Türkmenistan, Trans-Hazar projesinde işbirliğine hazır

Türkmenistan Dışişleri Bakanı Raşid Meredov, Türkmenistan’ın, Trans-Hazar boru sınırı projesinin uygulanması konusunda Avrupalı ​​ortaklarla işbirliğini sürdürmeye hazır olduğunu söyledi.

Türkmenistan Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya nazaran, Meredov, Hazar Denizi Günü münasebetiyle düzenlenen “Hazar Denizi-Barış ve Dostluk Denizi” bahisli forumda konuştu.

Hazar Denizi Günü’nün büyük ölçüde Türkmenistan’ın uğraşları sayesinde milletlerarası aktifliklerin takviminde yer aldığını söz eden Meredov, “Ülkemiz, Hazar gündemindeki tüm hususlarda ortaklarla diyaloğa her vakit hazır, çeşitli görüşlerin ve yapan tekliflerin görüşülmesine açıktır.” dedi.

Meredov, Kasım 1996’da Hazar’a kıyı devletlerin dışişleri bakanlarının birinci toplantısının Aşkabat’ta yapıldığını hatırlatarak, “Bu toplantı Hazar’ın yasal statüsünü tanımlayan beş taraflı bir evrak taslağının hazırlanmasına yönelik ortak çalışmanın başlangıcı oldu.” diye konuştu.

Daha sonra, 2002 yılında Türkmenistan’ın inisiyatifiyle Hazar’a kıyısı olan ülkelerin devlet liderlerinin birinci toplantısının Aşkabat’ta gerçekleştiğini ve beş taraflı işbirliğinin temelinin oluşturulduğunu belirten Meredov, uzun yıllara dayanan işbirliğinin sonucunda 2018’de ana evrak olan Hazar Denizi’nin Tüzel Statüsüne Ait Sözleşme’nin kabul edildiğini anlattı.

Meredov, Hazar’a kıyısı olan komşu ülkeler ve bölge dışındaki devletlerle de ekonomik işbirliğini geliştirmeyi hedeflediklerini lisana getirerek, “Bu cins işbirliğine bir örnek, bilhassa ‘Hazar Denizi – Karadeniz’ olmak üzere kıtalararası ulaşım koridorlarının oluşturulmasına yönelik çalışmalardır. Bununla ilgili evrak Türkmenistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Romanya dışişleri bakanları tarafından Mart 2019’da Bükreş’te imzalandı.” halinde konuştu.

Enerji kesiminde çeşitlendirme stratejisine bağlı olan Türkmenistan’ın Trans-Hazar boru sınırı projesinin uygulanması konusunda Avrupalı ​​ortaklarla işbirliğini sürdürmeye hazır olduğunu söz eden Meredov, bunun yalnızca ekonomik ve ticari olarak uygulanabilir bir proje değil, birebir vakitte çıkarların ve yararların eşit olarak dikkate alınmasına dayalı global güç güvenliği ve sürdürülebilirliğin sağlanması için kilit bir şart olarak değerlendirilebileceğinin altını çizdi.

Meredov, Hazar Denizi bölgesindeki tedbir alınması gereken bahislerin başında etraf muhafaza ve ekolojik güvenlik sıkıntılarının geldiğini kaydederek, “Son 25 yılda su düzeyi neredeyse 2 metre kadar azalmış, bu da denizin hatırı sayılır aralar boyunca geri çekilmesine neden olmuştur.” tabirlerini kullandı.

Nehir akışlarının düzenlenmesinin Hazar Denizi’nin düzeyini etkilediğine ve Hazar Denizi’ne akan birtakım ırmaklar üzerinde büyük rezervuarların inşa edilmesinden sonra su akışının yıl içi dağılımının değiştiğine dikkati çeken Meredov, “Hazar Denizi’nin ekosisteminin korunması için büyük değer taşıyan su istikrarının incelenmesi ve Hazar Denizi’nin düzeyindeki dalgalanmaların nedenlerinin iddia edilmesi için bilimsel işbirliğinin güçlendirilmesine acil muhtaçlık vardır.” dedi.

Türkmenistan’ın asıl misyonunun Hazar Denizi’nin Tüzel Statüsüne Ait Sözleşme’de yansıtılan Hazar’da yerleşik işbirliği düzeneklerinin kullanımını en üst seviyeye çıkarmak olduğuna inandığını vurgulayan Meredov, şunları kaydetti:

“Bu çalışmanın uyumunda kilit rol Hazar devletlerinin dışişleri bakanlıklarına verilmiştir. Açıkça söylemek gerekirse, Kontratın kabul edilmesinden bu yana geçen beş yılda, burada kayda kıymet sonuçlardan bahsedemeyiz. Bu durumun mevcut imkanlar ve formatlar kullanılarak değiştirilmesi gerekmektedir. Devlet Liderleri tarafından varılan en kıymetli muahedeler tam olarak uygulanmalıdır.”

Kaynak: Dunya.com