Artan resesyon tasaları, emtia fiyatlarında oynaklığı artırırken, geçen hafta Fed yetkililerinin enflasyonla çabanın şimdi bitmediğine ait vurgularının öne çıkması ve şahin açıklamaları da emtia piyasasını etkileyen kıymetli ögeler ortasında yer aldı.
Analistler, ABD Merkez Bankası (Fed) Lideri Jerome Powell’ın açıklamalarındaki tonun öngörülenden daha “şahin” olması nedeniyle emtia piyasasındaki fiyatlamalarda oynaklığın arttığını belirtti.
Çin’de açıklanan bilgiler dünya iktisadının yavaşladığına yönelik tasaları beslemeye devam ederken, Çin’in ihracatı geçen ay yüzde 6,4 azalarak beklentileri karşılamadı. Ülkede, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ekimde aylık yüzde 0,2, yıllık yüzde 2,7 gerilerken, deflasyon tasaları tekrar ön plana çıktı.
Geçen hafta Avrupa’da açıklanan bilgiler de ekonomik aktiviteye ait yavaşlamayı ortaya koydu.
Almanya’da sanayi üretimi eylülde aylık yüzde 1,4 gerilerken, Avro Bölgesi’nde hizmet bölümü ve bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) sırasıyla 47,8 ve 46,5 halinde gerçekleşerek daralmanın devam ettiğine işaret etti. Bölgede, perakende satışlar da eylülde bir evvelki aya nazaran yüzde 0,3 düştü.
Paladyum 1.000 doların altına geriledi
Geçen hafta kıymetli metallerde düşüş eğilimi öne çıkarken, altının ons fiyatı yüzde 2,8, gümüşün onsu yüzde 4,2 ve platin yüzde 9,5 azaldı. Platin, 843,50 dolarla Eylül 2022’den bu yana en düşük seviyeyi test ederken, 949,80 dolarla Ağustos 2018’den bu yana en düşük seviyeyi gören paladyum ise haftayı yüzde 13,9 düşüşle tamamladı.
Paladyum fiyatları böylelikle 5 yılın akabinde birinci kere 1.000 doların altına düştü. Analistler, paladyumun arabalardaki katalitik konvertör üretiminde kullanıldığını belirterek, elektrikli araçlara talebin artmasıyla içten yanmalı motorlara sahip arabalara olan talebin düşebileceğine yönelik varsayımların arttığını ve paladyumda talep telaşlarının öne çıktığını söyledi.
Paladyum, resesyon telaşlarından en çok etkilenen emtia araçları ortasında yer aldı. Global çapta arz fazlası olacağına yönelik tasalar de paladyum fiyatlarının gerilemesine neden oldu.
Baz metallere bakıldığında bakır yüzde 2, alüminyum yüzde 0,4, nikel yüzde 4 bedel kaybederken, kurşun yüzde 1,3, çinko yüzde 2,6 kıymet kazandı. Analistler, baz metallerde Çin iktisadından kaynaklı talep tasalarının devam ettiğini söyledi.
Brent petrol kayıplarını 3. haftaya taşıdı
Dünya genelinde ekonomik aktiviteye ait telaşların güçlenmesi ve ABD’de artan petrol üretimiyle, geçen hafta Brent petrol yüzde 4,2, New York Ticaret Borsasında süreç gören doğalgaz ise yüzde 14,6 azalış kaydetti.
Dünyanın en büyük petrol tüketicileri ABD ve Çin’de iktisada ait gelişmeler talebin düşeceği beklentisini güçlendiriyor.
Üretimin artması ve havaların ılıman olacağına yönelik öngörüler de doğalgaz fiyatlarını aşağı taraflı etkiledi.
Tarım kümesinde sert hareketler
Geçen hafta tarım kümesinde da oynaklığın arttığı dikkat çekerken, Chicago Ticaret Borsasında süreç gören buğday yüzde 0,6, pirinç yüzde 4,2 yükseldi. Öte yandan, soya fasulyesinin fiyatı yüzde 0,2 gerilerken, 4,61 dolarla Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören mısır ise haftayı yüzde 2,8 düşüşle tamamladı.
Petrol fiyatlarındaki düşüş ve üretimin güçlü olacağına ait beklentiler mısır fiyatlarının düşmesinde tesirli oldu.
Intercontinental Exchange’de süreç gören pamukta geçen hafta yatay bir seyir görülürken, kahve yüzde 1,1, şeker yüzde 1,6 kıymet kaybetti. Kakao ise yüzde 3,4 kıymet kazandı.
Pamuk geçen hafta 0,7477 dolarla 1 yılın en düşük düzeyini test etti. Kakao ise ton başına 4.035 dolarla tarihi tepeyi gördü.
Üretimin artacağına tüketimin ise düşeceğine yönelik öngörüler pamuk fiyatlarını olumsuz etkiledi. Memleketler arası Pamuk Müracaat Komitesi (ICAC), 2023/24 döneminde global pamuk üretiminin yüzde 3 artışla 25,41 milyon tona çıkacağını, tüketimin ise yüzde 0,43 düşüşle 23,35 milyon tona düşeceğini varsayım ediyor.
Kakao fiyatları ise Batı Afrika’daki zayıf üretim görünümü nedeniyle rekor seviyeyi gördü. Kakao vadelileri ton başına 45 yıl sonra birinci defa 4 bin doların üzerini gördü, fiyatlar bu yıl yüzde 50’nin üzerinde arttı.
En büyük kakao üreticileri olan Fildişi Kıyısı ve Gana’da hasat, geçen dönemin gerisinde kalırken kakaoda arz telaşları arttı, El Nino kasırgasının da kakaoda kıymetli üretim bölgelerini etkilemesi bekleniyor.
Kaynak: Dunya.com