Türkiye, yıl içinde 4 ülke ile doğal gaz ihracatı muahedesi imzaladı. Böylelikle Türkiye son periyotta yaptığı doğal gaz ihracat mutabakatlarıyla gaz merkezi olma yolunun taşlarını döşerken, Avrupa’nın güç tedarikinde de kilit rol oynamaya hazırlanıyor.
Hali hazırda Yunanistan’a boru sınırlarıyla gaz sevk eden Türkiye, bu yıl Avrupa’da 4 ülkeyle doğal gaz ihracatı mutabakatlarına imza attı. Türkiye, yılın birinci doğal gaz ihracatı muahedesini ocak ayında Bulgaristan ile yaptı. Türkiye’den Bulgaristan’a 13 yıl mühletle yıllık 1,5 milyar metreküp doğal gaz ihracatını kapsayan muahede imzalandı.
ArdındanMacaristan’la 275 milyon metreküplık gaz ihracatına imza atıldı. Üçüncü gaz ihracat muahedesini Romanya ile yapan Türkiye, günlük 4 milyon metreküp gazı Romanya’ya ihraç edecek. Yılın dördüncü doğal gaz ihracat muahedesini ise Moldova ile imzalayan Türkiye, bu ülkeye günlük 2 milyon metreküp doğal gaz ihraç edecek.
Ticaret merkezi olma amacının ‘ön perdesi’
Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (ANKASAM) Güç Başdanışmanı Cenk Pala, Türkiye’nin, son 26-27 yıldır konuşulan, Azerbaycan özelinde petrol ve doğal gazda Türkiye’yi doğu-batı ortasında bir koridora, oradan da bir ticaret merkezine çevirme maksadının gerçekleştiğini söyledi. Pala, “İmzalananlar aslında bunun ön perdesi. Bu hoş bir çalışma. BOTAŞ uygun şeyler yapıyor. Ticaretin önünü açıyor.
Güney Gaz Koridoru dediğimiz bu projenin hayata geçmesini sağlıyor” dedi. Avrupa’nın Rusya’dan uzaklaşmasıyla birlikte bu boşluğun Avrupa tarafından Türkiye dışında Mısır, Libya ve Cezayir üzere ülkelerle doldurulmaya çalışmasının en az 5 yıl gerektireceğini kaydeden Pala, kelam konusu ülkelerin kendi tüketimlerinin çokluğu nedeniyle Avrupa’nın muhtaçlığını karşılamada yetersiz kalacağını söyledi.
Pala, Avrupa gaz muhtaçlığını LNG ile kapatmaya çalışsa da LNG piyasasında mutabakatların birçoklarının imzalandığını ve sevkiyatların büyük ölçüde Asya piyasasına yöneldiğini belirterek, Türkiye’nin Avrupa’nın muhtaçlığına en süratli karşılık verecek ülke olduğunu lisana getirdi.
Türkiye’nin TANAP ve BOTAŞ ile sahip olduğu altyapıyla 10-15 milyar metreküplük gazı Avrupa’ya süratlice sevk edebileceğini ya da Avrupa ülkelerinin Türkiye’nin yıllık 25 milyar metreküplük kapasiteye sahip LNG altyapısından yararlanabileceğini tabir etti. “İsteyen masraf Katar’dan LNG alır, getirir BOTAŞ terminallerinden birine indirir. BOTAŞ, onu, bu boru sınırı ilişkileriyle Avrupa’ya verir.” diyen Pala, Türkiye’nin yaptığı mevcut mutabakatların dışında daha fazla gaz sevkiyatı yapılabilmesi için de Batı Boru Hattı’nda kapasite artışı yapılması gerektiğini söyledi.
“Sorunlar kolay aşılır”
Erste Investment Petrol ve Gaz Analisti Tamas Pletser, Türkiye’nin son periyotta yaptığı mutabakatlara ait, “Türkiye’nin Avrupa’nın gaz tedariki için kıymetli bir merkez olabileceğini düşünüyorum. Türkiye, yalnızca Rus ham petrol ve gazına değil, Azerbaycan, Kuzey Irak, İsrail piyasası, farklı LNG kaynakları hatta uzun vadede Kıbrıs gazına bile ulaşabilir” değerlendirmesinde bulundu. Mevcut durumda Macaristan’a yapılan gaz tedarikinde Bulgaristan kısmında birtakım darboğazların olduğunu belirten Pletser, bu cins mevzuların kolay kolay çözülebileceğini kaydetti.
Kaynak: Dunya.com