Dünya zeytinyağı üretiminin yaklaşık 3’te 2’sini gerçekleştiren Avrupa Birliği (AB) ülkeleri son periyottaki şiddetli iklim şartlarından önemli ziyana uğruyor. AB bilgilerine nazaran, dünyadaki zeytinyağı üretiminin yaklaşık yüzde 67’sini Birlik üyesi ülkeler gerçekleştiriyor.
Akdeniz etrafındaki AB ülkelerinde yaklaşık 4 milyon hektarlık zeytinlik mevcut. AB ülkeleri buradan ortalama yılda 2 milyon ton kadar zeytinyağı ve 900 bin ton sofralık zeytin üretimi yapıyor. Avrupa ülkeleri ortasında zeytinyağı üretiminde birinci sırayı İspanya alıyor. İspanya’yı, İtalya, Yunanistan ve Portekiz takip ediyor.
5 yıl öncesinde İspanya’nın zeytinyağı üretimi 1 milyon 790 bin ton düzeyindeyken son hasat devri olan 2022-2023’te üretim bu sayının yaklaşık 3’te 1’ine düştü. 2021-2022 devrinde İspanya’nın zeytinyağı üretimi 1 milyon 491 bin ton düzeyindeyken, 2022-2023 hasat devrinde yarıdan daha fazla azaldı. İspanya’nın zeytinyağı üretimi 2022-23 periyodunda bir evvelki döneme nazaran yüzde 56 azalarak, 663 bin tona kadar geriledi. İtalya’da da zeytinyağı üretimi evvelki yıl 329 bin tonken geçen yıl yüzde 27 azalarak 241 bin tona indi.
Benzer biçimde Portekiz’de de evvelki yıl 206 milyon ton olan zeytinyağı üretim yüzde 39 azalarak 126 bin tona geriledi. Avrupa’nın değerli zeytinyağı üreticilerinden yalnızca Yunanistan’ın üretimi geçen yıl evvelki yıla kıyasla yüzde 47 oranında artarak 232 bin tondan 340 bin tona çıktı. Daldaki fiyatların takip edildiği Infa Oliva datalarına nazaran, 2020 yılı ağustos ayında 1.86 euro olan sızma zeytinyağının litre fiyatı, bu ay 7.82 euro düzeyine ulaştı. Böylelikle, zeytinyağı fiyatı son 3 yılda 4 kattan fazla artış gösterdi.
Bu periyotta zeytinyağı fiyatlarındaki artış yüzde 420’yi buldu. Sızma zeytinyağı fiyatı geçen yılın ağustos ayında ise 3.7 euro düzeyindeydi. Son 12 aydaki fiyat artışı iki katın üzerinde oldu. Son bir yılda zeytinyağı fiyatları yüzde 210 kadar yükseldi. Zeytin üreten ülkeleri bir ortaya getiren Madrid merkezli Memleketler arası Zeytin Kurulu datalarında 2022/23 mahsul yılında global zeytinyağı tüketiminin 3 milyon 55 bin ton, üretimin ise 2 milyon 730 bin ton olması öngörüyor.
Kaynak: Dunya.com