Yerle vatandaşlığa ‘konut’ ayarı

Hamide HANGÜL

Türkiye’de en az 400 bin dolar fiyatında taşınmaz alımıyla yabancıya vatandaşlık öngören düzenlemede, geçtiğimiz günlerde yapılan yeni düzenlemeyle kat mülkiyeti koşulu getirildi.

Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelikle, evvelden, “En az 400 bin dolar yahut karşılığı döviz fiyatındaki taşınmaz” halin deki düzenleme, “400 bin dolar fiyatındaki kat mülkiyeti yahut kat irtifakı kurulmuş ya da üzerinde yapı bulunan arsa vasıflı taşınmaz” diye yine düzenlendi. Uzmanlar, kararı, düşen konut satışlarını canlandırmak için bir yönlendirme olarak yorumladı.

Yeni düzenlemeyi kıymetlendiren EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, alınan kararların yerinde olduğunu belirterek, “Kat irtifakı kurulmuş yerlerde arsa hissesi alarak vatandaşlık ve ikamete yönelik bir süreç yapılmasına müsaade verilmesi çok gerçek bir düzenleme. Lakin arsa hissesinin tamamına topluca satın alarak üzerine yapılacak inşaattan vazgeçilmesi riski karşısında, yetkili kurumunun tedbir alması, atılan adımları daha da olumlu hale getirecektir” yorumunu yaptı.

Arsa, tarla satışıyla vatandaşlık kalkmış oldu

Yazıcı, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bu düzenleme arsa, tarla satışıyla vatandaşlığı kaldırdı. İşin özünde yalnızca kat mülkiyeti kurulmuş ve inşaatı bitmiş yapılarda vatandaşlık verilmesi onun da 400 bin dolar sayısından daha yüksek olması gerektiği kanaatindeyim. Yalnızca bitmiş yapı satışı kelam konusu olursa, en azından yapı kullanılamıyorsa bile, arsa üzere boş durmaz, kiraya verilebilir, elektrik su doğalgaz bağlanılır. Onların vergileri olur, kiraya verilmesinden ötürü gelir vergisi doğar. Hasebiyle, yalnızca mülkü alarak vatandaşlık almakla kalmamış olur.”

Ticari yapı ve konuta yönlendirme var

İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Komite Lideri ve Tüm Teşebbüsçü Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Kurucu Lideri Hakan Akdoğan, kelam konusu düzenlemeyi, bir genişletme olarak okumadıklarını, fakat vatandaşlık yoluyla gayrimenkul ediniminde konuta bir yönlendirme olduğunu söyledi. Hakan Akdoğan, “Konutun ya da ticari ünitenin de yapılarak alınmasına bir yönlendirme var.

Konut üretimini artıracak bir adım olabilir. Nitelikli yatırımcının gelmesi amaç” dedi. Gayrimenkul satışı yoluyla vatandaşlığın aslında, dünyada çok da tercih edilen bir usul olmadığını söyleyen Hakan Akdoğan, “Birçok ülkede oturum hakkı, vize hakkı veriliyor” dedi. Konuta yönlendirmenin satışları artırıp artırmayacağına ait Akdoğan, “Ne kadar canlandırır, onu kestirmek çok güç. Zira yabancıya satışta düşüş var” değerlendirmesinde bulundu.

Satışlara tesir derecesi düşük olur

TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, düzenlemeyle boş arsa, arazi alımıyla vatandaşlığın artık kelam konusu olmadığını, üzerinde yapılı taşınmaz alındığında vatandaşlık hakkı olabileceğini söyledi. Bunun çeşitli nedenleri olabileceğini belirten Maya, “Konut geliştirici piyasasını canlandırmak, markalı konut projelerine yönlendirmek amaçlanan bir mevzu başlığı olabilir.

İkincisi ve daha değerlisi ise boş arsa stoku epeyce kısıtlı. Tarım yerleri de ziraî üretim için hayli değerli. Burada tarım toprakları ve emlakın korunması için getirilmiş bir düzenleme olabilir” dedi. Maya, kararın konut satış adetlerine tesirinin çok küçük olacağını, adetsel tesirin düşük olmasından dolayı fiyatlara yansımasının olmayacağı, ayrıyeten, arsa fiyatlarını da aşağı taraflı hareket ettirmeyeceği” değerlendirmesi yaptı.

Kaynak: Dunya.com