Şirketler güç yatırımı için gaza basmaya hazırlanıyor

Ulusal Güç Hareket Planı’na nazaran, 2030 yılında Türkiye’nin yenilenebilir güç kapasitesi 2,5 kat daha büyüyecek potansiyele sahip. Bu durumu dikkate alan şirketler yenilenebilir güç yatırımlarına yöneldi.

Temiz güç teknolojisine 6 milyar dolarlık yatırım

Sabancı Holding Güç Küme Lideri Kıvanç Zaimler, şirket olarak verimlilik, e-mobilite ve dağıtım üretim olmak üzere şebekedeki dönüşüme odaklandıklarını ve global sıcaklık artışını 1,5 dereceyle sonlandırma amacına uygun yol planını hazırladıklarını söyledi.

Zaimler, “Böylece, önümüzdeki 5 yıllık devirde, 2028’e kadar, Türkiye’de güç ve iklim teknolojileri alanında yapacağımız yatırımlar 6 milyar dolar düzeyinin üzerinde olacak. Bu yatırımların içindeki en kıymetli kalemlerden birisi yapacağımız yenilenebilir güç santralleri ki bunların kıymetli kısmını rüzgar, sonra güneş oluşturuyor.

Elektrik dağıtım şebekeleri, dağıtık üretim, verimlilik, elektrikli araç şarj istasyonlarının genişlemesi ve hidrojen üzere yeni teknolojiler için yapacağımız yatırımlar da bu kapsamda. Sabancı Topluluğu genelinde de yatırımları iki misline çıkarmak ve bu yatırımların dörtte üçünden daha fazlasını bu yeni iktisada yapmak var” diye konuştu.

“Şebeke modeli dönüşüme uygun olmalı”

Temiz güç dönüşümünün elektrik şebekesi yatırımlarında da artış ve dönüşüm gerektirdiğine dikkati çeken Zaimler, “Önümüzde 2026’da başlayacak bir uygulama devri var. Şebekeyle ilgili bahislerin değişeceği bir devir. Türkiye’nin şebeke modelinin de güç dönüşümüne uygun hale getirilmesi lazım” dedi.

Zaimler, bugüne kadar kaynakların büyük çoğunluğunun acil öncelikli yatırımlara harcandığını fakat bugün gelinen noktada Türkiye’nin büyümesine paralel olarak acil yatırımları yaparken şebekeyi çağdaşlaştıran güç dönüşüm bileşenlerinin de düşünülmesi gerektiğini vurguladı. Zaimler, güç dönüşümü, mobilite ve yapı kesimindeki faaliyetlerini ağırlaştıracaklarını, inovasyon, verimlilik ve data kullanımlarını tüm bu yatırımlarda gözeteceklerini lisana getirdi.

Yenilenebilir güç üretimi için iştirak kararı aldılar

Enerjisa Üretim Santralleri AŞ (Enerjisa Üretim) Microsoft ile Avrupa, Orta Doğu ve Afrika (EMEA) bölgesine yönelik yenilenebilir güç üretimine ait inovasyon ve sürdürülebilirliği teşvik etmek emeliyle muahede imzaladı.

Enerjisa Üretim’den yapılan açıklamada, imzalanan muahede kapsamında, Yapay Zeka, GenAI, Copilot, Microsoft Sustainability Manager, Dynamics Assets Management, Managed IT ve OT Security üzere ileri teknolojilerin potansiyelinden yararlanmak için işbirliği gerçekleştireceği belirtildi. Açıklamada, mutabakatın Enerjisa Üretim bünyesindeki Hollanda merkezli dijital odaklı Senkron Energy Digital Services’in dijital eser ve hizmetlerinin pazara sunulmasını da kapsadığı kaydedildi.

Dijital dönüşüm hızlanacak

Açıklamada, işbirliğinin yenilenebilir güç üretiminde verimliliği artırmak ve bölümün gelişimine katkı sağlamak emeliyle yeni bir Generative AI tabanlı ‘OnePact AI’ uygulamasının güç dalında yaygınlaştırılmasını da içereceğine dikkati çekildi.

Enerjisa Üretim Üst Yöneticisi (CEO) İhsan Erbil Bayçöl, “’ Güç idaresi, talep ve üretim iddiası, anomali tespiti ve bakım üzere bahislerde GenAI dayanaklı tahliller, dalın karşılaştığı zorlukların aşılmasında yenilikçi bir rol oynayacak. Bu uygulama ve teknolojiler, bölümdeki dijital dönüşümü hızlandıracak ve tüm paydaşlar için yeni işbirliklerinin ve fırsatların kapısını açacaktır” dedi.

