Uzlaşma oranı yüzde 51’e çekilirse dönüşüm hızlanır

Hamide HANGÜL

Gayrimenkul bölümü, son 3 yıldır süratle yükselen fiyatlar, artan barınma sorunu, maliyetler ve krediye erişim zorluğuyla şiddetli bir periyottan geçiyor. Üstelik zelzele neslindeki İstanbul’un zelzeleye hazırlanması da kritik ehemmiyette. Riskli binaların yenilenmesi konusu da gözleri kentsel dönüşüme çeviriyor. Kesimdeki gelişmeleri, kredi problemini ve kentsel dönüşümü KONUTDER Lider Yardımcısı ve GYODER İdare Konseyi Üyesi olan Ege Yapı İdare Şurası Lideri İnanç Kabadayı ile konuştuk.

Talebin 30 yıl bitme bahtı yok

Türkiye’de genç nüfus, her yıl yaklaşık 800 bin gereksinim ve sarsıntı gerçeğinin inançlı konut gereksinimini artırdığına vurgu yapan Kabadayı, “Önümüzdeki tahminen 20- 30 yıl yeni konuta talebin bitme talihi yok. İstanbul’da riskli 650 bin konutun yenilenmesi gerekiyor. Bu, yalnızca konutla da bitmiyor alt yapının da sarsıntıya sağlam olması gerekli. O nedenle zelzeleye sağlam kentler inşa etmeliyiz” daveti yaptı.

Kanunu güçlendirmeliyiz

Riskli binaların yenilenmesi ve kentsel dönüşüm noktasında İstanbul’da şu anda çalışmaların yapıldığına işaret eden Kabadayı, “Yasayla çok süratli bir halde, dönüşümü hızlandırmalıyız. Kanunu güçlendirerek, zelzele riski olan bölgelerde artık vatandaşın tercihine bırakmayıp, zelzele risk tahlilleri yaparak, haritaları oluşturarak, dönüşümü hızlandırmalıyız” dedi.

Kentsel dönüşümün önündeki en değerli pürüzlerden birinin kimsenin yaşadığı yerden ayrılmak istememesi olduğuna işaret eden Kabadayı, “İnsanların birden fazla, bulunduğu yerden gitmek istemiyor. O nedenle bizim, acil dönüşmesi gereken yerlerdeki vatandaşlarımızı, süreksiz rezerv alanlara geçmesini sağlayarak, dönüşüm tamamlandıktan, 1 yıl ya da 3 yıl sonra, geri sağlam binalarına gelmelerini sağlayacak bir model üzerinde çalışmalıyız” teklifinde bulundu.

Kentsel dönüşüm metrekarelere sıkıştı

Dönüşümle ilgili imar planlarının çözülmesi, uzlaşma süreçlerinin tamamlanması ve kentsel dönüşüm kanunundaki düzenlemelerin ehemmiyetine dikkati çeken Kabadayı, “Mesela uzlaşma oranının yüzde 51’e çekilmesi, dönüşümün hızlanmasında değerli bir kriter olur. Maalesef kentsel dönüşümde süreçler, metrekareye sıkışmış durumda. ‘Kaç metre vereceksin’, ’80 mi, 91 metrekare mi’ diye 1-2 metrekare için pazarlık yapılıyor, halbuki hak sahipleri oluşacak pahanın farkına varsalar, farklı bir noktaya gelecek” diye konuştu.

KKM’den gayrimenkule dönüş bekliyoruz

Birinci konutunu alacaklara yüzde 1,2 faizli kredi kampanya sinyalini kıymetlendiren İnanç Kabadayı, bu cins kampanyaların süratle hayata geçmesinin çok kıymetli olduğuna işaret ederek, “Çünkü tüketici beklemeye başlıyor.

O nedenle süratle hayata geçmesi önemli” dedi. Bölümün, 2018-2019’lu yıllarda ‘bu konutları kim alacak’, ‘1 milyon stok’, ‘konut balonu patlayacak’ üzere tenkitlerine maruz kaldığına işaret eden Kabadayı, “Şu anda ne oldu? Konut yok. Daldaki 30 yılımda şunu gördüm: Ortalama 6-7 yıllık devirde gayrimenkul her vakit kendini toparlıyor.

Gayrimenkul, orta vadede yatırımcı için kazandıran ve tasarrufları koruyan en kıymetli yatırım aracı” diye konuştu. Kur Muhafazalı Mevduattaki (KKM) çözülmeyle yatırımcının gayrimenkule de geleceğini söyleyen İnanç Kabadayı, “Şu anda arzın üzerinde talebin ağır baskısı var” sözlerini kullandı.

BDDK kararı birinci konut için fırsat

BDDK’nın yeni düzenlemesinin birinci meskenini alacaklar için bir fırsat olduğunu söyleyen Kabadayı, lakin yatırım maksatlı ikinci, üçüncü meskenini alacaklar için artan maliyete işaret ederek, “Bu oranın gözden geçirilmesi gerekiyor.

Konut kredili satışlara negatif baskı oluşturur” dedi. Konut dalında yıl sonu satış beklentilerini de lisana getiren Kabadayı, “Yılı 1 milyon 100 bin, 1 milyon 200 bin üzere kapatabiliriz. Bunun yaklaşık 300 bini birinci el konut olur. Bu durum, dalın yeni konut üretimini engelliyor” değerlendirmesi yaptı.

KONUTDER’de Lider Yardımcısı olarak misyonunun, kentsel dönüşüm strateji planını hazırlamak olduğunu lisana getiren Kabadayı, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Akademisyenlerle çalışma yapıyoruz. Tespitleri yaptık. Önümüzdeki periyotta 3 aylık bir çalışma dönemi belirledik. Kentsel dönüşüm strateji planını kamuoyu ile paylaşmayı planlıyoruz. Bulguları yaptık. Tekrar, kentsel dönüşümde alandaki sorunlar nedir? Bununla ilgili bir çalıştay planımız var.”

Konuta 25 milyar TL yatırım

Ege Yapı’nın yatırım planlarına da değinen İnanç Kabadayı, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Cumhuriyetimizin 100’üncü yılına yakışır formda 7 projede 7 milyar liralık yatırım bedeli açıkladık. Bu projeler bittiğinde 25 milyar lirayı aşan bir bedel oluşacak. Bu yatırımın birinci projesini İzmir Urla’da ‘Kekliktepe’ ile başlattık. İnşaat faaliyetleri başlayan ve ön talep aldığımız projemiz 1 milyar 100 milyon lira yatırım bedeline sahip. Tekrar İzmir’de, yatırım potansiyeli yüksek Yağcılar bölgesinde 2 milyar 500 milyon lira yatırımla 435 villa inşa edeceğiz.

Alsancak, Dikili’de de projelerimiz olacak. İstanbul’da da yatırımlarımız var. Çekmeköy’de OrmanYaka projemizin inşaatı başladı, şu anda ön talep basamağındayız. Şile’de otel ve villa konseptli projemizde hazırlıklar ağır formda sürüyor. Ispartakule’de ModernYaka projemizde 525 adet konut inşa ediyoruz. Burada teslimleri 2024 yılı içerisinde yapmayı hedefliyoruz. Tekrar bu bölgede 2 bin konutluk bir projenin daha, hazırlıkları yetişirse 2023’ün son aylarında yatırımcılarının beğenisine sunacağız.”

Kaynak: Dunya.com