendirmesinde bulundu.

Stabil maliyet arzı hareketlendirir

Kesimin 2023 yılını kıymetlendiren ve 2024 yılı öngörülerini paylaşan Nef İdare Konseyi Lideri Erden Timur, konut satışlarındaki düşüşe işaret etti. Bu düşüşe karşın Türkiye’nin, toplam konut satışında Avrupa’da liderliğe oturacağı öngörüsünde bulunan Timur, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Nitekim en yakın rakipleri İngiltere’de, geçen yıla kıyasla yüzde 21 düşüşle 1 milyon bandından konut satışı öngörülüyor. Türkiye her şeye karşın konut piyasası ile Avrupa önderi. Bunun sürdürülebilir bir yere oturması ülke ismine daha değerli olur elbette.”

Sektörde inşaat maliyetlerinin, Eylül 2023’te, bir evvelki yıla nazaran yüzde 67 arttığını, personellik maliyetlerindeki artışın da devam edeceğini söyleyen Timur, “Maliyetler tarafında daha stabil bir piyasa oluşursa, artık sıkışmış olan arz tarafında da önemli hareketlenme oluşabilir. Fonların da önünün açılması ile 2024’te bir canlanma oluşabilir” diye konuştu. Türkiye ile birlikte 6 ülkede yatırım yaptıklarını vurgulayan Erden Timur, “Türkiye’de konuta talep var, lakin talep fiyatla buluşamıyor. Burada da arsa öne çıkıyor. Toplam gayrimenkul satışının yüzde 60’ı konut dışı.

Bu sene 1,2 milyon konut, 1,4 milyon arsa üzere konut dışı emlak satılacak. Yatırımcılar enflasyon sebebi ile daha ulaşılabilir yatırımlarla ilerlemeye çalışıyor” diye konuştu. Mars International CEO’su Hakan Bucak, 2023 yılının, Türkiye gayrimenkul dalı için duraklama ve kısmi gerileme yılı olduğunu söyledi.

Türkiye genelinde 2023 sonunda 1,2 milyon bandında konut satışı öngörüldüğünü, birinci 10 ayda 994 bin konut satışı gerçekleştiğini ve bu sayının da bir evvelki yılının yüzde 14 altında olduğuna dikkati çeken Bucak, aviator bonus kelamlarını şöyle sürdürdü: “Sektörde bir sıkışma olduğu gerçek.

Alanın ve satanın az olduğu, nadir durumlardan birini yaşıyoruz. Talep daha az hakikat. Fakat birebir vakitte üretim yani arz da eskiye nazaran daha az. Var olan konut talebi ve fiyatlanan arz, bir türlü ortak noktada buluşamıyoruz. Bugün yaşadığımız kısmi gerilemenin ardında bu var. Konut satışında, faiz düşük ise aviator oyna yükselen talep karşısında, fiyatlar da yükseliyor. Faiz yüksek ise talep azalıyor. Bizde talep hala canlı.

Ancak karşısında yanlışsız fiyatı ve arz iştahını bulamıyor.” Kelam konusu sıkışmanın, alternatif finansman sistemleri ve inovatif eserlerle çözülmesi gerektiğinin altını çizen Bucak, “Arzı yaratmanın ve muhafazanın en değerli yolu, halktan finansman sağlamak. Beraberinde projelere halkı ortak etmek. ABD’de bu alanda ziyadesiyle ileride. Gayrimenkul Yatırım Fonları ve Proje Gayrimenkul Yatırım Fonları kesimde uzun vakittir kullanılan finansal enstrümanlar. Yeni yılda Türkiye’de bu alanda önemli gelişmeler ve yeni eserler göreceğimizi düşünüyorum” dedi.

2024 fonlar yılı olacak

Konut dalı için 2024 yılının fonlar yılı olacağını tabir eden Hakan Bucak, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Sektör, Gayrimenkul Proje Finansman Fonu düzenlemesini bekliyor. Yeniden, Gayrimenkul Yatırım Fonları’na (GYF) olan talep çok arttı, bu taraf da çok büyüyecek. Yeni düzenleme yakında bekleniyor. Arsa geliştirme ve inşaat halindeki projelere fon ile finansman toplamanın önünün açılmasını bekliyoruz. Şu an Türkiye’de GYF’ler yoluyla, yalnızca iskanı alınmış gayrimenkullere yahut devlet garantisinde olan inşaat projelerine yatırım yapabiliyorsunuz. Bu bahiste yeni bir düzenleme ve açılımın genişlemesini bekliyoruz.”

Kaynak: Dunya.com