10 binlerce MW’lik pil fabrikasına gereksinim var

Zorlu Güç CEO’su Sinan Ak yenilenebilir güç depolarının yapılması buna paralel olarak da on binlerce megavat pil fabrikalarının kurulması gerektiğini söyledi. Ak, Çin ve Avrupa’da olduğu üzere yenilenebilir güç depolarına ve pil sistemlerine yatırım yaptığı taktirde Türkiye’nin dünya standartlarında muvaffakiyet yakalayabileceğini söyledi.

Ak, “Çin ve Avrupa’da yapılan yatırımların maksadı cari açığı azaltmak. Ülkemizin bu yolda yürüyüp başarılı olabilmesi için kesinlikle yenilenebilir güç depolarının yapılması buna paralel olarak da on binlerce megavat pil fabrikalarının kurulması gerekiyor” dedi. Ülkemizde üretilen araçlara güç depolamak için doğal kaynakların kullanılmasına dikkat çeken Ak, “Ülkemizde nikel, kobalt, lityum, bakır var.

Biz bu madenleri çıkarıyoruz gemilere yükleyip yurtdışında diğer ülkelerde rafine ettikten sonra pil yapıp bize göndermelerini bekliyoruz. Güç bağımsızlığımızı elde edebilmemiz için maden bölümüne kesinlikle teşviklerin verilmesi gerekiyor. Madenleri ülkemizde rafine edip metale dönüşmesi ve fabrikalarda hammaddeye sonrasında pile ve araca sanayi tipi güce dönüşmesi gerekiyor.” dedi.

Ak, bu yatırımlara yöneldiğinizde dünya bankalarından Avrupa bankalarından finansman bulunabileceğinin altını çizdi. Dalda bir değişim rüzgârı olduğunu söz eden Ak, “Bu değişim üç sacayağından oluşuyor. Bunlardan birincisi yenilenebilir güç yatırımlarının hızlanması gerekiyor. Maksatlara ulaşmak istiyorsak son 10 yılda yaptığımız yatırımın önümüzdeki yıl 1,5 katını yapmamız gerekiyor” dedi.

Elektrikli araçlara geçişin ikinci ayak olduğuna vurgu yapan Ak, “Petrolle çalışan araçlardan elektrikle çalışan araç sistemine geçtiğinizde tüm dağıtımın ve üretim sisteminin değişmesi lazım. Elektrikli araçlara ÖTV manasında da önemli bir dayanak var” biçiminde konuştu.

“Hibrit santral ve RES’te yatırımları hızlandıracağız”

Gama Güç Genel Müdür Tamer Çalışır, yeni yatırımları iç kaynakları verimli kullanılarak yapmaya çalıştıklarını söyledi Yeni yatırımları hızlandırmayı planladıklarını vurgulayan Çalışır , “2021yılından bu yana geri ödemelerimiz beklediğimizden daha güzel gerçekleşiyor. Yenilenebilir güçle birlikte yeni yatırımlarımızda hibrit santral, rüzgâr santralinde kapasite artışı ve Ürdün deki su taşıma projesinde kapasite artışıyla bir arada yeni yatırımları hızlandırmayı planlıyoruz” sözlerini kullandı.

Enerji bölümünün problemlerine da değinen Çalışır, son kullanıcı için fiyatların en uygun düzeyde kalması ve güç fiyatlarındaki artışın aşikâr noktalarda yansıtılmaması gerektiğini söyledi. Çalışır, “diğer tarafta maliyet bazlı üretim ve tüketime geçilip ödeme gücü olan kaynakların gerçek maliyetlerle hem üretmesi hem tüketmesi sağlanması planlanıyor. Buna geçiş yapıldıktan sonra piyasada rahatlama sağlanacaktır. Lakin bununla birlikte verimliliğin arttırılması en kıymetli öge olacak” dedi.

“En büyük pürüz finansman bulmak”

Yatırımın önündeki en büyük mahzurun finansman bulmada yaşandığını söyleyen Çalışır, “Finansman tüm dünyada değerlenmiş bir enstrüman. Buna kolay erişim sağlanması çok kıymetli. Yatırımın geri dönüş müddetlerinin de eskisi üzere süratli beklememek ve uzun periyoda yaymak gerekiyor. Bu da gelirin net olarak ortaya konması ve finansman sağlanabilir bir yapıya geçilmesi manasına geliyor. Prosedür olarak kolaylaştırıcı kararların alınması ve buna nazaran ilerlemek gerekiyor. Gerçek yatırımcının bulunarak uygun ortam sağlanırsa bilhassa de dış yatırımcının gelmesi bizler için çok değerli bir öge olacaktır” sözlerini kullandı.

Kaynak: Dunya.com